TY - JOUR ID - 53472 TI - بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگی‏های خشکسالی دورة ‏آتی با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM3 (مطالعة موردی: شمال غربی ایران) JO - نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری JA - JRWM LA - fa SN - 5044-2008 AU - صالح پورجم, امین AU - محسنی ساروی, محسن AU - بذرافشان, جواد AU - خلیقی سیگارودی, شهرام AD - دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران AD - *؛ استاد دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران AD - ا؛ استادیار دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تهران AD - استادیار دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 67 IS - 4 SP - 537 EP - 548 KW - ایستگاه اردبیل KW - تغییر اقلیم KW - ریزمقیاس‌‏نمایی آماری KW - SPI KW - مدل Hadcm3 KW - ویژگی‏های خشکسالی DO - 10.22059/jrwm.2015.53472 N2 - بررسی رخداد خشکسالی، به منزلة حادثه‏ای محیطی، از جایگاه ویژه‏ای در مدیریت منابع‏ طبیعی و نیز برنامه‌ریزی‏های مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگی‏های خشکسالی در ایستگاه‏های منتخب سینوپتیکی شمال ‏غربی ایران با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM3 تحت سناریوی A2 اقدام گردید. بدین منظور، با بهره‌گیری از مدل کوچک ‏مقیاس‌‌کنندة آماری[1] SDSM 4.2.9، ریزمقیاس‌نمایی آماری با کاربرد داده‌های مشاهداتی روزانه، پیش‌بینی‌‏کننده‌های مشاهداتی، و نیز پیش‌بینی‌‏کننده‌های بزرگ مقیاس مشتق از مدل‌ گردش عمومی جو همراه با صحت‌‏سنجی مدل‏ها به‌انجام رسید. سپس، به محاسبة نمایة استانداردشدة بارش[2] (SPI) در مقیاس‌های زمانی مختلف 3، 12، 24، و 48 ماهه در دورة مشاهداتی (۱۳۵۶ ـ 1385) و سه دورة شبیه‌سازی‌‏شدة آتی (مشتمل بر دوره‌های ۱۳۸۶ ـ 1415، ۱۴۱۶ ـ 1445، و ۱۴۴۶ ـ 1475) اقدام گردید. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌‏دهندة کاهش بارش متوسط سالانه در دوره‏های شبیه‌‏سازی‌‏شدة آتی نسبت به دورة مبنا در ایستگاه‏های اردبیل، خوی، و ارومیه و نیز افزایش بارش متوسط سالانه در دوره‏های شبیه‌سازی‌‏شدة آتی نسبت به دورة مبنا در ایستگاه‏ تبریز است. این در حالی است که ایستگاه اردبیل با کاهش 97 میلی‌متری (32 درصدی) بارش متوسط سالانه در دورة چهارم نسبت به دورة مبنا بیشینة مقادیر کاهش را به خود اختصاص داده ‏است. همچنین، نتایج این تحقیق نشان‌دهندة امکان رخداد خشکسالی‏هایی با شدت، مدت، و فراوانی بیشتر در دوره‏های شبیه‌‏سازی‌‏شدة آتی است. همچنین، مقایسة نتایج حاصل از ایستگاه‏های مختلف نشان می‏دهد که ایستگاه اردبیل در مقیاس‏های زمانی 3، 12، و 24 ماهه شدیدترین دورة خشکی را مبتنی بر بیشینة شدت تجمعی دوره‏های خشکی در میان ایستگاه‏های مختلف داراست. در مقیاس‏ زمانی 48 ماهه نیز ایستگاه ارومیه با دارابودن شدت تجمعی SPI برابر 78/92- (دورة 49 ماهة خشکی واقع در دورة دوم) شدیدترین دورة خشکی را در میان ایستگاه‏های مختلف به خود اختصاص داده است.   [1]. Statistical Down Scaling Model [2]. Standardized Precipitation Index UR - https://jrwm.ut.ac.ir/article_53472.html L1 - https://jrwm.ut.ac.ir/article_53472_b9694f34c4842c7e027f539a3d21a389.pdf ER -