نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهره سپهری ¹
• زینب جعفریان ²
• عطا کاویان ³
• قدرت اله حیدری ⁴

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.

² دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.

³ دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

⁴ استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران.

چکیده

از آنجایی­که آتش سبب تغییر خصوصیات خاک می­شود؛ آگاهی از اثرات آتش­سوزی بر روی خاک جهت مدیریت مراتع پس از آتش‌سوزی اهمیت دارد. مطالعه­ای برای بررسی تأثیر آتش بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژیکی خاک مرتع در منطقۀ چرات شهرستان سوادکوه انجام گرفت. نمونه­برداری در دو تیپ گیاهی Astragalus gossypinusو
Artemisia aucheri انجام و تعداد 120 نمونه خاک برداشت شد. طرح آزمایش به صورت فاکتوریل با پایه کاملاً تصادفی با ۳ تکرار بود. پنج تیمار شامل خاک شاهد، خاک سوخته با مشعل و خاک سوخته در کوره با دمای ۱۰۰،۳۰۰ و ۵۰۰ درجه سانتیگراد برای آزمایش آماده گردید. در آزمایشگاه ویژگی­های بافت، رطوبت اشباع، pH، ماده آلی، ظرفیت زراعی، نقطه پژمردگی، رطوبت در دسترس و ظرفیت نگه­داری اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دما درصد ذرات شن و pH خاک افزایش و درصد رس، سیلت و رطوبت اشباع کاهش یافت. در مجموع حرارت و آتش به­طور قابل توجهی پتانسیل خاک برای نگهداری رطوبت و نفوذپذیری را کاهش داده است. در نتیجه با تغییر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خصوصاً هیدرولوژیکی خاک، محیط زندگی میکروارگانیسم­ها و ریشه­های گیاهان تغییر کرده و میزان رواناب و فرسایش افزایش می­یابد.  

کلیدواژه‌ها

• نگهداشت آب خاک
• آتش
• تیمارهای حرارتی
• Astragalus gossypinus
• Artemisia aucheri
• مرتع چرات

عنوان مقاله [English]

Effects of Simulation Burning on Soil Moisture, Physical and Chemical Properties under Controlled Conditions

نویسندگان [English]

• zohre sepehri ¹
• Zeinab Jafarian ²
• Ataolah Kavian ³
• ghodratollah heydari ⁴

¹ Master of Science in Range Management, Sari Agricultural Science and Natural Resources University

² Associate Professor in Department of Range management, Sari Agricultural Science and Natural Resources University

³ Associate Professor in Department of Watershed management, Sari Agriculture Science and Natural Resources University

⁴ Assistant Professor in Department of Range management, Sari Agricultural Science and Natural Resources University

چکیده [English]

Since fire effects on soil properties, awareness about effects of fire on soil is important for fire management. This study was carried out to investigate effects of fire on hydrological, physical and chemical properties of soil in Charat rangeland of Savadkuh. Sampling was performed in two plant types Astragalus gossypinus and Artemisia aucheri, 120 soil samples were gathered. Experimental design was factorial design based on complete randomized design with three repeat. Five prepared treatments for Experiment were control soil, burned soil with burner and burned in oven at 100, 300 and 500 °C. Soil characteristics including the texture, saturation moisture, pH, organic matter, field capacity, wilting point, available water and retention capacity were measured in the laboratory. Results showed that percent of sand and pH increased but percent of saturation moisture, silt and clay decreased as temperature increased. On the whole, fire and heat have decreased soil potential of keeping moisture and infiltration considerably. As physical and chemical properties of soil change, especially hydrological ones, living environment of soil microorganisms and plant roots change as well. Besides, amount of runoff and erosion increases.

کلیدواژه‌ها [English]

• Soil water retention
• Thermal treatments
• Astragalus gossypinus
• Artemisia aucheri
• Charat Rangeland