نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری
مقایسۀ حساسیت به فرسایش و مقاومت سنگ‌های آهک آسماری، آهک میشان، ماسهسنگ آهکی آغاجاری و انیدریت گچساران با استفاده از روش RMR

مسلم دهداری فر؛ محمد فرجی؛ محمد صالحی ویسی؛ جهانگیر احسانی

دوره 72، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 709-725

https://doi.org/10.22059/jrwm.2019.273846.1341

چکیده
  اطلاعات مربوط به مقاومت به فرسایش و تخریب سنگ‌ها و رتبه بندی حساسیت آن­ها برای اهداف مختلفی همچون مهندسی سازه و نرخ فرسایش و تولید رسوب حوزه­های آبخیزاهمیت زیادی دارد. علی­رغم اهمیت زیاد، در ایران مطالعات زیادی در این خصوص صورت نگرفته است و مطالعات انجام شده  بیشتر جنبۀ کیفی دارند.­لذا در این بررسی مقاومت توده سنگ سازندهای ...  بیشتر

تحلیل حساسیت توابع هدف در مدل برنامه‏ ریزی خطی به‏ منظور بهینه‏ سازی کاربری اراضی حوضۀ آبخیز آدینه‌مسجد

حشمت اله آقارضی؛ مهدی مردیان؛ علی اکبر داوودی راد؛ داوود نیک کامی

دوره 68، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 795-808

https://doi.org/10.22059/jrwm.2015.56960

چکیده
  بهینه‏سازی کاربری اراضی، با استفاده از مدل برنامه‏ریزی خطی، یکی از روش‏های مدیریتی برای رسیدن به پایداری تولید و کاهش فرسایش خاک است. در این میان، تحلیل حساسیت مدل می‏تواند، با بررسی تأثیرپذیری نتایج از تغییرات پارامترهای ورودی، عدم قطعیت در تصمیم‏گیری برنامه‏های مدیریتی را کاهش دهد. بر این اساس، در تحقیق حاضر، با استفاده ...  بیشتر

تخمین بیوماس با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست(مطالعۀ موردی: حوزۀ مرک، بیرجند)

سحر صباغ زاده؛ محمد زارع؛ محمد حسین مختاری

دوره 69، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 907-920

https://doi.org/10.22059/jrwm.2017.61190

چکیده
  پوشش گیاهی به عنوان یکی از مهم­ترین اجزای هر اکوسیستم به­شمار می­رود. تعیین بیوماس هر گیاه به­منظور تاًثیر آن بر اقلیم، فرسایش خاک و مدیریت منابع­طبیعی بسیار ضروری است. هدف از این تحقیق، برآورد بیوماس با استفاده از شاخص­های پوشش گیاهی مبتنی بر سنجش از دور است. در این تحقیق از داده­های ماهواره­ای لندست 8، مربوط به اردیبهشت ...  بیشتر

تحلیل چند مقیاسۀ مدل هیدروگراف واحد لحظه‌ای ژئومورفولوژی (GIUH)

مهدیه سنجری

دوره 71، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 936-971

https://doi.org/10.22059/jrwm.2019.132451.916

چکیده
  با توجه به روند روز افزون استفاده از ابزار سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مطالعات منابع طبیعی از یک سو و پیچیدگی ساز و کارهای زیستی، زمین شناختی، ژئومورفولوژیکی، هیدرولوژیکی و بوم شناختی از سوی دیگر، مقیاس به عنوان مبحثی تأثیر گذاردر حال شکوفایی است. از آنجا که در مطالعات منابع طبیعی بر اساس فاز مطالعه، از نقشه­های با مقیاس گوناگون ...  بیشتر

بررسی اثر شدتهای مختلف چرای دام بر ویژگیهای شیمیایی خاک

بختیار فتاحی؛ محمد جعفری؛ سهیلا آقابیگی امین؛ مهدیه صالحی؛ ایوب کریمی؛ آزاد کرمی

دوره 70، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 941-951

https://doi.org/10.22059/jrwm.2017.22922.

