%0 Journal Article %T تأثیر قرق بر عملکرد اندام‌های هوایی و زیر‌زمینی گونۀ Trifolium pratense L. در مراتع شغال‌درۀ‌ نمین، استان اردبیل %J نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری %I دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 5044-2008 %A قربانی, اردوان %A شفاهی, شاهین %A معمری, مهدی %A قویدل, اکبر %A زند اصفهانی, احسان %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 73 %N 2 %P 347-365 %! تأثیر قرق بر عملکرد اندام‌های هوایی و زیر‌زمینی گونۀ Trifolium pratense L. در مراتع شغال‌درۀ‌ نمین، استان اردبیل %K طول گل‌آذین %K تلاش بازآوری %K Trifolium pratense %K عملکرد گیاه %K قرق %R 10.22059/jrwm.2020.296857.1458 %X هدف این تحقیق که در سال 1396 انجام شد بررسی تأثیر قرق 25 ساله بر عملکرد اندام‌های هوایی و زیر‌زمینی گونۀ‌ Trifolium pratense بوده است. در مراتع منطقۀ شغال دره اردبیل سه مکان در داخل و سه مکان در خارج قرق کاملاً نزدیک هم انتخاب شد. در هر مکان سه ترانسکت 100 متری مستقر و از سطح 10 پلات یک مترمربعی خصوصیات پوشش گیاهی (تولید کل، درصد تاج پوشش کل و تاج پوشش پهن‌برگان علفی) اندازه‌گیری شد. به منظور انتخاب پایه‌های T. pratense و اندازه‌گیری پارامترهای مورد بررسی (اندازه‌گیری تأثیر قرق بر عملکرد اندام‌های T. pratense) علاوه بر ترانسکت‌های قبل، در هر مکان سه ترانسکت 50 متری (تصادفی) مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت 10 نقطۀ تصادفی انتخاب شده و نزدیک‌ترین گونه به T. pratenseمشخص شد. طول ریشه، ساقه، گل‌آذین، ارتفاع و قطر یقه T. pratense ثبت شد. گل‌آذین، ساقه و ریشۀ  T. pratense انتخاب‌شده قطع‌ و پس از هواخشک شدن‌ با ترازوی دقیق وزن شد. نتایج نشان داد تولید کل در داخل قرق (06/2413 کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی‌داری با خارج قرق (84/963 کیلوگرم در هکتار) داشت (01/0P<). تولید T. pratense در داخل قرق (84/99 کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی‌داری با خارج قرق (75/22 کیلوگرم در هکتار) داشت (01/0P<). اثر متقابل قرق و طبقات ارتفاعی بر تاج پوشش (کل و پهن برگان علفی‌)، تعداد گل‌آذین، قطر یقه، وزن اندام‌های گیاه (01/0P<) و تلاش بازآوری (05/0P<) معنی‌دار بود. به‌طورکلی نتایج نشان ‌داد که قرق سبب افزایش تاج پوشش گیاهی و تولید کل گیاهان شد. همچنین، عملکرد اندام‌های هوایی و زیرزمینی در گونۀ T. pratenseدر داخل قرق بیش‌تر از خارج قرق بوده است. بالا بودن عملکرد اندام‌های هوایی و زیرزمینی این گیاه شاخص در داخل قرق، می‌تواند بیانگر وجود تعادل و پایداری مراتع قرق‌شده باشد. %U https://jrwm.ut.ac.ir/article_78087_b02300a406171ca316d276578f0af139.pdf