مهدی معمری؛ مریم اسدی؛ کیومرث سفیدی
چکیده
در این پژوهش اثر شدتهای مختلف چرای دام بر تخصیص کربن و نیتروژن در اندامهای هوایی و زیرزمینی Ar.austriaca در سال 1394 در مراتع ییلاقی درویشچای سبلان (روستاهای آلوارس، آلدشین و اسبمرز) بررسی شد. منطقۀ مورد مطالعه براساس میزان دامگذاری، وضعیت مرتع، مطالعات گذشته، اطلاعات ادارۀ کل منابعطبیعی و بازدیدهای میدانی در سه شدت چرایی سبک، ...
بیشتر
در این پژوهش اثر شدتهای مختلف چرای دام بر تخصیص کربن و نیتروژن در اندامهای هوایی و زیرزمینی Ar.austriaca در سال 1394 در مراتع ییلاقی درویشچای سبلان (روستاهای آلوارس، آلدشین و اسبمرز) بررسی شد. منطقۀ مورد مطالعه براساس میزان دامگذاری، وضعیت مرتع، مطالعات گذشته، اطلاعات ادارۀ کل منابعطبیعی و بازدیدهای میدانی در سه شدت چرایی سبک، متوسط و سنگین انتخاب شد. نمونهبرداری در هر شدت چرایی، به روش تصادفی- سیستماتیک در طول سه ترانسکت موازی به طول 200 متر و در قالب 12 پلات 1×1 متر مربعی با فواصل50 متر در منطقۀ معرف انجام شد. زیتودۀ گیاهی به روش قطع و توزین اندازهگیری شد. بعد از حفر پروفیل در پای این بوتهها، تمامی ریشههای گیاه در پروفیل برداشت شدند. سپس میزان تخصیص در اندامهای هوایی و زیرزمینی گیاه تعیین شد. مقدار تخصیص با استفاده از آزمون تجزیۀ واریانس یکطرفه و اختلاف بین میانگینها با آزمون توکی انجام شد. نتایج نشان داد که شدتهای مختلف چرای دام (غالباً گوسفند نژاد مغانی) بر زیتودۀ گونۀ Ar.austriaca در سطح یک درصد تأثیر معنیداری داشت. نتایج مقایسۀ میانگین نشان داد که بیشترین مقدار تخصیص نیتروژن در اندامهای هوایی Ar.austriaca تحت چرای متوسط (2/2 میلیگرم بر کیلوگرم) و بیشترین مقدار تخصیص کربن در ریشههای آن تحت چرای متوسط (22 میلیگرم بر کیلوگرم) اتفاق افتاد. به طورکلی توجه به اثرات شدتهای مختلف چرای دام بر فاکتورهای پوشش گیاهی از جمله تخصیص کربن و نیتروژن، در مدیریت صحیح و حفاظت مراتع امری ضروری است.