چکیده
  چکیده این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شدت­های مختلف چرای دام بر ویژگی­های شیمیایی خاک در مراتع کوهستانی حوضة زوجی گنبد همدان انجام شد. در منطقة مورد مطالعه سه سایت با شدت چرایی سبک، متوسط و سنگین تعیین و سپس نمونه­های خاک از سه عمق 10-0، 20-10 و 30-20 سانتی­متر جمع­آوری گردید. جهت مقایسة داده­ها در سه منطقة چرایی از روش آنالیز واریانس ...  بیشتر

ارزیابی مدل‌های مختلف آماری در تهیۀ نقشۀ سیل‌گیری استان گیلان

عیسی غلامی؛ مهدی وفاخواه؛ سید جلیل علوی

دوره 72، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 1011-1022

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.270045.1320

چکیده
  به دلیل کمبود اطلاعات در اکثر حوزه­های آبخیز، بسیاری از محققین برای مطالعه­های هیدرولوژیکی و سیل­گیری به استفاده از تجزیه و تحلیل­های مکانی در سیستم اطلاعات جغرافیایی روی آوردند. پژوهش حاضر به منظور مقایسۀ کارایی سه مدل ماشین بردار پشتیبان (SVM)، خطی تعمیم یافته (GLM) و جمعی تعمیم یافته (GAM) در تهیۀ نقشۀ سیل­گیری استان گیلان برنامه­ریزی ...  بیشتر

تعیین عوامل مؤثر بر رشد طولی فرسایش خندقی (مطالعة موردی: حوزة آبخیز دره کره)

علی اکبر نظری سامانی؛ فاطمه توکلی؛ حسن احمدی؛ غلامرضا راهی

دوره 67، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 117-126

https://doi.org/10.22059/jrwm.2014.50833

چکیده
  فرسایش خندقی یکی از مخرب‌‌ترین اشکال فرسایش آبی است که با رشد و گسترش آن حجم درخور توجهی از خاک از دسترس خارج می‌شود. این فرسایش یک جریان پیچیدة ژئومورفولوژی و نشانة فرسایش پیشرفته و تخریب سرزمین است. در این تحقیق با استفاده از عکس‌های هوایی سال‌های ۱۳۴۶ و ۱۳۷۲ و با عملیات میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) گسترش طولی 25 خندق در ...  بیشتر

بررسی تأثیر زمان وقوع رگبار بر اولویت‌بندی عوامل مؤثر در فرسایش با استفاده از آنالیز حساسیت مدل WEPP (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه، استان خراسان رضوی)

علی طالبی؛ شهربانو عباسی جندانی

دوره 69، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 125-140

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61738

چکیده
  مدل WEPP، به حجم زیادی از داده­های ورودی نیاز دارد. شناسایی پارامترهای حساس مدل و اولویت‌بندی آنها سبب افزایش دقت و کارایی مدل می­شود. از طرفی مدل WEPP می­تواند فرایندهای مؤثر در رواناب، فرسایش و رسوب را در طول سال شبیه­سازی کند، از این‌رو، حساسیت مدل با توجه به زمان وقوع رگبار و مقدار پارامترها در مقاطع مختلف از سال باید متفاوت ...  بیشتر

پویایی الگو‌های پسماند رسوبی طی وقایع رگبار

پری سعیدی؛ سید حمیدرضا صادقی؛ عبدالرسول تلوری

دوره 70، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 125-138

https://doi.org/10.22059/jrwm.2017.61971

چکیده
  درک و سازی پویایی روابط رسوب معلق و دبی جریان به‌ منظور مهار فرایند فرسایش و کاربرد برنامه‌های مناسب در زمینه کاهش رسوب معلق رودخانه‌ها و نیز اثرات درون و برون منطقه‌ای انتقال رسوب ضروری می‌باشد. با وجود این، تفیسر پویایی الگو‌های پسماند رسوبی به ‌عنوان پاسخ رسوبی و هیدورلوژیکی حوزه آبخیز به وقایع بارش کم‌تر مورد توجه قرار گرفته ...  بیشتر

بررسی پویایی پوشش گیاهی مراتع ارتفاعات تحت شرایط مدیریت بومی (مطالۀ موردی: مراتع ییلاقی باغرو در استان اردبیل)

جابر شریفی؛ امرعلی شاهمرادی

دوره 71، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 127-136

https://doi.org/10.22059/jrwm.2018.245770.1189

چکیده
  تغییرات پوشش گیاهی مراتع، پدیده­ای است که معمولاٌ در ترکیب و ساختار پوشش گیاهی در طول زمان رخ می­دهد، از طرف دیگر دخالت انسان نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می­نماید. با هدف مطالعۀ پویایی پوشش گیاهی مراتع در شرایط مدیریت بومی­، مراتع ییلاقی باغرو در استان اردبیل از سال 1387 تا 1391 مطالعه شد. در منطقۀ معرف عوامل مربوط ...  بیشتر

