سمانه سادات محزونی کچپی؛ پژمان طهماسبی؛ عطاالله ابراهیمی؛ محمد حسن جوری؛ محسن فعال فیض آبادی؛ رضا امیدی پور
چکیده
فرآیندهای اکولوژیکی موجود در مقیاسهای متفاوت منجر به ایجاد ناهمگنی در سیمای سرزمین شده، موجب تکهتکه شدن و از همگسیختگی ساختارهای سیمای سرزمین میشوند، در نتیجه موجب تغییرات در خصوصیات تنوع گونهای و عملکردی میگردند. لذا هدف از این تحقیق، کمی نمودن خصوصیات لکهها و کلاسهای تشکیلدهنده سیمای سرزمین و تاثیر آنها بر شاخصهای ...
بیشتر
فرآیندهای اکولوژیکی موجود در مقیاسهای متفاوت منجر به ایجاد ناهمگنی در سیمای سرزمین شده، موجب تکهتکه شدن و از همگسیختگی ساختارهای سیمای سرزمین میشوند، در نتیجه موجب تغییرات در خصوصیات تنوع گونهای و عملکردی میگردند. لذا هدف از این تحقیق، کمی نمودن خصوصیات لکهها و کلاسهای تشکیلدهنده سیمای سرزمین و تاثیر آنها بر شاخصهای تنوع گونهای و عملکردی است. بدین منظور در یکی از مراتع نیمهاستپی چهارمحال و بختیاری که ساختار طبیعی سیمای سرزمین باعث ایجاد لکههای متنوع در هفت کلاس متفاوت از نظر جامعه گیاهی شده است نمونهبرداری انجام گرفت. در هر کلاس، بهطور تصادفی لکههای مختلف جهت نمونهبرداری انتخاب شدند. سپس در هر لکه 5 الی 10 ماکروپلات 30*30 مترمربعی بهطور تصادفی- سیستماتیک مستقر شد و نمونهبرداری از پوشش تاجی با استفاده از 3 پلات 2*2 مترمربعی انجام شد و ویژگیهای گیاهی مبتنی بر خصوصیات عملکردی سیستم اندازهگیری شد. تجزیه و تحلیل شاخصهای تنوع تاکسونومیک، تنوع عملکرد و تنوع بتای عملکرد با استفاده از بستههای آماری "Vegan"، "FD"و "betapart" در نرمافزار R صورت گرفت. کمیسازی متریکهای سیمای سرزمین با استفاده از نرمافزار Fragstats انجام شد. در نهایت، روابط بین شاخصهای تنوع و متریکهای سیمای سرزمین با استفاده از رگرسیون خطی مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج در سطح لکه نشان داد، رابطه منفی و معنیداری بین متریک شکل با شاخصهای تنوع عملکرد نظیر میانگین وزنی نیتروژن برگ و میانگین وزنی سطح ویژه برگ مشاهده شد. نتایج در سطح کلاس بیانگر تاثیرپذیری مثبت شاخص یکنواختی عملکرد از متریک تراکم حاشیه و همچنین تنوع بتای عملکرد از متریک غنای لکه میباشد.
مهدیه محمودی؛ عطاالله ابراهیمی؛ محمدحسن جوری؛ پژمان طهماسبی
چکیده
مبنای تصمیمگیری مدیریت مراتع، میزان بهرهبرداری از گونههای کلیدی است. اندازهگیری بهرهبرداری جهت تنظیم شدت چرا، توزیع دام و کاهش فشار چرایی کاربرد دارد. در این تحقیق، بهرهبرداری دو گیاه گندمی کلیدی Dactylis glomerataو Bromus tomentosusدر مراتع جواهرده رامسر به روش تعیین رابطة ارتفاع- وزن گیاه در دو دورة رویشی قبل از گلدهی و گلدهی در دو منطقة ...
