عیسی جعفری فوتمی؛ اساعیل شیدای کرکج
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی علل عدم قطعیت در روشهای مختلف برآورد کربن خاک و همچنین ارزیابی روش محاسبهای پیشنهادی است که تأثیر وزن مخصوص خاک را در محاسبۀ کربن از بین برده و میزان واقعی کربن خاک را برای خاکهایی با وزن مخصوص ظاهری متفاوت بر حسب عمق معادل مشخص میکند. بنابراین به منظور آزمون صحت این روش پیشنهادی، میزان کربن در سه نوع ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی علل عدم قطعیت در روشهای مختلف برآورد کربن خاک و همچنین ارزیابی روش محاسبهای پیشنهادی است که تأثیر وزن مخصوص خاک را در محاسبۀ کربن از بین برده و میزان واقعی کربن خاک را برای خاکهایی با وزن مخصوص ظاهری متفاوت بر حسب عمق معادل مشخص میکند. بنابراین به منظور آزمون صحت این روش پیشنهادی، میزان کربن در سه نوع شدت چرا در شورهزارهای استان گلستان (چرای سبک، چرای متوسط و چرای شدید)، محاسبه و روشهای مختلف مورد آزمون آماری و بررسی قرار گرفتند. نتایج مقایسۀ میانگینها برای هر یک از پارامترهای مربوط به رویکردها نشان داد که بر اساس روش اول (پارامتر غلظت کربن) عمق اول مناطق شدت چرای سبک و شدت چرای متوسط و چرای شدید از لحاظ آماری دارای تفاوت معنیداری هستند و به ترتیب میزان غلظت کربن برابر با 39/31، 57/23 و 5/11 گرم کربن در کیلوگرم خاک میباشند حال آنکه برای عمق اول خاک در صورت ارائۀ کربن تودهای در واحد سطح بر اساس عمق ثابت نتایج متناقضی به دست میآید. به طوری که عمق اول سایت شدت چرای سبک و متوسط بهترتیب با مقادیر 15/89 و 47/74تن در هکتار در عمق ثابتدارای بیشترین مقدار کربن تودهای بوده و سایت شدت چرای سنگین با میزان 93/42 تن در هکتار در عمق ثابت دارای کمترین میزان است. مشابه این عدم قطعیتها بین دو عمق مورد مطالعه نیز برای سایتهای مختلف وجود دارد. برای رفع این تناقض رایج در مطالعات متعدد، پارامتر کربن تودهای بر اساس عمق معادل برای سایتهای مورد مطالعه محاسبه گردید و نتایج آن نشان داد سایت چرای کم و چرای سنگین همچنان بیشترین و کمترین میزان کربن را دارند و در سایر موارد نیز تغییراتی ایجاد نشده در حالیکه میزان نسبی اختلافات بین سایتها تغییر یافته است؛ و این در حالی میباشد که تأثیر فشردگی توده خاک بر محاسبۀ کربن ترسیبی حذف شده است و بهعنوان نتیجۀ کلی؛ روشهای مرسومی که برای محاسبۀ ذخیرۀ ماده آلی استفاده میشوند به دلیل تودههای نابرابر خاک (فشردگی خاک و وزن مخصوصهای متفاوت) به طور دقیق بیانکنندۀ تفاوتهای کربن ترسیبی در تودۀ خاک نیستند و برای ارزیابی قابل اعتماد مدیریت ذخیرۀ ماده آلی خاک و سایر عناصر غذایی خاک؛ باید تودههای خاک مورد مقایسه، به صورت معادل مد نظر قرار گیرند.
مهدی معمری؛ مریم اسدی؛ کیومرث سفیدی
چکیده
در این پژوهش اثر شدتهای مختلف چرای دام بر تخصیص کربن و نیتروژن در اندامهای هوایی و زیرزمینی Ar.austriaca در سال 1394 در مراتع ییلاقی درویشچای سبلان (روستاهای آلوارس، آلدشین و اسبمرز) بررسی شد. منطقۀ مورد مطالعه براساس میزان دامگذاری، وضعیت مرتع، مطالعات گذشته، اطلاعات ادارۀ کل منابعطبیعی و بازدیدهای میدانی در سه شدت چرایی سبک، ...
بیشتر
در این پژوهش اثر شدتهای مختلف چرای دام بر تخصیص کربن و نیتروژن در اندامهای هوایی و زیرزمینی Ar.austriaca در سال 1394 در مراتع ییلاقی درویشچای سبلان (روستاهای آلوارس، آلدشین و اسبمرز) بررسی شد. منطقۀ مورد مطالعه براساس میزان دامگذاری، وضعیت مرتع، مطالعات گذشته، اطلاعات ادارۀ کل منابعطبیعی و بازدیدهای میدانی در سه شدت چرایی سبک، متوسط و سنگین انتخاب شد. نمونهبرداری در هر شدت چرایی، به روش تصادفی- سیستماتیک در طول سه ترانسکت موازی به طول 200 متر و در قالب 12 پلات 1×1 متر مربعی با فواصل50 متر در منطقۀ معرف انجام شد. زیتودۀ گیاهی به روش قطع و توزین اندازهگیری شد. بعد از حفر پروفیل در پای این بوتهها، تمامی ریشههای گیاه در پروفیل برداشت شدند. سپس میزان تخصیص در اندامهای هوایی و زیرزمینی گیاه تعیین شد. مقدار تخصیص با استفاده از آزمون تجزیۀ واریانس یکطرفه و اختلاف بین میانگینها با آزمون توکی انجام شد. نتایج نشان داد که شدتهای مختلف چرای دام (غالباً گوسفند نژاد مغانی) بر زیتودۀ گونۀ Ar.austriaca در سطح یک درصد تأثیر معنیداری داشت. نتایج مقایسۀ میانگین نشان داد که بیشترین مقدار تخصیص نیتروژن در اندامهای هوایی Ar.austriaca تحت چرای متوسط (2/2 میلیگرم بر کیلوگرم) و بیشترین مقدار تخصیص کربن در ریشههای آن تحت چرای متوسط (22 میلیگرم بر کیلوگرم) اتفاق افتاد. به طورکلی توجه به اثرات شدتهای مختلف چرای دام بر فاکتورهای پوشش گیاهی از جمله تخصیص کربن و نیتروژن، در مدیریت صحیح و حفاظت مراتع امری ضروری است.