امیر میرزایی موسی وند
چکیده
آتشسوزی یکی از ابزارهای مدیریتی در اصلاح ترکیب پوشش گیاهی علفزارها و مراتع اکوسیستمهای مختلف است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات پوشش سطحی و خصوصیات خاک در مراتع کوهستانی شهرستان دلفان تحت تأثیر آتشسوزی بود. آتشسوزی در خرداد سال 1385 صورت گرفت و ویژگیهای پوشش گیاهی بعد از آتشسوزی به مدت 4 سال (از سال 1386 تا سال 1389) و هرسال ...
بیشتر
آتشسوزی یکی از ابزارهای مدیریتی در اصلاح ترکیب پوشش گیاهی علفزارها و مراتع اکوسیستمهای مختلف است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات پوشش سطحی و خصوصیات خاک در مراتع کوهستانی شهرستان دلفان تحت تأثیر آتشسوزی بود. آتشسوزی در خرداد سال 1385 صورت گرفت و ویژگیهای پوشش گیاهی بعد از آتشسوزی به مدت 4 سال (از سال 1386 تا سال 1389) و هرسال در اوایل تیرماه پایش و اندازهگیری شد. در نزدیک محل آتشسوزی، منطقۀ شاهد (بدون آتشسوزی) تعیین گردید. نمونهبرداری پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک، اندازة پلات به روش سطح حداقل (دو متر مربع) و تعداد پلات به روش آماری (25 پلات برای هر سایت) تعیین شد. در مجموع دادههای مربوط به 8 سایت (4 سایت آتشسوزی و 4 سایت شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. در هر سایت 4 ترانسکت 50 متری مستقر گردید و سپس در امتداد هر ترانسکت 5 پلات مستقر شد. نمونههای خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت از عمق 30-0 سانتیمتر برداشت شد (در مجموع 96 نمونه). برای مقایسة میانگین عوامل مورد بررسی در دو منطقۀ شاهد و آتشسوزی، از آزمون تی مستقل و برای مقایسۀ سالهای مختلف، از تجزیة واریانس یکطرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد، در پایان سال چهارم، مقدار تولید علوفه در منطقۀ آتشسوزی به 334 کیلوگرم علوفۀ خشک در هکتار افزایش یافت که دارای اختلاف معنیداری در سطح احتمال 99 درصد با منطقۀ شاهد میباشد (01/0P <). همچنین درصد پوشش و تراکم گراسهای چند ساله و فوربها در منطقۀ دچار آتشسوزی نسبت به منطقۀ شاهد افزایش یافت و دارای اختلاف معنیداری میباشند (01/0P <). درصد پوشش بوتهایها از 16 درصد در منطقۀ شاهد به 11 درصد در منطقۀ آتشسوزی کاهش یافت (01/0P <) و پوشش خاک لخت در منطقۀ آتشسوزی به 10 درصد کاهش یافت که دارای اختلاف معنیداری در سطح احتمال 99 درصد با منطقۀ شاهد میباشد (01/0P <). آتشسوزی باعث افزایش مادۀ آلی، هدایت الکتریکی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر و درشت شدن بافت خاک گردید (01/0P <). بر اساس نتایج این تحقیق، آتشسوزی در دراز مدت با کاهش گیاهان بوتهای و افزایش گندمیان چندساله و فوربها، افزایش تولید علوفه و در نتیجه تغییرات عناصر غذایی خاک تأثیر مثبتی در اکوسیستم مرتع داشته است.
