نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری
مقایسه دو مدل بارش- رواناب برای شبیه سازی جریان (مطالعه موردی: حوزه آبریز رودخانه دویرج در استان ایلام)

حیدر ابراهیمی؛ علیرضا مقدم نیا؛ حاجی کریمی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 529-541

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61493

چکیده
  بیه­سازی رواناب در یک حوزه آبخیز، درک و فهم فرآیندهای مؤثر بر تولید رواناب و ویژگی­های جریان رودخانه مانند تغییرپذیری مکانی و زمانی آن را فراهم می­کند. این بینش به مدیران و برنامه­ریزان در تصمیم‌گیری‌های آگاهانه در مدیریت و برنامه­ریزی منابع آب کمک می­نماید. هدف از این پژوهش مقایسه کار آیی مدل پیچیده SWAT و مدل ساده IHACRES ...  بیشتر

کاربرد روش IUCN در ارزیابی وضعیت پایداری حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز طالقان - زیدشت 1)

امید اسدی نلیوان؛ محسن محسنی ساروی؛ قوام الدین زاهدی امیری؛ علی اکبر نظری سامانی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 543-559

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61495

چکیده
  پایداری مفهومی است که توجه اساسی آن بر حفظ سرمایه­های (طبیعی، اجتماعی و اقتصادی) در جهت عدالت بین­نسلی است. توسعه پایدار در صورتی تحقق می­یابد که همپوشی بین لایه­های اکولوژیکی، اقتصادی ­و اجتماعی ایجاد گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی و اندازه­گیری پایداری حوزه آبخیز است. جهت ارزیابی پایداری در حوزه آبخیز زیدشت 1 از رویکرد ...  بیشتر

تولید خالص اولیه در شهرستان کوهدشت، الگوهای مکانی و زمانی در ارتباط با متغیرهای اقلیمی

مسلم برجی حسن‌گاویار؛ هادی اسکندری دامنه؛ حسن خسروی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 561-574

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61497

چکیده
  افزایش دما و کاهش میزان بارش و تأثیرات آن بر دینامیک زمانی چرخه تثبیت کربن امروزه همچنان با عدم قطعیت‌های فراوان روبرو است. تولید خالص اولیه (NPP) یکی از عامل‌های اصلی چرخه کربن محسوب می‌شود، اندازه‌گیری بارش و دما نیز به‌عنوان دو ابزار مفید در بررسی پایداری و تاب‌آوری اکوسیستم‌های مختلف از لحاظ اقلیمی شناخته‌شده می‌باشند. ازاین‌رو، ...  بیشتر

مقایسه کارکرد های اکولوژیکی چشم اندازهای شمالی و جنوبی مراتع دره کناری خشاب، شهرستان گچساران

غلامعلی حشمتی؛ وحید کریمیان

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 575-585

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61499

چکیده
  جهت اعمال مدیریت علمی و صحیح بر اکوسیستم­های مرتعی، داشتن اطلاعاتی از اکوسیستم به‌عنوان شاخص­های سلامت و کارکرد آن موردنیاز است. در این مطالعه با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل عملکرد اکوسیستم، به ارزیابی و مقایسه شاخص­های اکولوژیک در چشم­اندازهای شمالی و جنوبی مراتع دره­کناریخشاب از توابع شهرستان گچساران پرداخته شد. اندازه ...  بیشتر

تاثیر تبدیل مراتع به اراضی زراعی و باغی بر کربن آلی کل و ماده آلی ذره‌ای میکرو و ماکروخاکدانه (مطالعه موردی: صلوات آباد سنندج)

لیلا زندی؛ رضا عرفانزاده؛ حامد جنیدی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 587-596

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61502

چکیده
  این پژوهش به‌منظور تعیین اثر تغییر کاربری جوامع مرتعی به کاربری زراعی و باغی بر مهم­ترین شاخص­های کیفی خاک از قبیل کربن آلی کل خاک و ماده آلی ذره­ای در میکرو و ماکرو خاکدانه در حوزه صلوات آباد سنندج انجام شد. خردادماه 1393 هم‌زمان با رشد غالب گیاهان با پیمایش صحرایی، یک مرتع، دو نخودزار، دو گندم­زار و دو باغ به­عنوان محدوده ...  بیشتر

