نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نازنین اکبری محمدآباد ¹
• مژگان سادات عظیمی ¹
• حسن یگانه ¹
• مصطفی خوشحال سرمست ²
• الهام ملک زاده ³

¹ گروه مدیریت مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

² گروه علوم و مهندسی باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

³ گروه حاصلخیزی و بیولوژی خاک، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم‌های خاک منجر به حفظ و پایداری خاک و گونه‌های گیاهی می‌گردد. قارچ‌های مایکوریز آربسکولار (AM) می‌توانند تکثیر، رشد، سلامتی و مقاومت گیاه را نسبت به عوامل گوناگون محیطی افزایش دهند. لاله واژگون گیاهی مرتعی و از ذخایر ژنتیکی ارزشمند کشور است. هدف از این پژوهش بررسی وجود رابطه همزیستی لاله واژگون زرد با قارچ‌های AM و همبستگی فراوانی اسپور و کلونیزاسیون مایکوریزی ریشه با برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بود. بدین منظور 30 نمونه خاک به همراه ریشه از رویشگاه لاله واژگون زرد جمع‌آوری و برخی ویژگی‏های خاک اندازه‏گیری گردید. ﭘﺲ از رنگ‌آمیزی رﯾﺸﻪﻫﺎ و اﺳﺘﺨﺮاج اﺳﭙﻮرﻫﺎ از نمونه‏های ﺧﺎک، ﻣﯿﺰان ﮐﻠﻮﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن رﯾﺸﻪ و ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﭙﻮر اﯾﻦ قارچ‌ها اندازه‌گیری ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ رابطه همبستگی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ﺧﺎک ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ قارچی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. خاک رویشگاه لوم سیلتی، غیرشور، نسبتاً قلیایی با محتوای متوسط ماده آلی و از نظر عناصرغذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم مناسب بود. با مشاهده ساختارهای مختلف قارچی در ریشه لاله واژگون زرد رابطه ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﯽ (متوسط کلونیزاسیون 50%) قارچ‌های AM ﺑﺎ گیاه وﺟﻮد داشت و بیانگر وابستگی مایکوریزی گیاه در شرایط رویشگاه بود. رابطه همبستگی بین فراوانی اسپور قارچ با درصد کلونیزاسیون ریشه از نظر آماری در سطح 01/0 معنی‌دار بود. همچنین بین درصد کلونیزاسیون ریشه و فراوانی اسپور با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

• هم‌زیستی مایکوریزی
• کلونیزاسیون ریشه
• گیاه مرتعی
• خاک رویشگاه

عنوان مقاله [English]

Study of some soil characteristics and arbuscular mycorrhizal fungi symbiosis with the yellow fritillaria (Fritillaria raddeana Regel)

نویسندگان [English]

• Nazanin Akbari mohammadabad ¹
• Mojgan sadat Azimi ¹
• Hassan Yegane ¹
• Mostafa Khoshal Sarmast ²
• Elham Malekzadeh ³

¹ Department of Rangeland management, Faculty of Rangeland and watershed management, University of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

² Department of Horticultural Sciences, Faculty of plant production, University of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

³ Department of Soil fertility and biology, Faculty of Water and soil engineering, University of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

چکیده [English]

The symbiosis of plants with soil microorganisms leads to the preservation and stability of soil and plant species. Arbuscular mycorrhizal (AM) fungi can enhance the reproduction, growth, health, and resistance of plants to various environmental factors. Overturned tulip is a pasture plant and one of the valuable genetic resources of the country. The aim of this research was to investigate the symbiotic relationship of yellow overturned tulip by AM fungi and the correlation of spore abundance and root mycorrhizal colonization with some physical and chemical properties of soil. For this purpose, 30 soil samples were collected along with plant roots from the habitat of F. raddeana, then some soil properties were measured. After staining the roots and spores extraction from the soil samples, root colonization rate and spore numbers of AM fungi were also measured. Also, the correlation of some soil properties with these fungal factors was investigated. The soil of the plant habitat was silty loam, non-salin, slightly alkalin with moderate content of organic matter and adequate level of N, P and K nutrients. By observing different fungal structures in the plant roots, there was a symbiotic relationship (average colonization of 50%) of AM fungi with the plant and it indicated the mycorrhizal dependency of the F. raddeana in the habitat conditions. The correlation between the frequency of fungal spores and the root colonization was statistically significant at the level of 0.01. Also, no significant relashioship was observed between root colonization and spore numbers with soil physical and chemical properties.

کلیدواژه‌ها [English]

• mycorrhizal symbiosis
• root colonization
• pasture plant
• habitat soil