سمیه شریفی؛ فاطمه محمدزاده؛ علی اکبر کریمیان؛ سید حمید رضا میرقادری
چکیده
امروزه افزایش رشد جمعیت و نیاز به مواد غذایی باعث گردیده فشار بر عرصه‌های منابع طبیعی به‌ویژه در تبدیل این اراضی به اراضی کشاورزی، روزبه‌روز در حال افزایش است؛ به‌طوری‌که در بعضی مناطق، مردم مراتع شیب‌دار اطراف روستای خود را که شرایط بارندگی مناسبی دارد، تغییر داده و به دیم‌کاری می‌پردازند؛ همین عامل سبب تسریع تجزیه ماده آلی ...
بیشتر
امروزه افزایش رشد جمعیت و نیاز به مواد غذایی باعث گردیده فشار بر عرصه‌های منابع طبیعی به‌ویژه در تبدیل این اراضی به اراضی کشاورزی، روزبه‌روز در حال افزایش است؛ به‌طوری‌که در بعضی مناطق، مردم مراتع شیب‌دار اطراف روستای خود را که شرایط بارندگی مناسبی دارد، تغییر داده و به دیم‌کاری می‌پردازند؛ همین عامل سبب تسریع تجزیه ماده آلی و سایر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک شده و بازدهی اراضی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دولت به‌منظور حفاظت خاک این مناطق اقدام به اجرای پروژه‌های آبخیزداری متعدد کرده که از یکی از این پروژه‌ها، پروژه تبدیل اراضی دیم منطقه به باغات بادام می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه تأثیرات دیمزارها بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ارزیابی اقتصادی اراضی دیم گندم و باغات بادام دیم انجام‌شده است. به همین منظور از سه کاربری مرتع، باغات دیم و دیمزار از دو عمق 30-0 و 60-30 سانتیمتری خاک و در 3 تکرار اقدام به نمونه‌گیری از خاک گردید. نتایج نشان داد که طرح تبدیل دیمزارهای کم بازده به باغات بادام دیم باعث بهبود میزان کیفیت خاک (حاصلخیزی) در این منطقه شده است. همچنین نتایج ارزیابی اقتصادی کاربری‌های مختلف نشان داد که نسبت فایده به هزینه برای گندم‌کاری دیم 57/0 است؛ درحالی‌که برای پروژه بادامکاری بین 2 تا 7/3 یعنی حدود 4 تا 7 برابر است. بنابراین پروژه بادامکاری دیم توان مالی روستائیان را افزایش داده است.