بررسی تغییرات مکانی ویژگی‏‏های مورفومتری رسوبات بستر در جهت پایاب رودخانه (مطالعة موردی: حوزة آبخیز قلعه‏سر ساری)

عطااله کاویان؛ فاطمه آدینه؛ قربان وهاب زاده؛ عبدالواحد خالدی درویشان

دوره 66، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 131-144

https://doi.org/10.22059/jrwm.2013.35334

چکیده
  بررسی خصوصیات شکل مواد‏ بستر و تغییرات مکانی آن‌ها در طول حوزة ‏آبخیز می‏تواند به شناخت بیشتر فرایندهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حوزة ‏‏آبخیز کمک کند و بسته به تغییرات مکانی این رسوبات در طول رودخانة اصلی و مخزن سد اهمیت زیادی در مکان‏یابی سازه‏های هیدرولیکی و مدیریت مناسب مخازن سدهای بزرگ دارد. با توجه به مطالعات اجرایی ...  بیشتر

بررسی رابطة تولید مرتع با پارامترهای اقلیمی مؤثر و شاخص‌های خشکسالی در مراتع ندوشن

سمانه محمدی مقدم؛ ابوالفضل مساعدی؛ محمد جنگجو؛ منصور مصداقی

دوره 68، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 131-148

https://doi.org/10.22059/jrwm.2015.53890

چکیده
  با آنکه بارندگی مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در تولید مرتع است، اطلاعات اندکی دربارة روابط تولید مرتع تحت تأثیر متقابل عوامل آب‌وهوایی و، به‌ویژه، شاخص‌های خشکسالی وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط تولید مرتع با عوامل آب‌و‌هوایی بارندگی، دما، تبخیر، تعرق، شاخص‌های خشکسالی بارش استانداردشده (SPI)، و شناسایی خشکسالی (RDI) در منطقة ...  بیشتر

ارزیابی اثر تغییر کاربری و چرای بیرویه بر تولید رواناب و رسوب و هدررفت فسفر خاک در زیر حوضة سولگان

مسعود مؤمنی؛ محمود کلباسی2؛ احمد جلالیان؛ حسین خادمی

دوره 62، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 137-153

چکیده
  انتقال عناصر غذایی محلول و رسوب‌ها به آبهای پذیرنده به علت تغییر کاربری و چرای بیرویه در مراتع به یک چالش زیست محیطی بزرگ تبدیل شده است. در این پژوهش اثر تخریب پوشش گیاهی مرتعی بر هدررفت فسفر کل و محلول در رواناب، میزان هدررفت فسفر مرتبط با هر یک از اجزای رسوب و همچنین تاثیر مدت بارندگی بر غلظت فسفر محلول در رواناب در زیر حوضة سولگان ...  بیشتر

انتخاب چارچوب تحلیل نظام یکپارچۀ اجتماعی- اکولوژیک کشاورزان بهره‌بردار از منابع آب زیرزمینی یک آبخوان: کاربست مدل تصمیم‌گیری کوپراس

زهرا کامیاب؛ امیر علم بیگی؛ عبدالمطلب رضائی؛ سید محمود حسینی

دوره 74، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 137-155

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.306595.1520

چکیده
  سیاستگذاری­های حفاظت از منابع طبیعی در رویکرد مدیریت سنتی، بر سازگارسازی نظام اکولوژیک با اهداف افزایش تولید و رشد اقتصادی متمرکز گردیده­اند که موجب افزایش تخریب منابع طبیعی شده­اند. بهره­گیری پایدار از منابع طبیعی، در گرو شناخت وابستگی­های متقابل و درونی نظام­های اجتماعی و اکولوژیکی و ظرفیت آن­ها برای تأمین خدمات ...  بیشتر

بررسی تأثیر مرحلۀ گلدهی بر کمیت و کیفیت اسانس Salvia limbata درطبقات ارتفاعی مختلف درمراتع طالقان

مریم صفاریها؛ حسین آذرنیوند؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ علی طویلی؛ صمد نژادابراهیمی؛ دنیل پاتر

دوره 72، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 139-149

https://doi.org/10.22059/jrwm.2019.272446.1334

چکیده
  گیاه مریم گلی (Salvia limbata) گیاهیعلفی و پایا و متعلق به خانوادۀ نعناع و بومی ایران است. در این تحقیق اندام هوایی گیاه Salvia limbata در مرحلۀ گلدهی در تیرماه در مناطق ارتفاعی مختلف در مراتع طالقان از نظر مقدار اسانس و تنوع ترکیبات شیمیایی موجود در آن­ها مطالعه شد. برای بررسی مواد مؤثرۀ گیاه در رویشگاه­های مورد مطالعه در مرحلۀ گلدهی ۹ نمونۀ ...  بیشتر