مطالعه هزینه های جانبی بهره برداری دام عشایری از مراتع خفر و سیور سمیرم از جنبه تأثیر بر کارکرد تنظیم رواناب

محسن سرشاد قهفرخی؛ سید علیرضا موسوی؛ سعید سلطانی؛ سعید پورمنافی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 597-610

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61503

چکیده
  مراتع به‌عنوان یکی از گسترده­ترین اکوسیستم‌های طبیعی، علاوه بر تأمین گوشت قرمز، خدمات دیگری نیز به جامعه ارائه می­نمایند، هرچند بهره­برداری بی­رویه از این منابع سبب لطمه به آن‌ها گردیده است. در این مطالعه، تأثیر بهره­برداری دام‌های عشایری از مراتع سمیرم طی یک دوره چرا بر کارکرد کنترل رواناب مورد مطالعه قرار گرفت. به این ...  بیشتر

انتخاب روش های اصلاحی مرتع بر اساس شرایط محیطی(مطالعه موردی: منطقه طالقان میانی)

هانیه صفری؛ حسین ارزانی؛ علی طویلی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 611-619

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61504

چکیده
  چرای بی­رویه و استفاده غیراصولی در بیشتر تیپ‌های گیاهی مراتع طالقان میانی وضعیت فقیر و خیلی فقیر را به وجود آورده است. با توجه به نقش مهم مراتع در تولید و تأمین علوفه و فواید دیگر اجرای طرح مدیریت این مراتع با شیوه­های علمی و اصلاح آن‌ها جهت بهبود وضعیت آن‌ها، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. با توجه به اهداف ذکرشده، این تحقیق ...  بیشتر

تغییرات پوشش سطح زمین طی سه دهة گذشته (1382-1354) در منطقه حفاظت شده سبزکوه استان چهار محال و بختیاری

زهرا عبدالعلیزاده؛ عطالله ابراهیمی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 621-631

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61505

چکیده
  چکیده منطقه حفاظت‌شده سبز کوه، واقع در زاگرس مرکزی، دارای اکوسیستم­ها و چشم­اندازهای طبیعی متنوعی بوده و از نظر تنوع اقلیمی، توپوگرافی، رویشگاهی و حیات­وحش بسیار غنی است. شواهد گویای این است که طی سال­های گذشته، اکوسیستم­های سبز کوه همچون سایر اکوسیستم­های نیمه­خشک ایران، دستخوش تغییراتی در ساختار پوشش گیاهی خود شده­اند. ...  بیشتر

تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر پهنه سیل خیز طغیانی با استفاده از سنجش‌ازدور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی

جلیل فرزادمهر؛ پیام ابراهیمی؛ مهدی اصلاح

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 633-646

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61506

چکیده
  پیش­بینی رفتار هیدرولیک رودخانه و تعیین پهنه­های سیلابی جهت کاهش خسارات احتمالی، ازجمله اقداماتی است که در سال­های اخیر موردتوجه بسیاری از پژوهشگران قرارگرفته است. استان مازندران به­ویژه شهرستان نکا هرساله تحت تأثیر سیل با دوره بازگشت‌های مختلف قرار می­گیرد؛ ازاین‌رو تغییرات کاربری اراضی و نقش این تغییرات در پهنه­های ...  بیشتر

بهینه‌سازی سهم مشارکت منابع مختلف در تولید رسوب در مناطق لسی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز کچیک)

علی فضل الهی؛ علی سلاجقه؛ سادات فیض نیا؛ حسن احمدی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 647-660

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61507

چکیده
  انگشت‌نگاری رسوبات روشی جهت شناسایی منابع رسوب و تعیین سهم مشارکت هر یک از منابع در تولید رسوب است. در این روش از یک یا چندین خصوصیت بیوژئوشیمیایی (ردیاب‌های طبیعی) استفاده می‌شود. در این تحقیق از روش انگشت‌نگاری رسوبات جهت تعیین سهم منابع مختلف رسوب در اراضی لسی بهره گرفته شد. 27 ردیاب در تمامی نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. داده‌ها از ...  بیشتر

