TY - JOUR ID - 51834 TI - تأثیر شدت‌های مختلف برداشت بر برخی ویژگی‌های رویشی و زایشی گونه Ajuga chamaecistus در مراتع کردان البرز JO - نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری JA - JRWM LA - fa SN - 5044-2008 AU - کریمی, قادر AU - یگانه, حسن AU - براتی, حسن AU - قصریانی, فرهنگ AD - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسة تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور AD - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان AD - کارشناس ارشد مرتع‏ داری دانشگاه تهران AD - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 67 IS - 2 SP - 305 EP - 316 KW - شدت‏ های مختلف برداشت KW - کردان KW - ویژگی ‏های رویشی و زایشی KW - ajuga chamaecistus DO - 10.22059/jrwm.2014.51834 N2 - با توجه به روند رو به رشد تخریب مراتع، بررسی آثار شدت‏‏های مختلف برداشت بر گونه‏ها، به‏ منظور بهره‏برداری اصولی‏تر از مراتع، می‏‏تواند در اصلاح و احیای مراتع مؤثر واقع شود. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر شدت‏‏های مختلف برداشت بر گونه کلید Ajugachamaecistus در منطقة کردان است. این گونه در منطقه مورد مطالعه ارزش علوفه‏ای دارد. در این تحقیق، نخست یک منطقه کلید به مساحت یک هکتار انتخاب شد و در سال اول حصارکشی و قرق گردید. 40 پایه از گونه مذکور انتخاب شد و برداشت‏ های 0 (شاهد)، 25، 50، و 75 درصد بر روی پایه‏ها اعمال شد (هر 10 پایه یک تیمار). در فصل چرای منطقه، برداشت به‏ صورت ماهیانه با قیچی باغبانی انجام گرفت. تأثیر تیمارهای برداشت با تغییرات ایجادشده در خصوصیات گونه تحت تیمار، شامل تولید علوفه و بذر، شادابی، مرگ و میر، و رشد اندام هوایی، بررسی شد. در نهایت، داده‏هایِ تولید با طرح اسپلیت پلات با تجزیه مرکب در سال و داده‏هایِ تولید بذر، شادابی، مرگ و میر، و رشد اندام ‏های هوایی در نرم‌افزار SAS تجزیه شد. نتایج مطالعات آماری آثار سال و درصد برداشت بر تولید علوفه گونه مورد مطالعه نشان داد که اثر سطوح مختلف برداشت، سال‏های مختلف، و اثر متقابل آن‏ها بر تولید علوفه در سطح یک‏ درصد معنی‏ دار است. این امر بیانگر آن است که در سال‏های مختلف با وضعیت آب و هوایی متفاوت میزان تولید متفاوت است. همچنین، نتایج تجزیه و تحلیل داده‏ ها نشان داد تولید بذر، بنیه و شادابی، مرگ و میر، و رشد اندام‏های هوایی نیز تحت تأثیر سطوح مختلف برداشت و وضعیت آب و هوایی قرار دارند. در مجموع، با توجه به نتایج به ‏دست‌آمده، مشخص شد آثار منفی برداشت بر روی گونه مورد نظر از بین سطوح برداشت اعمال‌شده در سطح 75 درصد مشهود است. به‏ عبارتی، چرای سنگین تأثیر منفی بر گونة تحت تیمار دارد. بنابراین، برداشت تا سطح 75 درصد می‏تواند بقای گونه مذکور را به‌خطر اندازد و، در واقع، با برداشت تا سطح 50 درصد مشکل جدّی برای آن به‏وجود نمی ‏آید. UR - https://jrwm.ut.ac.ir/article_51834.html L1 - https://jrwm.ut.ac.ir/article_51834_c45982a36cb82fcc9ab2af9bf1194ce3.pdf ER -