جواد معتمدی (ترکان)؛ دلشاد بهرامی نیا؛ مرتضی مفیدی چلان؛ اسماعیل شیدای کرکج
چکیده
اندازهگیری رویش سال جاری، از ملزومات اساسی برای محاسبۀ پتانسیل ذخیرۀ کربن سالانه است. از طرفی گیاهان بوتهای و مخصوصاً گون، از گونههای شاخص و غالب مراتع نیمه استپی بهشمار میرود. از اینرو، پژوهش حاضر در خردادماه 1395، با هدف برآورد ذخیرۀ کربن رشد سال جاری گون بوتهای Astragalus microcephalus و ارتباط ...
بیشتر
اندازهگیری رویش سال جاری، از ملزومات اساسی برای محاسبۀ پتانسیل ذخیرۀ کربن سالانه است. از طرفی گیاهان بوتهای و مخصوصاً گون، از گونههای شاخص و غالب مراتع نیمه استپی بهشمار میرود. از اینرو، پژوهش حاضر در خردادماه 1395، با هدف برآورد ذخیرۀ کربن رشد سال جاری گون بوتهای Astragalus microcephalus و ارتباط آن با فاصله از کانون بحران (محل اطراق شبانۀ دام)، در مراتع کوهستانی نازلوچای، انجام شد. برای این منظور، مراتع چیر در شمال نوشین شهر با مساحت 1332 هکتار که از نظر پوشش گیاهی، خاک و توپوگرافی، معرف سطح وسیعی از گونزارهای منطقه است، انتخاب و در شش سایت اکولوژیکی، از پوشش گیاهی آماربرداری شد. با توجه اینکه تقریباً تمام رشد سال جاری گونۀ A.microcephalus، به اندام خشبی تبدیل میشود؛ در داخل هر یک از سایتها، رشد سال جاری تعداد 30 پایۀ گیاهی A.microcephalus، بهمنظور تعیین ضریب تبدیل کربن آلی و برآورد مقدار کربن ذخیره شده، قطع گردید. بعد از محاسبۀ ضریب تبدیل کربن آلی برای بیوماس پایههای گیاهی در هر سایت، با ضرب آن در وزن خشک رشد سال جاری، مقدار کربن آلی ذخیره شده در اندام هوایی، مشخص شد. با محاسبۀ میانگین کربن موجود در پایهها و تراکم گونۀ A.microcephalus، میزان کربن ذخیرهای در واحد سطح رویشگاه، محاسبه شد. بهطورکلی، با لحاظ کردن 78/68 گرم کربن موجود در هر پایه، میانگین ذخیرۀ کربن در سطح رویشگاه مورد پژوهش، 55/221 کیلوگرم در هکتار در سال، برآورد شد. بر مبنای نتایج، قابلیت ذخیرۀ کربن سایتهای اکولوژیکی، بر حسب فاصله از کانون بحران و بهتبع آن در وضعیتهای مختلف مرتع و مکانهایی با تنوع گونهای متفاوت، یکسان نمیباشد. همچنین ذخیرۀ کربن رویشگاه، بر حسب طبقات ارتفاعی و جهات مختلف جغرافیایی، متفاوتاست.بنابراینباشناختقابلیت ذخیرۀ کربن گونههای غالب و خشبی هر رویشگاه نظیر گونۀ A.microcephalus و همچنین مناطق بالقوه و مستعد جذب کربن بهلحاظ فاصله از کانون بحران، وضعیت مرتع، تنوع گونهای و خصوصیات توپوگرافی، میتواناصلاحاراضی مرتعی راازمنظرشاخص ترسیب کربن، دنبال نمود.
جواد معتمدی (ترکان)؛ حسین ارزانی؛ مرتضی مفیدی؛ اسماعیل شیدای کرکج؛ سحر بابایی
چکیده
نقش چوپان در نگهداری، مدیریت و پراکنش دام در مراتع، بسیار با اهمیت است. هدایت گله، نقش اساسی در پراکنش چرا و عملکرد مطلوب دام در مرتع دارد. از اینرو ضرورت دارد سیستم شبانی موجود، مورد ارزیابی قرار گیرد و مشخص گردد که دامها تا چه حد مطابق معیارها و شاخصهای اکولوژیک، در مکانهای شایسته، چرا داده میشوند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ...
بیشتر
نقش چوپان در نگهداری، مدیریت و پراکنش دام در مراتع، بسیار با اهمیت است. هدایت گله، نقش اساسی در پراکنش چرا و عملکرد مطلوب دام در مرتع دارد. از اینرو ضرورت دارد سیستم شبانی موجود، مورد ارزیابی قرار گیرد و مشخص گردد که دامها تا چه حد مطابق معیارها و شاخصهای اکولوژیک، در مکانهای شایسته، چرا داده میشوند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش چوپان در هدایت گله و پراکنش دام (گوسفند) و تطابق آن با نقشۀ شایستگی مرتع انجام شد. ثبت حرکت دامها در ماههای مختلف فصل چرا توسط GPS و انطباق آن با نقشۀ شایستگی مرتع، نشان داد که هدایت دام توسط چوپان، در مساحتهایی صورت گرفته که بهواسطۀ محدودیت تولید علوفه و بعضاً حساسیت خاک به فرسایش، از شایستگی کمی برای چرا برخوردار است. از اینرو فرضیۀ پژوهش مبنی بر اینکه چوپان نقش مؤثری در پراکنش دام بر اساس شایستگی مرتع ندارد، تأیید میشود و با توجه به اینکه چوپان، دامها را در مکانهایی چرا داده است که شایستگی کمی برای چرا دارند، نتیجه گرفته میشود که سیستم شبانی موجود در مراتع منطقه، کارآمد نمیباشد. از اینرو استفاده از تکنولوژیهای جدید نظیر GPS و حصارهای الکتریکی در کنار دانش بومی بهمنظور هدایت مناسب گله و کاهش فشار چرای دام در محدودههایی که بر مبنای معیارها و شاخصهای اکولوژیک، شایستگی لازم برای چرا را ندارند، پیشنهاد میشود.