محمد رضا فاضل پور عقدائی؛ حسین ملکی نژاد؛ محمدرضا اختصاصی؛ جلال برخورداری؛ اصغر زارع چاهوکی
چکیده
با توجه به پراکنش و گستردگی مناطق مناسب احداث سامانه‌های بهره‌برداری از سیلاب و گوناگونی پارامترهای اصلی مؤثر در طراحی و اجرای آنها، ارزیابی عملکرد اجزای سامانه‌های احداث شده در مناطق مختلف کشور را جهت دستیابی به الگوهای بهینه ضروری مینماید. این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر پروژههای پخش سیلاب بر ویژگیهای خاک در استان یزد ...
بیشتر
با توجه به پراکنش و گستردگی مناطق مناسب احداث سامانه‌های بهره‌برداری از سیلاب و گوناگونی پارامترهای اصلی مؤثر در طراحی و اجرای آنها، ارزیابی عملکرد اجزای سامانه‌های احداث شده در مناطق مختلف کشور را جهت دستیابی به الگوهای بهینه ضروری مینماید. این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر پروژههای پخش سیلاب بر ویژگیهای خاک در استان یزد (عرصههای پخش سیلاب بافق، هرات و مهریز) انجام گردید. بدین منظور در بندهای اول تا سوم هر سیستم پخش سیلاب و در سه نقطه مجاور عرصهها به عنوان شاهد اقدام به حفر پروفیل خاک گردید. 99 نمونه خاک در پنج عمق از پروفیلها جمعآوری شد و در آزمایشگاه از نظر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بررسی گردید. تجزیه و تحلیل نتایج با آزمون تی مستقل انجام شد. نتایج نشان داد که خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در عرصۀ پخش سیلاب بافق با شاهد تفاوت معنیداری نداشته است. در هرات در برخی پارامترها نظیر هدایت الکتریکی، واکنش اشباع خاک، کلسیم و پتاسیم در عمقهای محدودی تفاوت معنیداری داشته، ولی در مهریز در بیشتر پارامترهای شیمیایی مورد بررسی تفاوت معنی‌دار و روند کاهشی داشته است. نتایج بیانگر نفوذ بیشتر آب در منطقه مهریز و شستشوی عناصر خاک بوده، این در حالی است که در هرات نفوذ کمتر و در بافق از روند کاهشی بیشتری برخوردار بوده است.
حمید ترنج زر؛ اصغر زارع چاهوکی
چکیده
روشهای زمینآماری، به دلیل در نظر گرفتن همبستگی مکانی دادهها، از اهمیت زیادی در بررسیهای مربوط به پراکنش داده‌های زمینی برخوردارند. در این تحقیق ارزیابی کارایی روشهای زمین‌آمار و ارائة قابلیتهای آن در مطالعة برخی خصوصیات خاک (مقدار شن، مقدار سولفات، و هدایت الکتریکی) در جامعة مهم گیاهی قرهداغ در منطقة کویر میقان ...
بیشتر
روشهای زمینآماری، به دلیل در نظر گرفتن همبستگی مکانی دادهها، از اهمیت زیادی در بررسیهای مربوط به پراکنش داده‌های زمینی برخوردارند. در این تحقیق ارزیابی کارایی روشهای زمین‌آمار و ارائة قابلیتهای آن در مطالعة برخی خصوصیات خاک (مقدار شن، مقدار سولفات، و هدایت الکتریکی) در جامعة مهم گیاهی قرهداغ در منطقة کویر میقان اراک مطالعه شد. نخست بر روی نقشة منطقه در جامعة گیاهی قرهداغ، با توجه به وسعت آن، 98 نقطه شبکهبندی شد، به طوری که نقاط برداشت پوشش گیاهی هم در قالب این شبکه گنجانده شود. پس از پیداکردن نقاط به وسیلة GPS، در هر نقطه از خاک در عمقهای ۲۰ـ ۰ و ۱۰۰ـ ۲۰ سانتیمتری خاک نمونهبرداری شد و خصوصیات مورد مطالعة آنها بررسی شد. سپس، با استفاده از تحلیل نیمتغییرنما، مدل گوسن با ضریب تشخیص بالاتر از 95/0 بهترین مدل تجربی برای ویژگیهای خاک انتخاب شد. از بین روشهای کریجینگ معمولی، ساده، و IDW روش کریجینگ معمولی بهترین نتایج را در معیارهای ارزیابی متقاطع (خطای مربعات میانگین و خطای متوسط) نشان داد. روش کریجینگ از صحت پیشبینی بالاتری نسبت به سایر روشها برخوردار است. در نهایت، تخمین مکانی ویژگیهای خاک با کاربرد روش کریجینگ معمولی انجام شد.