دانش بومی و سنت های محلی در تولید و مدیریت محصولات شیری دام گوسفندی(مطالعه موردی: روستای تاکُر- شهرستان نور)

مصطفی فیروزروز؛ مهدی قربانی؛ رضا عرفانزاده

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 661-676

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61508

چکیده
  دانش بومی هر سرزمین چگونگی فهم و نگرش مردم به جهان بوده که نتیجه سال­ها تجربه نیاکان در بهره­برداری بهینه از منابع پیرامون انسان­ها را نشان می­دهد. پافشاری بر انتقال فناوری و بی­توجهی به دانش بومی نه‌تنها باعث تخریب رابطه انسان با محیط وی شده است که موجبات بروز خلل در برنامه­های توسعه پایدار را نیز فراهم آورده است. این تحقیق ...  بیشتر

تعیین رویشگاه بالقوه گونه کما (Boiss Ferula ovina) با استفاده از مدل افزایشی تعمیم‌یافته (GAM) در منطقه فریدون‌شهر استان اصفهان

lمهسا قاضی مرادی؛ مصطفی ترکش؛ حسین بشری؛ محمدرضا وهابی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 677-689

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61509

چکیده
  در این مطالعه توانایی مدل رگرسیون افزایشی تعمیم‌یافته در تهیه نقشه رویشگاه بالقوه گونه گیاهی کما (Ferula ovinaBoiss) و ترسیم منحنی‌های عکس‌العمل گونه نسبت به متغیرهای محیطی در منطقه فریدون شهر واقع در غرب اصفهان با مساحت هزار کیلومترمربع بررسی شد. داده‌های حضوروغیاب F. ovina به روش تصادفی طبقه‌بندی شده از تعداد دویست و هفتادوهشت سایت ...  بیشتر

تأثیر چرای دام بر شاخص های سطح خاک با استفاده از روش LFA(مطالعه موردی: مراتع دونا، حوزه آبخیز سیاه‌بیشه)

منصوره کارگر؛ زینب جعفریان؛ محدثه احسانی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 691-698

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61510

چکیده
  جهت اعمال مدیریت علمی و صحیح بر اکوسیستم­های مرتعی داشتن اطلاعاتی از اکوسیستم به‌عنوان شاخص­های سلامت و کارکرد اکوسیستم مورد نیاز است. هدف از این تحقیق، تأثیر چرا بر شاخص­های سطحی خاک و ویژگی­های عملکردی مرتع با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز (LFA) است. بدین منظور، تحقیق حاضر در دو منطقه قرق و خارج از قرق مراتع دونا حوزه ...  بیشتر

بررسی مراحل فنولوژی گونه Bromus tomentellus در سال های مختلف در مراتع کردان استان البرز

قادر کریمی؛ حسن یگانه؛ حسن براتی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 699-709

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61511

چکیده
  مراتع از گونه­های گیاهی مختلفی تشکیل شده­اند که ظهور مراحل فنولوژیکی در هر یک از آن­ها تحت تأثیر عوامل محیطی و ژنتیکی قرار می­گیرد. به­منظور بهره­برداری به­موقع و دستیابی به عملکرد قابل­قبول در هر گیاه لازم است که ظهور پدیده­های زیستی ثبت و مورد مطالعه قرار گیرند. هدف از تحقیق حاضر بررسی مراحل مختلف فنولوژی گونه‌ Bromus ...  بیشتر

پایش و تغییرات کاربری اراضی با استفاده از زنجیره ای مارکوف به‌منظور پیش بینی آن (بررسی موردی: دشت عباس)

کامران کریمی؛ غلامرضا زهتابیان؛ مرزبان فرامرزی؛ حسن خسروی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 711-724

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61512

چکیده
  سنجش‌ازدور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و مقدار تغییرات پوشش اراضی است که اطلاع از این تغییرات به‌عنوان اطلاعات‌پایه برای برنامه‌ریزی‌های مختلف اهمیت ویژه­ای دارد. در این بررسی تغییرات کاربری اراضی طی 24 سال گذشته بررسی شد و امکان پیش­بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف منطقه دشت عباس مورد ارزیابی قرار گرفت. ...  بیشتر

رفتار چرایی گوسفند نژاد ماکویی چرا کننده (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی کلیدداغی جلفا)