بررسی کارایی مدل شاخص پایداری دامنه در شرایط مختلف هیدرولوژیکی (مطالعۀ موردی: حوزۀ سد بیدواز اسفراین)

زکیه صفرپور؛ جلیل فرزادمهر؛ علی گلکاریان؛ مهدی بشیری

دوره 73، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 139-148

https://doi.org/10.22059/jrwm.2020.121511.855

چکیده
  لغزش یکی از عمده حرکات توده­ای است که هر ساله موجب خسارات جانی و مالی فراوان در مناطق پر باران کوهستانی و لرزه­خیز می­شود، از این رو شناسایی مناطق مستعد خطر برای برنامه­ریزی و مدیریت جامع سرزمین امری ضروری می‌باشد. لذا در این پژوهش زمین‌لغزش‌های رخ‌داده در حوزۀ آبخیز سد بیدواز با مساحت 161 کیلومترمربع و دارای 125 نقطۀ لغزشی، ...  بیشتر

بررسی امکان مدلسازی بار معلق رودخانه با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زنجانرود)

بهارک معتمدوزیری؛ حسن احمدی؛ محمد مهدوی؛ فرود شریفی؛ نصرا... جواهری

دوره 62، شماره 2 ، مهر 1388، ، صفحه 283-298

چکیده
  یکی از مهم‌ترین مسائل در طراحی سازه‌های آبی، بررسی کیفیت آب، تعیین تاثیر مدیریت حوزه آبخیز وحفاظت زیستگاه ماهیان و تعیین میزان و حجم رسوبات معلق رودخانه‌ها است. برای برآورد بار معلق رودخانه‌ها، به طور معمول از دو روش تجربی و هیدرولوژیکی بهره‌گیری می‌شود؛ اما به دلیل بیشماری و ضرورت اصلاح روش‌های تجربی و نیز به علت برآورد نه چندان ...  بیشتر

بررسی آثارِ تخریبی و پتانسیل‌های استفاده از آتش به عنوان ابزار مدیریتی پوشش گیاهی مراتع نیمه‌استپی

پژمان طهماسبی

دوره 66، شماره 2 ، تیر 1392، ، صفحه 287-298

https://doi.org/10.22059/jrwm.2013.35579

چکیده
  آتش در مراتع مناطق نیمه‌استپی استان چهارمحال و بختیاری، با توجه به تکرار وقوع و وسعتی که در بر می‌گیرد، یکی از مهم‌ترین عواملی است که ترکیب، تنوع، ساختار، و عملکرد جوامع گیاهی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مطالعه، با هدف بررسی تأثیر آتش‌سوزی‌های سال‌های 1385، 1387، و 1388 بر ترکیب، تنوع، و چگونگی احیای گونه‌‌های گیاهی ...  بیشتر

ارزیابی تأثیر پیش‌پردازش متغیرهای ورودی به مدل ماشین بردار پشتیبان به روش آزمون گاما به‌منظور پیش‌بینی حجم رسوب معلق

الهام کاکائی لفدانی؛ علیرضا مقدم نیا؛ آزاده احمدی؛ حیدر ابراهیمی

دوره 67، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 289-303

https://doi.org/10.22059/jrwm.2014.51833

چکیده
  هدف از این مطالعه بررسی تأثیر پیش ‏پردازش متغیرهای ورودی به روش آزمون گاما بر عملکرد مدل ماشین بردار پشتیبان جهت پیش‌‏بینی حجم رسوبات معلق رودخانه دویرج، واقع در استان ایلام، برای دورة ۱۹۹۴‌ـ ۲۰۰۵ است. دبی جریان و بارندگی ورودی مدل و دبی رسوب معلقْ خروجی مدل درنظر گرفته شد. همچنین، طول دورة آموزش مدل با استفاده از آزمون گاما (Gamma ...  بیشتر

پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus در رویشگاه‌‌های مرتعی البرز جنوبی، استان قزوین

جواد معتمدی؛ مرتضی خداقلی

دوره 75، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 319-332

https://doi.org/10.22059/jrwm.2022.339573.1647

چکیده
  تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده و بسیاری از مطالعات، بر جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. در پژوهش حاضر، به بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه Bromus tomentellus، پرداخته شد. برای اینکار، از 19 متغیر زیست اقلیمی و سه متغیر‌‌ فیزیوگرافی و مدل رگرسیون لجستیک، برای تعیین کمیت تغییر اقلیم در سال 2050 و بررسی دقیق اثرات آن ...  بیشتر

