فراز استعلاجی؛ علیرضا عباسی سمنانی؛ احسان علیپوری
چکیده
ارزیابی و برنامهریزی مدیریت بحران با رویکرد سوانح طبیعی سیل مؤلفههای زیادی را در بر می‌گیرد. در این راستا یکی از ارکان اساسی مدیریت ساخت بر اساس تابآوری میباشد. با این دیدگاه توجه به اولویتهای برنامهریزی و پژوهشی حال و آیندۀ کشورمان نشان می‌دهد که مدیریت ساخت در نواحی سیل خیز یکی از مهمترین اولویتهای مطالعات ...
بیشتر
ارزیابی و برنامهریزی مدیریت بحران با رویکرد سوانح طبیعی سیل مؤلفههای زیادی را در بر می‌گیرد. در این راستا یکی از ارکان اساسی مدیریت ساخت بر اساس تابآوری میباشد. با این دیدگاه توجه به اولویتهای برنامهریزی و پژوهشی حال و آیندۀ کشورمان نشان می‌دهد که مدیریت ساخت در نواحی سیل خیز یکی از مهمترین اولویتهای مطالعات و برنامهریزی توسعۀ پایدار در کشور مطرح میباشد. با توجه به بررسیهای انجام شده منطقۀ مورد مطالعه جزء مناطق سیل خیز میباشد و با توجه به سیلهای اتفاق افتاده خسارتهای جانی و زیر بنایی زیادی را در این منطقه شاهد بودهایم. بررسی ساخت و سازهای سکونتگاه ها در منطقۀ مورد مطالعه نشان می‌دهد که با رویکرد مدیریت ساخت بسیاری از ساخت و سازهای انجام گرفته و در حال انجام این منطقه دارای چالشهای زیادی از رویکرد مدیریت بحران میباشد. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی واز نظر روش و ماهیت پیمایشی و اکتشافی میباشد. در این راستا در این مقاله پهنه‌بندی سیل لرستان درسیستم GIS انجام و راهبردهای افزایش تابآوری ارائه شده است.
امیر میرزایی موسی وند
چکیده
آتشسوزی یکی از ابزارهای مدیریتی در اصلاح ترکیب پوشش گیاهی علفزارها و مراتع اکوسیستمهای مختلف است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات پوشش سطحی و خصوصیات خاک در مراتع کوهستانی شهرستان دلفان تحت تأثیر آتشسوزی بود. آتشسوزی در خرداد سال 1385 صورت گرفت و ویژگیهای پوشش گیاهی بعد از آتشسوزی به مدت 4 سال (از سال 1386 تا سال 1389) و هرسال ...
بیشتر
آتشسوزی یکی از ابزارهای مدیریتی در اصلاح ترکیب پوشش گیاهی علفزارها و مراتع اکوسیستمهای مختلف است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات پوشش سطحی و خصوصیات خاک در مراتع کوهستانی شهرستان دلفان تحت تأثیر آتشسوزی بود. آتشسوزی در خرداد سال 1385 صورت گرفت و ویژگیهای پوشش گیاهی بعد از آتشسوزی به مدت 4 سال (از سال 1386 تا سال 1389) و هرسال در اوایل تیرماه پایش و اندازهگیری شد. در نزدیک محل آتشسوزی، منطقۀ شاهد (بدون آتشسوزی) تعیین گردید. نمونهبرداری پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک، اندازة پلات به روش سطح حداقل (دو متر مربع) و تعداد پلات به روش آماری (25 پلات برای هر سایت) تعیین شد. در مجموع دادههای مربوط به 8 سایت (4 سایت آتشسوزی و 4 سایت شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. در هر سایت 4 ترانسکت 50 متری مستقر گردید و سپس در امتداد هر ترانسکت 5 پلات مستقر شد. نمونههای خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت از عمق 30-0 سانتیمتر برداشت شد (در مجموع 96 نمونه). برای مقایسة میانگین عوامل مورد بررسی در دو منطقۀ شاهد و آتشسوزی، از آزمون تی مستقل و برای مقایسۀ سالهای مختلف، از تجزیة واریانس یکطرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد، در پایان سال چهارم، مقدار تولید علوفه در منطقۀ آتشسوزی به 334 کیلوگرم علوفۀ خشک در هکتار افزایش یافت که دارای اختلاف معنیداری در سطح احتمال 99 درصد با منطقۀ شاهد میباشد (01/0P <). همچنین درصد پوشش و تراکم گراسهای چند ساله و فوربها در منطقۀ دچار آتشسوزی نسبت به منطقۀ شاهد افزایش یافت و دارای اختلاف معنیداری میباشند (01/0P <). درصد پوشش بوتهایها از 16 درصد در منطقۀ شاهد به 11 درصد در منطقۀ آتشسوزی کاهش یافت (01/0P <) و پوشش خاک لخت در منطقۀ آتشسوزی به 10 درصد کاهش یافت که دارای اختلاف معنیداری در سطح احتمال 99 درصد با منطقۀ شاهد میباشد (01/0P <). آتشسوزی باعث افزایش مادۀ آلی، هدایت الکتریکی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر و درشت شدن بافت خاک گردید (01/0P <). بر اساس نتایج این تحقیق، آتشسوزی در دراز مدت با کاهش گیاهان بوتهای و افزایش گندمیان چندساله و فوربها، افزایش تولید علوفه و در نتیجه تغییرات عناصر غذایی خاک تأثیر مثبتی در اکوسیستم مرتع داشته است.
