آرمین, محسن, رجبی, محمد رسول, برزگری بنادکوکی, فاطمه. (1397). برآورد تلفات حاصلخیزی خاک با استفاده از رسوبات نهشته‌شده در سدهای اصلاحی (مطالعۀ موردی: سراب حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر). مرتع و آبخیزداری, 71(1), 25-44. doi: 10.22059/jrwm.2018.242217.1166
محسن آرمین; محمد رسول رجبی; فاطمه برزگری بنادکوکی. "برآورد تلفات حاصلخیزی خاک با استفاده از رسوبات نهشته‌شده در سدهای اصلاحی (مطالعۀ موردی: سراب حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر)". مرتع و آبخیزداری, 71, 1, 1397, 25-44. doi: 10.22059/jrwm.2018.242217.1166
آرمین, محسن, رجبی, محمد رسول, برزگری بنادکوکی, فاطمه. (1397). 'برآورد تلفات حاصلخیزی خاک با استفاده از رسوبات نهشته‌شده در سدهای اصلاحی (مطالعۀ موردی: سراب حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر)', مرتع و آبخیزداری, 71(1), pp. 25-44. doi: 10.22059/jrwm.2018.242217.1166
آرمین, محسن, رجبی, محمد رسول, برزگری بنادکوکی, فاطمه. برآورد تلفات حاصلخیزی خاک با استفاده از رسوبات نهشته‌شده در سدهای اصلاحی (مطالعۀ موردی: سراب حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر). مرتع و آبخیزداری, 1397; 71(1): 25-44. doi: 10.22059/jrwm.2018.242217.1166
برآورد تلفات حاصلخیزی خاک با استفاده از رسوبات نهشته‌شده در سدهای اصلاحی (مطالعۀ موردی: سراب حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر)
1استادیار، دانشکده منابع‌طبیعی و پژوهشکدۀ منابع‌طبیعی و زیست‌محیطی، دانشگاه یاسوج
2کارشناسی ارشد آبخیزداری ادارۀ کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان مازندارن- نوشهر
3عضو هیئت علمی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه پیام نور
چکیده
فرسایش خاک و تلفات عناصر غذایی و مواد آلی متعاقب آن اثرات مستقیم و غیر مستقیمی از کاهش تولید و سودبخشی تا آلودگیهای فیزیکی و شیمیایی منابع آب دارد. یکی از مهمترین پیامدهای فرسایش هم برای محیط منشأ آن و هم برای چرخههای اقتصادی کاهش حاصلخیزی خاک است. تلفات حاصلخیزی خاک معمولاً با تجزیه و تحلیل رسوبات منتقل شده در رواناب ناشی از باران طبیعی یا شبیهسازی شده در پلاتهای آزمایشی مطالعه میشود اما در این تحقیق تلفات حاصلخیزی خاک با تجزیه و تحلیل رسوبات نهشته شده پشت سدهای اصلاحی که با هدف کنترل فرسایش و تثبیت پروفیل طولی در آبراهههای حوزۀ آبخیز صفارود شهرستان رامسر طی سالهای 1373 الی 1388 احداث گردیدهاند، بررسی شد. بدین منظور تلفات خاک با تعیین چندین ویژگی فیزیکو- شیمیایی رسوبات نهشته شده در پشت سدهای اصلاحی منتخب و مقایسۀ آنها با همان ویژگیهای خاک منشأ بررسی شد. در بخش تجزیه و تحلیل ویژگیهای فیزیکو- شیمیایی خاک، نتایج نشان داد که اغلب خاکهای مورد مطالعه دارای بافت شنی، غیر شور، خنثی، آهکی و غیرسدیمی هستند. بر اساس تقسیمبندی مقدار ماده آلی، تقریباً 60 درصد از خاکهای مورد مطالعه دارای ساختمان ضعیف و پایداری ساختمانی کمی هستند و غالباً در کلاس متوسط فرسایشپذیری خاک قرار دارند. در بخش تلفات حاصلحیزی خاک، نتایج نشان داد که فرسایش نه فقط منجر به از دست رفتن اجزاء معدنی جامد خاک میشود بلکه همچنین منجر به تلفات مواد آلی و مواد مغذی شیمیایی خاک میشود. تغییر در خصوصیات خاک در نتیجۀ فرسایش خاک اساساً به دلیل کاهش عمق مؤثر بر سطح حاصلخیزی تأثیر میگذارد. یک کاهش معنیداری در مقدار کرین و نیتروژن و همۀ عناصر ماکرو و ریزمغذیها ایجاد میشود. تلفات کربن، ازت، فسفر، پتاسیم، سدیم و مجموع کلسیم و منیزیم در منطقۀ مورد مطالعه به ترتیب به میزان 26/6588، 78/1921، 71/19، 53/6، 89/19 و 13/503 گرم در هکتار در سال است که این میزان تلفات تهدیدی جدی برای فرایندها و فعالیتهای مرتبط با حاصلخیزی خاک از جمله توسعۀ پوشش گیاهی در منطقه است.
ابتدای صفحه