مطالعة تغییرات تولید و مصرف علوفة گونةBoiss. Bromus tomentellus در مراتع کردان البرز

قادر کریمی؛ حسن یگانه؛ معصومه عباسی خالکی؛ مهدی معمری؛ هادی افرا

دوره 68، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 359-370

https://doi.org/10.22059/jrwm.2015.54935

چکیده
  به ‏منظور بررسی خصوصیات تولیدی و مقدار مصرف علوفۀ گیاه Bromus tomentellus Boiss. در مراحل مختلف فنولوژی توسط دام، این مطالعه به‏ مدت چهار سال در مراتع کردان البرز انجام شد. بدین منظور، با شروع فصل چرا و ورود دام به مرتع، مقدار علوفة باقی‌ماندة گونه از چرای دام تا زمان خروج دام از مرتع با فواصل یک‌ماهه برداشت شد و از تفاضل آن از تولید در داخل ...  بیشتر

آنالیز ریسک و رتبه بندی زیر حوضه ها به منظور جانمایی LID ها درکنترل سیلاب شهری ( مطالعه موردی: مناطق 10 و 11 مشهد)

حامد زاهدی خامنه؛ سعید رضا خداشناس

دوره 74، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 373-392

https://doi.org/10.22059/jrwm.2021.318778.1571

چکیده
  در این پژوهش جهت ارزیابی شرایط سیستم آنالیز ریسک و مکان یابی جهت اجرای طرح های توسعه کم اثر (LID)، از آنالیز ریسک استفاده شد. نتایج نشان داد که سیستم جمع آوری اگر چه برای سیلاب های با دوره بازگشت دوساله مشکل خاصی ندارد ولی برای سیلاب های با دوره بازگشت بالاتر ظرفیت مناسب ندارد .جهت آنالیز ریسک از احتمال شکست (pof) و پیامد شکست (cof) استفاده ...  بیشتر

تعیین مهم‌ترین معیارها و شاخص‌های موثر بر تخریب سرزمین و بیابان‌زایی

نوشین شاکریان؛ غلامرضا زهتابیان؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ حسن خسروی

دوره 70، شماره 2 ، مرداد 1396، ، صفحه 385-398

https://doi.org/10.22059/jrwm.2017.233496.1125

چکیده
  امروزه پدیدۀ تخریب سرزمین و بیابان­زایی از معضلات پیچیده و مهمی است که به بحرانی در سراسر جهان تبدیل شده است و استفاده از سیستم­های ارزیابی برای بررسی روند تخریب و اتخاذ راهکار مناسب جهت مقابله با این پدیده، امری ضروری و حائز اهمیت است. اولین گام در مطالعه و بررسی تخریب سرزمین و بیابان­زایی تعیین معیارها و شاخص­های تأثیرگذار ...  بیشتر

پهنه‌بندی پتانسیل خطر زمین لغزش به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و رگرسیون چند متغیره (MR) (مطالعه موردی: سراب حوضه کارون شمالی)

کورش شیرانی؛ محمدرضا حاجی هاشمی جزی؛ سیدعلی نیک‌نژاد؛ سلیمان رخشا

دوره 65، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 395-409

https://doi.org/10.22059/jrwm.2012.30026

چکیده
  در حوزه‌های آبخیز غربی و جنوبی استان اصفهان، ترکیب عوامل طبیعی و انسانی موجب وقوع خسارت‌های زیاد ناشی از زمین لغزش‌ها شده است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین لغزش‌ها، دوری جستن از این مناطق است. به‌این منظور باید نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش دقیقی برای این مناطق تهیه شود. برای انجام این پژوهش در آغاز به‌وسیله ...  بیشتر

استفاده از مدل داده کاوی CANFIS در تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی برخی خاک‏های مناطق خشک و نیمه خشک**

فریدون سرمدیان؛ علی کشاورزی

دوره 69، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 397-410

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61691

چکیده
  داده کاوی این فرصت را فراهم می کند تا داده‏های موجود از خاک، به مناطق دور از دسترس تعمیم داده شوند و داده‏های خاک را در طیفی از مقیاس‏ها، متراکم کرده و یا گسترش داد؛ بطوریکه می‏توان آن را به عنوان یکی از دستاوردهای با ارزش در جهت کمک به تصمیم گیری صحیح مدیران اجرایی تلقی نمود. ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) یکی از مهمترین ویژگی‏های ...  بیشتر