جواد معتمدی (ترکان)؛ حسن سلالی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 725-738

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61513

چکیده
  بررسی رفتار چرایی دام­های چراکننده در مرتع یکی از ملزومات اساسی مدیریت دام در مناطق مختلف آب و هوایی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رفتار چرایی گوسفند نژاد ماکویی در مراتع کوهستانی کلیدداغی جلفا به‌عنوان مراتع معرف مناطق پراکنش گوسفند نژاد ماکویی در استان آذربایجان‌شرقی انجام شد. برای این منظور از یک گلۀ 300 رأسی، سه رأس میش بالغ (سه‌ساله) ...  بیشتر

آنالیز روند تغییرات دما و بارش با استفاده ازسری‌های زمانی همگن(مطالعه موردی ناحیه خزر)

مجتبی نساجی زواره؛ علی محمد خورشیددوست؛ علی اکبر رسولی؛ علی سلاجقه

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 739-752

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61514

چکیده
  دما و بارش از پارامترهای مهم جوی برای برنامه­ریزی در حوضه­های آبخیز می­باشد. بررسی روند دما و بارش برای برنامه­ریزی­های آتی در حوضه­های آبخیز بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله روند پارامترهای جوی دمای ماکزیمم، مینیمم و بارش سالانه و فصلی ایستگاه­های سینوپتیک بندرانزلی، رشت، رامسر، بابلسر و گرگان مورد بررسی قرار گرفتند. ...  بیشتر

برآورد عدم قطعیت و سهم تولید رسوب جاده‌های جنگلی حوزه آبخیز زیارت، استان گلستان با استفاده از ردیاب‌های ژئوشیمیایی

کاظم نصرتی؛ سعیده جلالی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 753-764

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61515

چکیده
  شناسایی منابع رسوب یکی از پارامترهای مهم در انتخاب روش مناسب حفاظت خاک و کنترل فرسایش است. هدف اصلی این پژوهش، برآورد عدم قطعیت و سهم تولید رسوب جاده‌های جنگلی با استفاده از ردیاب‌های ژئوشیمیایی در حوضه زیارت شهرستان گرگان است. به این منظور 47 نمونه خاک از منابع مختلف کاربری اراضی و 14 نمونه از رسوب معلق رواناب خروجی حوضه، جمع‌آوری ...  بیشتر

بررسی نقش خصوصیات خاک در ایجاد اختلاف بین جوامع گیاهی

فاطمه نقی زاده اصل؛ محمد جعفری؛ حسین آذرنیوند؛ محمدعلی زارع چاهوکی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 765-776

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61516

چکیده
  در این تحقیق نقش خصوصیات خاک در ایجاد اختلاف بین جوامع گیاهی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا با پیمایش صحرایی چهار تیپ گیاهی شامل Pteropyrumaucheri-Salsolarigida، Astragalusgossypinus – Acanthophyllumherateens، Amygdalusscoparia – Achillamillefolium و Ephedraintermedia – Erigoncapestra شناسایی شد و در منطقه معرف هر تیپ نمونه‌برداری به روش تصادفی – سیستماتیک صورت گرفت. به‌طوری‌که در هر تیپ ...  بیشتر

تأثیر تاج پوشش گیاهان چندساله و سطوح بهره برداری چرایی بر تراکم بانک بذر خاک در یک مرتع استپی

زهرا نیکبخت؛ محمد فرزام؛ محمد خواجه حسینی؛ حمید اجتهادی

دوره 69، شماره 3 ، آذر 1395، صفحه 777-788

https://doi.org/10.22059/jrwm.2016.61517

چکیده
  بررسی بانک بذر خاک اطلاعات مفیدی را برای مدیریت و احیاء اکوسیستم­های طبیعی فراهم می­آورد. در مناطق خشک، برخی گیاهان چندساله ممکن است سبب تجمع بانک بذر در زیراشکوب خود شده و بذرها را در برابر چرای دام و سایر عوامل محیطی محافظت کنند. این مطالعه باهدف بررسی اثر گیاهان چندساله بر تراکم بانک بذر در سطوح مختلف بهره­برداری از یک مرتع ...  بیشتر