لیلا عبدالهی؛ محمد فرجی؛ علی حقی‌زاده؛ سمیه دهداری
چکیده
وقایع خشکسالی با تأثیر روی منابع آب سطحی و آب زیرزمینی مقدار آب در دسترس بخش‌های مختلف را کاهش می‌دهد. خشکسالی هیدرولوژیک ابتدا با کاهش مقدار بارندگی شروع و بهطور عادی با کاهش سطح دریاچه‌ها و منابع ذخیره‌ای مرتبط می‌شود. بدین منظور برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی مناسب برای جلوگیری از آثار زیان‌بار خشکسالی، باید با ارزیابی و پایش ...
بیشتر
وقایع خشکسالی با تأثیر روی منابع آب سطحی و آب زیرزمینی مقدار آب در دسترس بخش‌های مختلف را کاهش می‌دهد. خشکسالی هیدرولوژیک ابتدا با کاهش مقدار بارندگی شروع و بهطور عادی با کاهش سطح دریاچه‌ها و منابع ذخیره‌ای مرتبط می‌شود. بدین منظور برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی مناسب برای جلوگیری از آثار زیان‌بار خشکسالی، باید با ارزیابی و پایش خشکسالی به شناسایی ویژگیهای این پدیده پرداخت. در این پژوهش برای ارزیابی خشکسالی هیدرولوژیک در ایستگاه هیدرومتری برآفتاب مادیان رود طی دورۀ سالهای 1361 تا 1394 از تکنیک تحلیل سری‌های زمانی و شاخش SDIاستفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از شاخص SDI، منطقۀ مادیان رود در طول 33 سال، ترسالی‌ها و خشکسالی‌هایی را با شدت‌های مختلف تجربه کرده است. نتایج خشکسالی هیدرولوژیک ایستگاه برآفتاب نشان داد که بیشترین فراوانی خشکسالی‌ها به ترتیب مربوط به خشکسالیهای ملایم با 41/29 درصد، خشکسالی شدید با 74/11 درصد و خشکسالی متوسط نیز دارای 94/2 درصد میباشد. روند خشکسالی از سال 83 شروع و دارای شدت‌های مختلفی از خشکسالی میباشد بطوریکه در تمامی ماه‌های ایستگاه برآفتاب به‌جز ماه آبان و آذر (غیر معنی‌دار) در دورۀ زمانی 1394-1361 تغییرات تدریجی موجود در سطح پنج درصد معنی‌دار، و تغییرات ناگهانی سری زمانی در همۀ ماه‌ها در سطح پنج درصد معنی‌دار و دارای روند کاهشی هستند. همچنین نتایج حاصل از آزمون همگنی پتیت نشان داد که تغییرات ناگهانی و جهشی در دادهای دبی جریان در سری زمانی در همۀ ماه‌ها در سطح پنج درصد معنی‌دار است.
علیرضا سپه وند؛ حسن احمدی؛ علی اکبر نظری سامانی؛ سباستیانو ترویسانی
چکیده
استفاده از شاخصهای ژئومورفومتری در تفکیک ناهمواریهای سطح زمین کاربرد گستردهای را طی دهۀ گذشته در علم ژئومورفولوژی داشته است. در این تحقیق از روش پرسپترون چند لایۀ شبکۀ عصبی مصنوعی برای طبقه‌بندی ناهمواریهای کارستی استفاده شد. ابتدا با استفاده از نقشۀ مدل رقومی ارتفاع، شاخصهای ژئومورفومتری تهیه شد و سپس این شاخصها ...
