TY - JOUR ID - 52836 TI - بررسی آثار تیمار پیش‌سرما، پتانسیل اسمزی، و تنش خشکی بر رشد گیاهچه‌های جمعیت‌های دو گونة مرزه (Satureja sahendica و S. bachtiarica) در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه JO - نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری JA - JRWM LA - fa SN - 5044-2008 AU - شفیعی, میثم AU - علیزاده, محمد علی AU - جعفری, علی اشرف AD - کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، ‌واحد بروجرد AD - استادیار مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور AD - استاد مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، رئیس بانک ژن کشور Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 67 IS - 3 SP - 437 EP - 450 KW - بختیاری KW - پتانسیل اسمزی KW - جوانه‌زنی KW - سرما KW - ظرفیت زراعی KW - مرزة سهندی KW - PEG 6000 DO - 10.22059/jrwm.2014.52836 N2 - به منظور بررسی اثر تیمار پیش‌سرما، پتانسیل اسمزی، و تنش خشکی بر جمعیت‌های دو گونة دارویی Satureja sahendica و S. bachtiarica آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه در سال‌های 1389 ـ 1390 در بانک ژن منابع طبیعی و مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به‌اجرا درآمد. تیمارهای مورد استفاده در شرایط ژرمیناتور شامل تیمار پیش‌سرما و سطوح مختلف پتانسیل اسمزی ناشی از غلظت‌‌های پلی‌ اتیلن گلایکول (PEG) 6000 دالتون در پنج سطح (0، 3/0-، 6/0-، 9/0-، و 2/1- مگاپاسگال) بود. تیمارهای مورد استفاده در شرایط گلخانه شامل تیمار پیش‌سرما و تنش خشکی در پنج سطح ظرفیت زراعی (۲۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰، و ۱۰۰ درصد) بود. نتایج نشان داد، با افزایش غلظت پتانسیل اسمزی و تنش خشکی، میانگین صفت درصد جوانه‌زنی و درصد سبزشدن به‌ترتیب آزمایشگاه و گلخانه به میزان 33 و 6 درصد کاهش یافت، در حالی که نسبت طول ریشه‌‌چه به ساقه‌چه و نسبت وزن خشک به تر گیاهچه روند افزایشی داشت. در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه خصوصیات جوانه‌زنی در تیمار پیش‌سرما نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین مقدار بود. در واکنش به پتانسیل اسمزی در ژرمیناتور و با تنش خشکی در گلخانه جمعیت بیجار 2 از مرزة سهندی و پیرانشهر از مرزة بختیاری در اکثر صفات، به‌ دلیل دارابودن بیشترین شاخص بنیه و نسبت وزن خشک به تر نسبت به جمعیت‌های دیگر، مقاوم‌تر بود. مقایسة بین جمعیت‌ها نشان داد که کم‌تحمل‌ترین جمعیت مربوط به جمعیت تاکستان از مرزة سهندی است. UR - https://jrwm.ut.ac.ir/article_52836.html L1 - https://jrwm.ut.ac.ir/article_52836_4dfc5afb25951fcbdd4ef520cc01319b.pdf ER -