صدیقه زارع کیا؛ محمد فیاض؛ نیلوفر زارع
چکیده
تعیین ارزش رجحانی گونههای مرتعی از جمله اطلاعات ضروری برای برنامهریزی و مدیریت صحیح مرتع و دام است. این پژوهش بهمنظور بررسی ارزش رجحانی گونههای مورد چرای گوسفند در ماههای مختلف فصل چرا و با استفاده از روش شاخص انتخاب گونهها در مرتع خشکهرود ساوه انجام شد. دادههای مربوط به تولید و مصرف گونهها در داخل و خارج از قرق از ابتدای ...
بیشتر
تعیین ارزش رجحانی گونههای مرتعی از جمله اطلاعات ضروری برای برنامهریزی و مدیریت صحیح مرتع و دام است. این پژوهش بهمنظور بررسی ارزش رجحانی گونههای مورد چرای گوسفند در ماههای مختلف فصل چرا و با استفاده از روش شاخص انتخاب گونهها در مرتع خشکهرود ساوه انجام شد. دادههای مربوط به تولید و مصرف گونهها در داخل و خارج از قرق از ابتدای فصل چرا (اواسط آبان ماه) تا انتهای فصل چرا (اواسط اردیبهشتماه) به مدت سه سال بهمنظور محاسبۀ شاخص انتخاب گونه جمعآوری شد. بر اساس نتایج بهدست آمده بیشترین ارزش رجحانی مربوط به گونههای Poa sinaica (در کل ماههای فصل چرا) و Salsola laricina(مخصوصاً در آبان و آذر) و کمترین آن مربوط به گونۀ Cousinia cylindraceae (در کل ماههای فصل چرا و مخصوصاً در سالهای خشک) میباشد. کاهش بارندگی در سال 1387 باعث افزایش درصد بهرهبرداری و شاخص رجحان گونههای مورد مطالعه شد. بطوریکه در فروردین 1387 گونۀ درمنه با شاخص رجحان 2 جزء گونههای نسبتاً خوشخوراک و گونههای Noaeamucronata و Stachysinflata با شاخص بالای 1/2 جزء گونههای کاملاً خوشخوراک مرتع بهشمار آمد. گونۀ پرتولید Salsola laricina در آبان و آذر ماه سالهای مورد مطالعه با شاخص بالای 4/1 جزء گونههای نسبتاً خوشخوراک تلقی شد. این گونه منبع بسیار مهمی برای تأمین علوفه دامهای مراتع استپی در طول سال بهخصوص از اواسط آبان تا اواسط اسفند میباشد که با مدیریت صحیح چرا همچون رعایت ظرفیت چرا و زمان ورود و خروج دام باید از این منبع خدادادی، حفاظت و از بهرهبرداری بیش از حد آن جلوگیری نمود.
محمد فیاض؛ حسین پیری صحراگرد؛ حسن یگانه؛ انور سور؛ میر طاهر قائمی
چکیده
درک جامع و درست رفتار چرایی دامها در به حداکثر رساندن محصولات دامی کمک میکند. علاوه بر این، شناخت خوبِ رفتار چرایی دامها این امکان را میدهد تا آثار دامها را در مراتع پیشبینی و در نهایت، بتوانیم چرای دامها را به بهترین شکل مدیریت کنیم. همچنین، با شناخت رفتار چرایی دامهای مختلف میتوان در جهت استفادة بهینه از علوفة مراتع ...
بیشتر
درک جامع و درست رفتار چرایی دامها در به حداکثر رساندن محصولات دامی کمک میکند. علاوه بر این، شناخت خوبِ رفتار چرایی دامها این امکان را میدهد تا آثار دامها را در مراتع پیشبینی و در نهایت، بتوانیم چرای دامها را به بهترین شکل مدیریت کنیم. همچنین، با شناخت رفتار چرایی دامهای مختلف میتوان در جهت استفادة بهینه از علوفة مراتع به راهحلهایی دست یافت و از کاهش تولیدات دامی و کاهش درآمد دامداران جلوگیری کرد. بدین منظور، طرح رفتار چرایی گاو دورگه در مرتع تزخراب ارومیه اجرا شد. شاخصهای لازم برای تفسیر رفتار چرایی دام عبارت بود از طول مسافت طیشده در روز، مسیر حرکت دام در مرتع، سرعت حرکت دام (میانگین حداکثر و حداقل)، زمان صرفشده برای استراحت، زمان صرفشده برای حرکت، و سیستم چرای اعمالشده. برای تعیین رفتار یا سیکل چرای دام از دستگاه موقعیتیاب جغرافیایی (GPS) استفاده شد. نتایج نشان داد در بین سالها، شاخصهایِ مسافت طیشده در طول روز، زمان صرفشده برای چرا، و زمان صرفشده برای استراحت در سطح 1 درصد و شاخصِ میانگین سرعت در سطح 5 درصد اختلاف معنیدار دارند. علاوه بر این، در ماههای تحت بررسی (اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور، و مهر) همة شاخصهای بررسیشده در ماههای مختلف در سطح 1 درصد دارای اختلاف معنیدار بودند. این مطالعه نشان داد عوامل محیطی، از قبیل تغییرات فصلی و، در نتیجه، تغییرات دمایی ناشی از آن، یکی از عواملِ مهمِ مؤثر در رفتار چرایی دامهاست.