TY - JOUR ID - 56965 TI - مقایسۀ گروه‏های عملکردی گیاهی در اراضی دیم رهاشده و پوشش طبیعی مرتع JO - نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری JA - JRWM LA - fa SN - 5044-2008 AU - جنگجو, محمد AU - نوع دوست, فریبا AU - رفیعی, فهیمه AD - دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدة منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد AD - مربی گروه زیست‌شناسی، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیای بهبهان AD - کارشناس‌ارشد زیست‌شناسی، دانشکدة علوم، دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 68 IS - 4 SP - 835 EP - 851 KW - اراضی دیم رهاشده KW - بهارکیش KW - تخریب فیزیکی KW - صفات عملکردی گیاهی KW - گراسلند DO - 10.22059/jrwm.2015.56965 N2 - این تحقیق به منظور مقایسة صفات و گروه‏های عملکردی گیاهی در مرتع شخم و رهاشده (پس از 28 سال) و مرتع قرق در منطقة بهارکیش قوچان در استان خراسان رضوی انجام شد. در دو سایت شخم‌خورده و شاهد چهل واحد نمونه‏برداری یک متر مربعی به روش سیستماتیک تصادفی مستقر شد. در هر پلات فهرست گونه‏های گیاهی، فراوانی، پوشش تاجی و بیست صفت رویشی، فنولوژیکی و تولیدمثلی اندازه‏گیری و ثبت شد. بر اساس آنالیز همبستگی پیرسون، با استفاده از نرم‌افزار R، نُه صفت‌ـ شکل زیستی، تاج ‏گیاه، روش تولیدمثل، ساختار ذخیره‏ای، نوع ریشه، دورة رویشی برگ، شکل رویشی، دورة زندگی و روش تکثیر‌ـ صفات عملکردی انتخاب شدند. طبقه‏بندی و رسته‏بندی داده‏ها در ماتریس نُه صفت در 112 گونه، با استفاده از نرم‏افزارهایCANOCO  و TWINSPANS، به تفکیک پنج گروه عملکردی منجر شد. درصد پوشش کل دو گروه عملکردی در اراضی شخم‌خورده به طور معنی‌داری (70 درصد) کاهش یافت، ولی درصد پوشش سه گروه عملکردی به طور نسبی (10 ـ 20 درصد) افزایش یافت. بر اساس نتایج این تحقیق، گیاهان یک‌ساله با صفات و شکل زیستی تروفیت، ژئوفیت، ریزوم‏دار در مقابل تخریب شخم مقاوم‌اند، ولی گیاهان چندساله (فانروفیت، کامفیت، همی‏کریپتوفیت) و گیاهانی که سیستم ریشه‏ای راست و تاج پوشش گسترده دارند در مقابل تخریب ناشی از شخم حساس‌اند. UR - https://jrwm.ut.ac.ir/article_56965.html L1 - https://jrwm.ut.ac.ir/article_56965_544daed511d9c638fdaffa148aa957db.pdf ER -