نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی فیروزروز ¹
• مهدی قربانی ²
• رضا عرفانزاده ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، ایران.

² دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

³ استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.

چکیده

دانش بومی هر سرزمین چگونگی فهم و نگرش مردم به جهان بوده که نتیجه سال­ها تجربه نیاکان در بهره­برداری بهینه از منابع پیرامون انسان­ها را نشان می­دهد. پافشاری بر انتقال فناوری و بی­توجهی به دانش بومی نه‌تنها باعث تخریب رابطه انسان با محیط وی شده است که موجبات بروز خلل در برنامه­های توسعه پایدار را نیز فراهم آورده است. این تحقیق با مرور بخشی از دانش بومی منطقه بر سنت­های محلی در تولید و مدیریت فرآورده­های شیر دام­های گوسفندی مردم روستای تاکُر از توابع بخش بلده، شهرستان نور تأکید می­نماید. روش مطالعاتی این تحقیق بر مبنای روش­های پیمایشی است که جهت تولید اطلاعات از روش­های کیفی مشاهده مستقیم، مشاهده مشارکتی و مصاحبه سازمان­یافته با گروه­های هدف استفاده شده است. نتایج این تحقیق شامل تحلیل دانش­بومی گله­داران در مدیریت دام و شناخت ابعاد مختلف دانش­بومی در فرآوری و تقسیم مشتقات شیری در قالب تعاونی سنتی "عیارگیری" و "شاخوپی" است. بر اساس نتایج این تحقیق می­توان بیان نمود که گله­داران در روستای مورد مطالعه، جهت مدیریت دام و فرآوری شیر آن­ها، سازمان اجتماعی را بر اساس آداب‌ورسوم محلی شکل داده­اند. این سازمان نوعی سرمایه اجتماعی برای بهره­برداران محسوب می­شود. درنهایت می­توان بیان نمود پایداری اقتصادی معیشتی بهره‌برداران در این منطقه وابسته به پایداری و تقویت انسجام و سرمایه اجتماعی در شبکه بهره‌برداران مرتع است. 

کلیدواژه‌ها

• سنت‌های محلی
• دانش بومی
• روستای تاکُر
• عیارگیری
• انسجام اجتماعی و شاخوپی

عنوان مقاله [English]

Indigenous Knowledge and Local Traditions for Sheep Dairy Products and Management(Case study: Takor village, Noor city)

نویسندگان [English]

• Mostafa Firuzruz ¹
• Mahdi Ghorbani ²
• Reza Erfanzadeh ³

¹ MSc. Student, Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Iran.

² Associate Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Iran.

³ Associate Professor, Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Iran.

چکیده [English]

Indigenous knowledge of each land is the manner of understanding and attitude of people towards world that shows the outcome of ancestors' experiences for years on optimal utilization of resources around human beings. Emphasis on technology transition and disregard for indigenous knowledge cause not only destroys the relationship between humans and the environment, but also causes disruption in sustainable development programs. This research with the overview of some part of indigenous knowledge of the Baladeh region of Noor city, emphasizes on local traditions on manufacture and management of sheep dairy products in Takor village. The study method of this research is based on filed studies, that qualitative methods including directs observations, cooperative observation and organized interviews with target groups have been used to generate information and data. The results of this research include analysis of pastoralists’ knowledge for livestock management and evaluation of different aspects of milk derivatives processing and dispensation in the form of traditional cooperatives named “Ayargiri” and “Shakhupi”. Based on the research results can be stated that pastoralists in the study village have found a social organization based on local traditions and customs toward dairy products management. This organization will be a kind of social capital for stakeholders. Eventually, it can be stated that stability of subsistence economy of residents in the study area depends on sustainability and improvement of social cohesion and capital in social network of rangeland utilizers

کلیدواژه‌ها [English]

• Local traditions
• Indigenous Knowledge
• Takor village
• Ayargiri
• Social cohesion
• Shakhupi