جعفر دستورانی؛ محمد مهدوی؛ علی سلاجقه؛ احمد فاخری قرد
چکیده
برنامه شبیهسازی هیدرولوژیکی فورترن (HSPF) قدمت دیرینهای در مدلسازی حوزه آبخیز دارد و در دنیا مطالعات زیادی درباره این مدل انجامشده است. حوضه حبلهرود، با مساحتی بالغبر 3200 کیلومترمربع، از زیر حوضههای مهمِ حوزه آبریز کویر نمک است که بخش زیادی از آب موردنیاز دشت گرمسار، بهویژه در بخش کشاورزی را تأمین میکند. مطالعات پیشین ...
بیشتر
برنامه شبیهسازی هیدرولوژیکی فورترن (HSPF) قدمت دیرینهای در مدلسازی حوزه آبخیز دارد و در دنیا مطالعات زیادی درباره این مدل انجامشده است. حوضه حبلهرود، با مساحتی بالغبر 3200 کیلومترمربع، از زیر حوضههای مهمِ حوزه آبریز کویر نمک است که بخش زیادی از آب موردنیاز دشت گرمسار، بهویژه در بخش کشاورزی را تأمین میکند. مطالعات پیشین درباره هیدرولوژی و منابع آب در این حوضه، در گام زمانی روزانه، بیشتر محاسبه آمارههای دبیهای روزانه بوده، بنابراین، شبیهسازی دبیهای روزانه بسیار درخور اهمیت است. در این تحقیق، ضمن برآورد پارامترهای مدل برای پیشبینی جریان، به نتایج مدل در شرایط فعلی دسترسی به حداقل دادهها و اطلاعات موردنیاز مدل پرداخته میشود. بهطورکلی، نتایج شبیهسازی حاکی از آن است که بسته نرمافزاری مدل (WinHSPF) به هنگام اجرا، با سیستم متریک، دارای خطای زیادی است و بهتر است سیستم انگلیسی انتخاب شود. همچنین، به دلیل نیازمندیِ مدل به دادههای سری زمانی ساعتی، جزئیات بیشتر درباره مؤلفههای هیدرولوژیکی و سایر اطلاعات زمینی و کمبود اطلاعات و دقت پایین این دادهها و نیز خطای خود مدل در برخی موارد، مانند استفاده میانگین پارامتر نفوذ برای قطعه مشخص کاربری اراضی و نبود معیار مشخص در ترسیم زیر حوضهها، با مقادیری که برای ضریب کارایی مدل (77/0 و 18/0) و ضریب رگرسیون (468/0 و 49/0)، به ترتیب در دو دوره واسنجی و اعتبارسنجی به دست آمد، حاکی از نتایج ضعیف مدل در شبیهسازی جریان روزانه است؛ بهگونهای که مقادیر دبی شبیهسازیشده در اواخر فصل بهار بیشتر و در تابستان و پاییز کمتر از مقادیر مشاهداتی است. در پایان این پژوهش برای شبیهسازی بهتر با این مدل راهحلهایی ارائه میگردد.