سهیلا پویان؛ محمد زارع؛ محمد رضا اختصاصی
چکیده
پدیدۀ گرد و غبار یکی از رویدادهای مخرب و رایج در مناطق خشک و بیابانی جهان است. این پدیده آثار زیانباری بر روی زندگی انسان و محیط زیست دارد. توفانهای گردوغبار افزون بر هدر رفت خاک، ایجاد خسارات اقتصادی به بخشهای صنعتی، کشاورزی و شریانهای ارتباطی، میتواند باعث تهدید حیات انسان هم از نظر سلامتی و هم تولید مواد غذایی شود. ...
بیشتر
پدیدۀ گرد و غبار یکی از رویدادهای مخرب و رایج در مناطق خشک و بیابانی جهان است. این پدیده آثار زیانباری بر روی زندگی انسان و محیط زیست دارد. توفانهای گردوغبار افزون بر هدر رفت خاک، ایجاد خسارات اقتصادی به بخشهای صنعتی، کشاورزی و شریانهای ارتباطی، میتواند باعث تهدید حیات انسان هم از نظر سلامتی و هم تولید مواد غذایی شود. هدف از این پژوهش، تحلیل مکانی شاخص گردوغبار (DSI) در 44 ایستگاه سینوپتیک کشور است. بر این اساس نخست شاخص توفانهای گردوغبار با استفاده از دادههای ساعتی گردوغبار برای هر ایستگاه، به کمک شاخص (DSI) محاسبه شد. سپس، با استفاده از میانگین ماهانۀ شاخص توفان گردوغبار، تحلیل منطقهای با استفاده از روش گشتاور خطی انجام شد. براساس نتایج تحلیل منطقهای، کشور به 6 منطقۀ همگن از منظر شاخص توفان گردوغبار تقسیم شد. نتایج حاصل از تخمین منطقهای نشان داد که تابع توزیع پیرسون 3 به عنوان بهترین تابع توزیع منطقهای برای گروههای همگن 1، 4، 5، 6 و تابع لجستیک تعمیم یافته برای گروههای همگن 2 و 3 است. نتایج برآورد و تحلیل مکانی شاخص گردوغبار، در بسیاری از پژوهشهای محیط زیستی، تصمیمسازی و فرآیند مدیریت برنامههای بیابانزدایی و مقابله با توفانهای گرد و غبار به کار میرود.