مجید کاظم زاده؛ آرش ملکیان
چکیده
رودخانهها یکی از مهمترین اکوسیستمهای پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانهها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزۀ آبخیز آجیچای طی دورۀ آماری 1389-1360 با استفاده از سه روش تحلیل خوشهای (CA)، تحلیل تشخیص (DA) و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) مطالعه ...
بیشتر
رودخانهها یکی از مهمترین اکوسیستمهای پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانهها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزۀ آبخیز آجیچای طی دورۀ آماری 1389-1360 با استفاده از سه روش تحلیل خوشهای (CA)، تحلیل تشخیص (DA) و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) مطالعه شد. با انجام تحلیل خوشهای، ایستگاههای آب سنجی منطقۀ مورد مطالعه در سه خوشۀ همگن جای گرفتند. ایستگاههای قرار گرفته در خوشۀ همگن یک، مربوط به سرشاخههای بالادست رودخانۀ آجیچای میباشند که تغییرات کیفی آب سطحی در این خوشه نسبت به دو خوشۀ همگن دیگر کم بوده است. به عبارت دیگر، کیفیت آب سطحی در خوشۀ همگن یک بهتر از دو خوشۀ همگن دیگر بوده است. تحلیل تشخیص سه تابع معنیدار استخراج کرد که توابع اول، دوم و سوم به ترتیب 50/73، 30/20 و 40/3 درصد واریانس کل مشاهدهها را تبیین میکردند. به عبارتی توابع یک، دو و سوم 20/97 درصد واریانس کل مشاهدهها را توصیف میکنند. هم چنین تحلیل تشخیص نشان داد که مهمترین پارامترهای تأثیرگذار بر کیفیت آب منطقۀ مطالعاتی، پارامترهای HCO-3، SAR، Na+،SO42- وCa2+ راشاملمیگردد. با توجه به پارامترهای استخراج شده در تحلیل تشخیص میتوان گروههای همگن را تفکیک کرد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که دو مؤلفۀ اول مهمترین عاملهای مؤثر بر کیفیت آب رودخانۀ آجیچای میباشد. این مؤلفهها به ترتیب 75/78 و 71/14 درصد از واریانس جامعه را تبیین مینمایند.
نسیم آرمان؛ علی سلاجقه؛ سادات فیض نیا؛ حسن احمدی؛ جمال قدوسی؛ علی کیانی راد
چکیده
شناسایی زیر حوزه‌های آبخیز همگن اولین گام ضروری تعمیم نتایج مطالعات محیطی می باشد. بدین منظور در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل عاملی (روش تحلیل مؤلفههای اصلی) از بین 21 متغیر مؤثر بر تولید رسوب در 27 ایستگاه هیدرومتری البرز شمالی، متغیرهای طول‌‌‌مستطیل‌معادل، میزان‌حساسیت‌‌سنگ به فرسایش، بارش متوسط سالانه، ...
بیشتر
شناسایی زیر حوزه‌های آبخیز همگن اولین گام ضروری تعمیم نتایج مطالعات محیطی می باشد. بدین منظور در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل عاملی (روش تحلیل مؤلفههای اصلی) از بین 21 متغیر مؤثر بر تولید رسوب در 27 ایستگاه هیدرومتری البرز شمالی، متغیرهای طول‌‌‌مستطیل‌معادل، میزان‌حساسیت‌‌سنگ به فرسایش، بارش متوسط سالانه، جهت و تراکم زهکشی که درمجموع 72/80 درصد واریانس دادهها را توجیه میکنند، انتخاب شدند )516/0(KMO =. سپس با استفاده از روش‌های مختلف تحلیل خوشهای (سلسلهمراتبی، دومرحلهای و میانگین K)، سه منطقه همگن به دست آمد. آنالیز تشخیص، صحت تحلیل خوشهای در مناطق همگن را تائید نمود. از سوی دیگر بر اساس این پنج عامل، یک تابع متمایزکننده تعریف شد که مقادیر همبستگی کانونیک، کایاسکور و آماره ویلکسلامبدا نیز تایید کننده مجزا بودن این سه گروه منطقه همگن میباشند.