بیشتر
استفاده از شاخصهای ژئومورفومتری در تفکیک ناهمواریهای سطح زمین کاربرد گستردهای را طی دهۀ گذشته در علم ژئومورفولوژی داشته است. در این تحقیق از روش پرسپترون چند لایۀ شبکۀ عصبی مصنوعی برای طبقه‌بندی ناهمواریهای کارستی استفاده شد. ابتدا با استفاده از نقشۀ مدل رقومی ارتفاع، شاخصهای ژئومورفومتری تهیه شد و سپس این شاخصها بهعنوان نرونهای لایۀ ورودی در شبکۀ عصبی مصنوعی استفاده شد. علاوه بر این از نمودارهای جعبهای برای تحلیل ارتباط ناهمواریهای کارستی همچون دولین، تپه، دشت کارستی، درۀ کارستی و پرتگاه با شاخصهای ژئومورفومتری استفاده شد. نتایج طبقه‌بندی نشان داد که ناهمواریهای منطقۀ مورد مطالعه بهترتیب شامل 34، 9/6، 07/1، 5/48 و 51/9 درصد دره، دشت، دولین، پرتگاه و تپه میباشد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که مدل بهینۀ شبکۀ عصبی مصنوعی برای طبقه‌بندی ناهمواریها، مدل 1-9-12 با ضریب یادگیری 1/0 و ضریب تبیین 18/87 درصد بود و دقت روش ابداعی برای طبقه‌بندی ناهمواریهای کارستی 58/90 درصد میباشد. همچنین تحلیلها نماینده این است که تغییرات شاخصهای ژئومورفومتری در ناهمواریهای تپه، پرتگاه و درهکارستی بسیار نمایان بوده ولی در دشت و دولین کمی دارای همپوشانی هستند.
علیرستم خانی زاده؛ رضا عرفانزاده؛ رضا سیاه منصور
چکیده
هدف این مطالعه کمّی‌سازی واکنش ریختی گونه‌های Bromus tomentellus، Hordeum bulbosum و Agropyron trichophorum به چرای مداوم گوسفند در مراتع نیمه‌خشک لرستان بود. در دو منطقۀ قرق و چرا شده، در مجموع اقدام به استقرار 4 ترانسکت 200 متری شد و در طول هر یک از این ترانسکت‌ها 10 نقطۀ تصادفی انتخاب و در هر نقطه نزدیکترین گیاه مورد مطالعه در نظر گرفته شد. خصوصیات ریختی ...
بیشتر
هدف این مطالعه کمّی‌سازی واکنش ریختی گونه‌های Bromus tomentellus، Hordeum bulbosum و Agropyron trichophorum به چرای مداوم گوسفند در مراتع نیمه‌خشک لرستان بود. در دو منطقۀ قرق و چرا شده، در مجموع اقدام به استقرار 4 ترانسکت 200 متری شد و در طول هر یک از این ترانسکت‌ها 10 نقطۀ تصادفی انتخاب و در هر نقطه نزدیکترین گیاه مورد مطالعه در نظر گرفته شد. خصوصیات ریختی شامل ارتفاع، فاصله میان‌گره، طول و وزن ریشه، تولید و زی توده اندازهگیری شدند. پس از بررسی نرمال بودن داده‌ها، میانگین‌ها با استفاده از آزمون t-test غیر زوجی بین منطقۀ قرق و چرا شده مقایسه شدند. اثر چرای‌دام بر ارتفاع، فاصلۀ میان‌گره ساقه، طول و وزن ریشه، تولید و زی‌توده H. bulbosum و A. trichophorumمعنی‌دار شد. بهطوری‌که میانگین وزن ذی‌توده H. bulbosumدر منطقۀ قرق 1/117 گرم و در چرا شده 1/16 گرم بود و ارتفاع A. trichophorum به ترتیب در قرق 1/525 میلی‌متر و در منطقۀ چرا 7/334 میلی‌متر بهدست آمد. چرای‌دام بر ارتفاع و فاصلۀ میان‌گره B. tomentellusتأثیرمعنی‌داری نداشت (05/0p>). چرای دام باعث افزایش معنی‌دار طول ریشه به اندازۀ 35/58 میلی متر در B. tomentellusگردید. بهطور کلی نتایجاین تحقیق نشان داد که گونه‌های مختلف گیاهی در مواجهه با چرای مداوم با به‌‌‌سنجی در مصرف منابع واکنش‌های مختلفی بسته به نوع گونه از خود نشان میدهند. شناسایی تغییرات ریختی در گونه‌های شاخص کمک شایانی به مدیریت چرایی پایدار در مراتع می‌‌نماید.