اصغر زارع چاهوکی؛ علی سلاجقه؛ محمد مهدوی؛ شهرام خلیقی سیگارودی؛ سعید اسدی
چکیده
منحنی تداوم جریان (FDC) نشاندهندة رابطۀ بین فراوانی و مقدار دبی است. داده‌های دبی جریان آب، به شکل منحنی تداوم جریان، به عنوان پیش‌نیاز، برای طرح‌های مدیریت منابع آب، از قبیل طراحی سدها، نیروگاه‌های برق‌آبی، اجرای عملیات آبخیزداری، ارزیابی خطر خشک‌سالی، و بررسی سلامت زیست‌بوم رودخانه، مورد نیاز است. این مطالعه در ...
بیشتر
منحنی تداوم جریان (FDC) نشاندهندة رابطۀ بین فراوانی و مقدار دبی است. داده‌های دبی جریان آب، به شکل منحنی تداوم جریان، به عنوان پیش‌نیاز، برای طرح‌های مدیریت منابع آب، از قبیل طراحی سدها، نیروگاه‌های برق‌آبی، اجرای عملیات آبخیزداری، ارزیابی خطر خشک‌سالی، و بررسی سلامت زیست‌بوم رودخانه، مورد نیاز است. این مطالعه در یازده حوزة آبخیز منتخب با ویژگیهایِ مشترکی، همچون طول دورة آماری مشترک دبی روزانة بیست‌ساله، حداقل تغییر کاربری اراضی، و حجم آب سالانة مشابه، از میان حوزه‌های آبخیز در سه استان یزد، مرکزی، و سمنان، واقع در زون ایران مرکزی، برای منطقه‌ای‌کردن منحنی تداوم جریان، انجام شد. پس از تهیة منحنی تداوم جریان، برای یازده ایستگاه هیدرومتری مورد مطالعه، شاخصهای دبی 5Q، 10Q، 20Q، 30Q، 40Q، 50Q، 60Q، 70Q، 80Q، و 90Q، به عنوان متغیر وابسته، استخراج شد. برای مدلسازی منطقه‌ای منحنی تداوم جریان، از میان یازده متغیر مستقل فیزیوگرافی و اقلیمی چهار عامل ـ مساحت حوزة آبخیز، طول آبراهة اصلی، شیب آبراهة اصلی، و بارندگی متوسط سالانه ـ به عنوان عوامل مهم و اختلاف ارتفاع حوزة آبخیز به عنوان متغیر کمکی استفاده شد. برای تهیة مدل منطقه‌ای منحنی تداوم جریان، برای حوزه‌های آبخیز مناسب در استانهای یزد، مرکزی، و سمنان، روش رگرسیون چندمتغیرة غیرخطی به کار گرفته شد. در نهایت، برای برازش بهترین مدل منطقه‌ای حوزه‌های بدون آمار و خشک ایران مرکزی از معیار ارزیابی متقاطع نش- ساتکلیف استفاده شد.
محمدعلی زارع‌چاهوکی؛ اصغر زارع چاهوکی؛ محمد زارع‌ارنانی
دوره 63، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 331-340
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین عوامل توپوگرافی و خاک با پراکنش گونه‌های گیاهی در مراتع اشتهارد انجام شد. بدین منظور، داده های پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی با روش تصادفی-سیستماتیک از راه پلات‌گذاری در امتداد 3 ترانسکت 750 متری انجام شد. سطح پلات‌ها به روش سطح دستکم 2 متر مربع و شمار آنها با توجه به تغییرات پوشش گیاهی، 45 پلات تعیین ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین عوامل توپوگرافی و خاک با پراکنش گونه‌های گیاهی در مراتع اشتهارد انجام شد. بدین منظور، داده های پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی با روش تصادفی-سیستماتیک از راه پلات‌گذاری در امتداد 3 ترانسکت 750 متری انجام شد. سطح پلات‌ها به روش سطح دستکم 2 متر مربع و شمار آنها با توجه به تغییرات پوشش گیاهی، 45 پلات تعیین شد. در آغاز و پایان هر ترانسکت یک نیمرخ حفر و از دو عمق 30-0 و 80-30 سانتیمتر نمونه خاک برداشت شد. ویژگی های خاک شامل سنگریزه، بافت، آهک، ماده آلی، اسیدیته و هدایت الکتریکی اندازهگیری شدند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از تجزیه مؤلفههای اصلی بهره گیری شد. نتایج نشان میدهد که از بین متغیرهای مورد بررسی، ویژگیهای سنگریزه، بافت، آهک و هدایت الکتریکی خاک از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر پراکنش پوشش گیاهی منطقه هستند.
