%0 Journal Article %T ارزش‌گذاری اقتصادی نقش پوشش گیاهان مرتعی در حفاظت خاک (مطالعة موردی: حوزه طالقان میانی) %J نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری %I دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 5044-2008 %A موسوی, سید علیرضا %A ارزانی, حسین %A شرزه ای, غلامعلی %A آذرنیوند, حسین %A فرح پور, مهدی %A انگل, استفانی %A علیزاده, اسماعیل %A نظری سامانی, علی اکبر %D 2014 %\ 06/22/2014 %V 67 %N 2 %P 317-331 %! ارزش‌گذاری اقتصادی نقش پوشش گیاهان مرتعی در حفاظت خاک (مطالعة موردی: حوزه طالقان میانی) %K ارزش‌گذاری اقتصادی %K پوشش مرتعی %K تولید رسوب %K طالقان میانی %K فرسایش خاک %R 10.22059/jrwm.2014.51835 %X حفظ خاک یکی از مهم‌ترین کارکردهای تنظیمی اکوسیستم‌‌های طبیعی به‌شمار می‏رود. این نقش در حوزة طالقان میانی، به دلیل بالابودن میزان فرسایش و تجمع رسوبات در دریاچة سد، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. در این تحقیق، ارزش اقتصادی کارکردهای کاهش میزان ازدست‌رفتن اراضی، کاهش رسوب‌گذاری در مخازن آبی، و حفظ حاصلخیزی خاک بررسی شد. بدین منظور، با روی‏هم‏گذاری نقشة فرسایش با نقشة سایر عوامل محیطی، اثر نوع کاربری و پوشش بر فرسایش بررسی گردید. دیمزارهای کم‏بازده و ر‌هاشده مبنای مقایسه جهتِ برآورد نقش پوشش مرتعی در حفظ خاک مدنظر قرار گرفت. برای محاسبة ارزش اقتصادی کارکرد کاهش میزان ازدست‌رفتن اراضی از شاخص هزینة فرصت و سود کشت دیم استفاده شد. کارکرد کنترل رسوب نیز، با توجه به نسبت تحویل رسوب برآوردشده و هزینة ساخت سد طالقان، به عنوان هزینة فرصت این کارکرد مدنظر قرار گرفت. کارکرد حفظ حاصلخیزی خاک نیز، با توجه به میزان نگهداشت خاک و محتوای عناصر غذایی خاک مراتع منطقه، برآورد شد و ارزش اقتصادی آن با رویکرد هزینة جایگزینی محاسبه گردید. بر اساس نتایج، مراتع منطقه سالانه 60545 متر مکعب فرسایش خاک را کاهش می‏دهند. ارزش اقتصادی کارکردهای کاهش میزان ازدست‌رفتن اراضی، کاهش رسوب‌گذاری در مخازن، و حفظ حاصلخیزی خاک به ترتیب برابر با 64718، 261346، و 89152 هزار ریال در سال محاسبه شد. بدیهی است این کارکرد‌ها فقط بخشی از کارکردهای اکوسیستم‌‌های مرتعی را تشکیل می‏دهند و ارزش‌گذاری اقتصادی کلیة کارکرد‌ها می‏تواند ابزار مؤثری جهت حفظ اکوسیستم‌‌های مرتعی به‌کار گرفته شود. %U https://jrwm.ut.ac.ir/article_51835_b12ec430ae13e41b1919105785318fca.pdf