TY - JOUR ID - 50826 TI - مقایسه میزان هدررفت خاک و رسوب برخی سازندهای زمین‌شناسی در گرادیان‌های پوشش گیاهی با استفاده از شبیه‌ساز باران (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلده نورـ استان مازندران) JO - نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری JA - JRWM LA - fa SN - 5044-2008 AU - رستگار, شفق AU - بارانی, حسین AU - دریجانی, علی AU - شیخ, واحدبردی AU - قربانی, جمشید AU - قربانی, محمد AD - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری AD - دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - استادیار دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری AD - استاد دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 67 IS - 1 SP - 31 EP - 44 KW - پوشش گیاهی KW - سازند زمین‌شناسی KW - شبیه‌ساز باران KW - نوررود KW - واحد سنگی DO - 10.22059/jrwm.2014.50826 N2 - پوشش گیاهی، یکی از مهم‌ترین عوامل کنترل‌کنندة فرسایش‌ است و نقش مهمی در جلوگیری از هدررفت خاک دارد. از این رو، در این تحقیق، برای شناخت بهتر نقش پوشش گیاهی در برآورد میزان هدررفت خاک و رسوب در برخی واحدهای سنگی مراتع ییلاقی حوضة نوررود در استان مازندران از یک باران‌ساز قابل حمل در صحرا استفاده شد. با این هدف، از بین واحدهای سنگی منطقه، سنگ آهک دولومیتی سازند لار، ترکیبات ماسه‌سنگ میکایی، ماسه‌سنگ رسی، و شیل همراه با رگه‌های زغال سنگ سازند شمشک و ترکیبات توف سبز، شیل توفی، و شیل خاکستری تیره تا سبز همراه با سنگ‌های آتشفشانی سازند کرج به ترتیب با مقاومت‌های بالا، کم، و متوسط نسبت به فرسایش انتخاب گردیدند. در هر واحد سنگی نیز سه تراکم پوششی ضعیف، متوسط، و خوب شناسایی شد. در هر کدام از تراکم‌های‌ پوششی، 3 تکرار با فواصل یک متر از هم مستقر گردید. در هر بار ایجاد بارندگی مصنوعی، ویژگی‌های سطحی پلات‌ها از نظر پوشش حفاظتی سطح خاک و مقادیر رواناب و رسوب اندازه‌گیری شد. با استناد به نتایج به‌دست‌آمده، حجم و وزن رسوب در تراکم پوششی ضعیف واحدهای سنگی با ترکیبات ماسه‌سنگی سازند شمشک بیش از واحد سنگی با ترکیبات توف، شیل همراه با سنگ‌های آتشفشانی سازند کرج و سنگ آهک دولومیتی لار مشاهده شد. همچنین، رابطة عکس و قوی بین افزایش تراکم پوشش گیاهی و حجم رواناب و رسوب وجود داشت که نشان‌دهندة تأثیر متقابل تراکم پوشش گیاهی و مقادیر تولید رواناب و رسوب است. UR - https://jrwm.ut.ac.ir/article_50826.html L1 - https://jrwm.ut.ac.ir/article_50826_f669696629fd1c8b9d464edfc8f96b2c.pdf ER -