%0 Journal Article %T مقایسه برخی عوامل بومشناختی مؤثر در انتشار گونه‌های Dactylis glomerata L. و Thymus kotschyanus Boiss and Hohen. در جنوب استان اردبیل %J نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری %I دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 5044-2008 %A قربانی, اردوان %A پورنعمتی, اردشیر %A سادات قاسمی, زهره %A شکوهیان, علی اکبر %D 2017 %\ 07/23/2017 %V 70 %N 2 %P 449-464 %! مقایسه برخی عوامل بومشناختی مؤثر در انتشار گونه‌های Dactylis glomerata L. و Thymus kotschyanus Boiss and Hohen. در جنوب استان اردبیل %K عوامل محیطی %K پراکنش گونه %K آنالیز تشخیص کانونیک %K خلخال %K کوثر %K Dactylis glomerata %K Thymus kotschyanus %R 10.22059/jrwm.2017.222256.1077 %X هدف این تحقیق شناخت عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش دو گونه Dactylis glomerata و Thymus kotschyanus در مراتع شهرستان‌های خلخال و کوثر در بخش جنوبی استان اردبیل بوده است. از 111 مکان تعیین شده با استفاده از 5 پلات 1 متر مربعی در طول ترانسکت 40 متری به روش تصادفی- سیستماتیک نمونه­برداری انجام شد. در تمامی مکان­ها پارامترهای سطحی مرتع شامل درصد سنگ و سنگریزه، خاک لخت، لاشبرگ، و تراکم گونه­های مورد مطالعهثبت شد. نمونه­برداری خاک از عمق 30 سانتی­متری خاک در هر ترانسکت انجام شد. خصوصیات خاک شامل اسیدیته، کربن آلی، پتاسیم، فسفر، هدایت الکتریکی، درصد شن، رس و سیلت اندازه­گیری شد. برای بررسی تفاوت معنی­داری بین اثرات عوامل محیطی بر حضور و عدم حضور گونه­های مورد مطالعه، تجزیه واریانس یک­طرفه انجام شد. برای مقایسه میانگین خصوصیات اندازه­گیری شده از آزمون دانکن استفاده شد. برای تعیین درجۀ اهمیت متغیرهای اندازه­گیری شده در پراکنش گونه‏های مورد مطالعه و تأیید گروه­بندی مکان­های نمونه­برداری، از آنالیز تشخیص کانونیک استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که از لحاظ ارتفاع، شیب، دما، بارندگی، سنگ و سنگریزه، لاشبرگ، هدایت الکتریکی تفاوت معنی‌داری بین حضور و عدم حضور گونه‌ها وجود دارد (01/0P<). گونۀ D.glomerataدر جهت شمالی و در سطوح با شیب، لاشبرگ، رس و مادۀ آلی بیشتر و گونۀ T.kotschyanus در دامنه غربی و در سطوح با شن، سنگ و سنگریزه و سیلت بیشتر رشد بهتری دارد. با توجه به نتایج حاصل از آنالیز تشخیص کانونیک، دو تابع به ترتیب 8/77 و 2/22 درصد و در مجموع 100 درصد از واریانس کل داده­ها را توجیه کردند و به ­طور کلی 4/94 درصد موارد گروه­بندی شده، به­درستی طبقه­بندی شدند. در کل نتایج تجزیه تشخیص کانونیک نشان داد که هدایت الکتریکی، لاشبرگ، بارندگی، دما و ارتفاع و همچنین خصوصیات مربوط به خاک مانند پتاسیم، سیلت و خاک لخت مهم­ترین عوامل مؤثر در پراکنش گونه­های مورد مطالعه هستند. با توجه به نتایج می‌توان در پیشنهاد این گونه‌ها برای مدیریت، اصلاح و احیاء مراتع به‌ طور مناسب‌تری تصمیم‌گیری نمود. %U https://jrwm.ut.ac.ir/article_62890_7d1734cf2ef67374f04c69f9fc1dee10.pdf