بیشتر
مبنای تصمیمگیری مدیریت مراتع، میزان بهرهبرداری از گونههای کلیدی است. اندازهگیری بهرهبرداری جهت تنظیم شدت چرا، توزیع دام و کاهش فشار چرایی کاربرد دارد. در این تحقیق، بهرهبرداری دو گیاه گندمی کلیدی Dactylis glomerataو Bromus tomentosusدر مراتع جواهرده رامسر به روش تعیین رابطة ارتفاع- وزن گیاه در دو دورة رویشی قبل از گلدهی و گلدهی در دو منطقة قرق و چرا در طول 32 ترانسکت 100 متری انجام شد. ابتدا، ارتفاع گیاهان اندازهگیری و سپس از 1 سانتیمتری از سطح خاک، قطع و نهایتاً خشک و وزن خشک آن در مقاطع 5 سانتیمتری برش و توزین گردید. برای آنالیز دادهها از روابط رگرسیونی استفاده شد. آنالیز دادهها نشان داد که در منطقة قرق و مرحلة قبل از گلدهی در هر دو گونه، مدل سیگموئید، بهترتیب با ضریب تبیین 994/0 و 997/0 و در منطقة قرق و در مرحلة گلدهی برای گونة Dactylis glomerata مدل سیگموئید با ضریب تبیین 975/0 و برای گونة Bromus tomentosus مدل سیگموئید، با ضریب تبیین 998/0 بهترین برآوردها را داشتهاند. در منطقة چرا و مرحلة قبل از گلدهی نیز برای هر دو گونة مدل سیگموئید، با ضریب تبیین 996/0 بهترین مدل و در منطقة چرا و مرحلة گلدهی در گونة Dactylis glomerata مدل توانی، با ضریب تبیین 979/0 و در Bromus tomentosus مدل درجة دو، با ضریب تبیین 999/0 بهترین برآوردها را نشان دادند. بنابراین، از رابطة وزن- ارتفاع گیاهان کلیدی بهراحتی میتوان تشخیص قریب به یقینی از میزان بهرهبرداری حاصل و بهعنوان ابزار مناسبی برای پایش و مدیریت مراتع استفاده کرد.
محمدمهدی حسین زاده؛ رضا اسماعیلی؛ محمدحسن جوری؛ سامانه پورکلهر
چکیده
فرسایش گالی یکی از مخربترین انواع فرسایش آبی است و بهعنوان فرایندی مهم در تخریب خاک است که در برخی موارد موجب گسترش و عمیق شدن کانالها میشود. محدوده مورد مطالعه در البرزشمالی، استان مازندران و شهرستان نوشهر (زیرحوضه فیروزکلا، حوضه کجور) قرار گرفته است. این مقاله مورفومتری گالی را در ارتباط با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک ...
بیشتر
فرسایش گالی یکی از مخربترین انواع فرسایش آبی است و بهعنوان فرایندی مهم در تخریب خاک است که در برخی موارد موجب گسترش و عمیق شدن کانالها میشود. محدوده مورد مطالعه در البرزشمالی، استان مازندران و شهرستان نوشهر (زیرحوضه فیروزکلا، حوضه کجور) قرار گرفته است. این مقاله مورفومتری گالی را در ارتباط با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک بررسی میکند. مورفومتری گالیها مانند عرض، عمق و شیب بر روی زمین تعیین شد. ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک مانند تبادل کاتیون، کربن آلی و غیرآلی، اسیدیته و بافت خاک در آزمایشگاه مشخص گردید. آنالیز دادهها بوسیله تحلیل رگرسیون چندگانه آنالیز تطبیق قوسگیری شده (DCA) انجام شد. آنالیز DCA نشان میدهد که عرض و شیب گالی با کربن آلی و مقدار رس رابطه منفی و با مقدار pH رابطه مثبت دارد. از اینرو انتظار میرود که با کاهش مقدار کربن آلی و رس و افزایش pH عرض گالیها افزایش یابد. همچنین با افزایش تبادل کاتیونی و کاهش آهک، عمق و نسبت عرض به عمق گالیها بیشتر شود.