نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا ثروتی ¹
• کاظم نصرتی ²
• شیما حسنوندی ³
• بابک میرباقری ⁴

¹ استاد دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

² استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

³ کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

⁴ مربی مرکز GIS و سنجش از دور، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

زمین‏لغزش‏ها و ناپایداری‏هایِ دامنه‏ای مخاطرات مهمی هستند که موجب زیان‌های اقتصادی می‌شوند. حوزة رودخانة سیکان، به دلیل شرایط توپوگرافی، تکتونیک، زمین‌شناسی، چینه‏شناسی، و اقلیمْ مستعدِ زمین‏لغزش است و همواره این پدیده اتفاق می‏افتد. هدف از این مطالعه شناخت عوامل مؤثر در وقوع زمین‏لغزش‏های حوزة رودخانة سیکان، تعیین پتانسیل، و تهیة نقشة پهنه‏بندی خطر وقوع آن است. بدین منظور، یازده ویژگی‌‌ـ شامل متغیرهای ارتفاع به متر، شیب به درجه، جهت شیب، شکل سطح زمین، جنس سازند، فاصله از گسل به متر، فاصله از رودخانه به متر، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از روستا، و بافت خاک‌ـ به عنوان متغیر مستقل و پراکنش زمین‏لغزش به عنوان متغیر وابسته، با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک، تحلیل شد. نتایج نشان داد عوامل تأثیرگذار در وقوع زمین‏لغزش در حوضه به ترتیب عبارت‌اند از عوامل فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از روستا، جنس سازند، شیب، و شکل سطح زمین. در نهایت، منطقة مورد مطالعه، از نظر حساسیت به خطر وقوع زمین‏لغزش، به پنج کلاس طبقه‏بندی شد که، بر اساس آن، 05_/19 کیلومتر مربع دارای خطر خیلی کم بود، 85_/15 کیلومتر مربع دارای خطر کم، 94_/14 کیلومتر مربع با خطر متوسط، 58_/14 کیلومتر مربع با خطر زیاد، و 06_/9 کیلومتر مربع نیز دارای خطر خیلی زیاد. ارزیابی مدل نشان داد که میزان دقت مدل در این حوضه 2_/74 درصد است. نتایج این مطالعه می‌تواند در مدیریت خطر زمین‌لغزش و کنترل عوامل تشدیدکننده مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

• پهنه ‏بندی خطر
• حوزه آبخیز رودخانه سیکان
• رگرسیون لجستیک
• زمین‌لغزش
• شهرستان دره‏ شهر

عنوان مقاله [English]

Prediction of Landslide Hazard in Sikan River Basin Using Logistic Regression Model

نویسندگان [English]

• Mohammad Reza Sarvati ¹
• Kazem Nosrati ²
• Shima Hassanvandi ³
• Babak Mirbagheri ⁴

¹ Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

³ M.Sc. Student, Geomorphology in Environmental Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

⁴ Lecturer of RS & GIS Center, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Landslides and slope instabilities are major hazards for human activities often causing economic
losses and property damages. Sikan River Basin (Ilam province) due to the topography, tectonic,
lithology, and climate has enough potential for occurrence of this phenomenon. The objectives of this
study were to determine effective parameters controlling the landslide occurrence and to prepare
zonation map of landslide risk in Sykan River Basin. In view of this, 11 geophysical characteristics
including (height, slop, slop direction), geomorphologic (the slop of land surface), geology (lithology,
the distance from the fault), hydrography (the distance from the river), coverage, land use (land use
and the distance from road, the distance from village), pedology (soil texture), and dependent variable
(landslide distribution) were selected an independent variable and were analyzed using logistic
regression model. The results showed that the influential factors on landslides occurrence in the basin
are the distance from river, land use, the distance from village, the materials (lithology), slope, and the
shape of land surface. Finally, the study area was classified into five major area based on landslide
occurrence risk which 19.1 km2 of total area had very low risk, 15.9 km2 had low risk, 14.9 km2 had
average risk and 14.6 km2 had high risk and 9.1 km2 had also very high risk. The model evaluation
showed a high accuracy 74.2% in the study area. The results of this study can be useful for landslide
risk management and for controlling the accelerated parameters.

کلیدواژه‌ها [English]

• Darrehshahr City
• Landslides
• Logistic regression
• risk zonation
• Sikan River Basin