نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، کرج، ایران.
2 استاد دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
چکیده
زمین لغزش هر ساله در نقاط مختلف جهان سبب زیانهای اقتصادی و اجتماعی بسیاری میشود. این زیان ها میتواند با استفاده از اقدامات مدیریتی مناسب مانند تهیۀ نقشههای پهنهبندی حساسیت زمین لغزش در حوضه تا حد زیادی کاهش یابد. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪﻱ حساسیت ﺯﻣﻴﻦ ﻟﻐـﺰﺵ ﺑـﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ روش فاصلۀ ماهالانوبیس در حوزۀ لتیان ﺍﺳﺖ. ابتدا بر اساس تفسیر عکسهای هوایی و بازدیدهای میدانی گسترده تعداد 208 مورد زمین لغزش شناسایی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی زمین مرجع شده و نقشۀ پراکنش زمین لغزشهای حوضه بهدست آمد. سپس نقشۀ 12 عامل مؤثر که شامل بارش، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، سنگشناسی، ارتفاع، درصد شیب، جهت شیب، شاخص انحنای عرضی دامنه، حداکثر شتاب افقی زلزله و شاخص رطوبت توپوگرافیکی به عنوان مهمترین عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزش تهیه شد و ارتباط هریک از عوامل و نقاط لغزشی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت نقشۀ پهنهبندی حساسیت زمین لغزش حوزۀ آبخیز لتیان بر اساس مدل فاصلۀ ماهالانوبیس بهدست آمد. برای ارزیابی نتایج نیز از آزمونهای ROC و کای اسکوئر استفاده شد. نتایج نشان داد بیش از 80 درصد حوضه در محدودۀ کلاس خطر زیاد و خیلی زیاد حساسیت قرار گرفته است. شاخص AUC (مساحت زیر منحنی ROC) برای این مدل برابر 896/0 یا 6/89 % بهدست آمده که نشان دهندۀ قابلیت و دقت بالای مدل است. همچنین نتایج آزمون کای اسکوئر بیانگر تفکیک مناسب کلاسهای حساسیت زمین لغزش توسط مدل میباشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigation of factors affecting landslide and their susceptibility zoning in Latyan catchment.
نویسندگان [English]
- Asghar Kouhpeima 1
- Sadat Feiznia 2
1 Young researchers and elites club, Karaj branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 University of Tehran, Faculty of natural resources, Karaj, Iran
چکیده [English]
Landslide causes many social and economic losses in many parts of the world every year. These losses can be greatly reduced by using appropriate management measures such as mapping landslide susceptibility mapping in the basin. The aim of this study is landslide susceptibility mapping using Mahalanobis distance in the Latyan catchment. First, a total of 208 cases of landslides identificated and geo-referenced using geographic information systems based on an interpretation of aerial photographs and extensive field surveys and provided a landslide inventory map. The map of 12 factors, including rainfall, land use, distance to fault, distance from river, distance from road, lithology, altitude, slope, aspect, plan curvature, Peak Ground Acceleration and topographic wetness index as the most important factors in landslides was prepared. Then the correlating each factor and the landslide was examined. Finally landslide susceptibility zoning map was provided based on the Mahalanobis distance in Latyan catchment. To evaluate the results, the ROC and chi-square tests were used. The results show more than 80 % of the catchment located in range of high and very high susceptibility classes and need to suitable management operations. AUC index (area under the curve ROC) for this model is achieved to 0.896 or 89.6% which represent capability and high accuracy. Chi-square test results also reflect the proper separation of landslide susceptibility classes by model.
کلیدواژه‌ها [English]
- zoning
- landslide
- Mahalanobis distance
- ROC index
- Latyan
)