علی گلکاریان؛ عباسعلی محمدیان؛ ابوالفضل عبدالهی
چکیده
حوزۀ آبخیز یک واحد ایدهآل برای مدیریت منابع طبیعی و همچنین تعدیل تأثیر ناهنجاری طبیعی برای دستیابی به توسعۀ پایدار است. شرط اول کنترل عوامل فرسایشی و بهبود وضعیت بحرانی یک حوزۀ آبخیز، شناسایی مناطق و زیرحوزههای با وضعیت بحرانیتر و اولویتبندی آنها است تا در صورت اجرای عملیات کنترلی، مناطق دارای اولویتهای بالاتر بیشتر مد ...
بیشتر
حوزۀ آبخیز یک واحد ایدهآل برای مدیریت منابع طبیعی و همچنین تعدیل تأثیر ناهنجاری طبیعی برای دستیابی به توسعۀ پایدار است. شرط اول کنترل عوامل فرسایشی و بهبود وضعیت بحرانی یک حوزۀ آبخیز، شناسایی مناطق و زیرحوزههای با وضعیت بحرانیتر و اولویتبندی آنها است تا در صورت اجرای عملیات کنترلی، مناطق دارای اولویتهای بالاتر بیشتر مد نظر قرار گرفته و برنامههای حفاظتی در این قبیل مناطق متمرکز شوند. هدف از این پژوهش اولویتبندی زیرحوزههای حوزۀ آبخیز دریان سمنان جهت اقدامات آبخیزداری با استفاده از روش شباهت به گزینه ایدهآل (تاپسیس) است. ابتدا در این پژوهش شش معیار (جمعیت، متوسط تولید پوشش گیاهی، منابع آب، سطح اراضی کشاورزی، فرسایش و استحکام سازند) جهت اولویتبندی انتخاب، سپس وزن هر یک از معیارها با استفاده از روش آنتروپی مشخص گردید که در این میان فاکتور جمعیت و فرسایش به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج نشان داد از بین 38 زیرحوزۀ مورد بررسی، زیرحوزههای A10، A'11 و B'7_A'12_C'21 به دلیل بالاتر بودن رتبۀ معیارهای جمعیت، منابع آب و سطح اراضی کشاورزی که دارای بالاترین وزن در بین معیارهای انتخابی هستند، در اولویت بالاتری قرار گرفتند و زیر حوزههای C6 ,C9 وC7 به جهت پایین بودن معیارهای مذکور کمترین اولویت را به خود اختصاص دادند.
فضل الله احمدی میرقائد؛ بابک سوری؛ مهتاب پیر باوقار
چکیده
مراتع از جمله منابع طبیعی است که در تعامل بسیار زیاد با فعالیتهای انسانی قرار دارد. به دلیل بهرهبرداری بیش از حد از مراتع کشور و نامساعدبودن وضعیتِ کنونیِ آنها ضروری است در استفاده و بهرهبرداری از مراتع به توان زیستمحیطیِ آنها توجه شود. این پژوهش با هدف ارزیابی توان زیستمحیطی سرزمین برای توسعة کاربری مرتعداری، ...
بیشتر
مراتع از جمله منابع طبیعی است که در تعامل بسیار زیاد با فعالیتهای انسانی قرار دارد. به دلیل بهرهبرداری بیش از حد از مراتع کشور و نامساعدبودن وضعیتِ کنونیِ آنها ضروری است در استفاده و بهرهبرداری از مراتع به توان زیستمحیطیِ آنها توجه شود. این پژوهش با هدف ارزیابی توان زیستمحیطی سرزمین برای توسعة کاربری مرتعداری، بر اساس روشهای تصمیمگیری چندمعیاری مکانی، انجام گرفت. بر این اساس، نخست از پارسل A حوزة آبخیز سد قشلاق، منطقة مطالعاتیِ این تحقیق، دادههای زیستمحیطی مورد نیاز تهیه شد و در محیط GIS نقشهسازی آنها صورت پذیرفت. سپس، معیارهای مؤثر در ارزیابی توان زیستمحیطی سرزمین برای توسعة کاربری مرتعداری تعیین و با استفاده از روش AHP وزندهی شد. پس از تحلیل قضاوتهای کارشناسی و وزندهی معیارها، لایههای اطلاعاتی معیار تهیه شد و بر اساس روش TOPSIS، تجزیه و تحلیل و همپوشانی آنها در محیط GIS صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، با کاربردِ روشهای تصمیمگیری چندمعیاری مکانی در فرایند ارزیابی محیط زیست، میتوان سرزمین را در دامنهای از طبقات تناسب اراضی برای توسعة کاربریها طبقهبندی کرد. همچنین، مشخص گردید که برای توسعة کاربری مرتعداری معیارهای فیزیکی سرزمین نسبت به دیگر عوامل اهمیت بیشتری دارد. ارزیابی منطقه برای توسعة کاربری مذکور نیز نشان داد که مناسبترین پهنهها در شرق واقع شده است و نامناسبترین آنها در بخشهایی از مرکز، جنوب، و غرب حوزه.