عطااله کاویان؛ مازیار محمدی؛ مقدسه فلاح؛ کاکا شاهدی؛ محمود حبیب نژاد؛ کریم سلیمانی؛ واحد بردی شیخ
چکیده
شبیهسازهای باران کوچک و قابل حمل از ابزارهای اساسی در مطالعات فرسایش خاک و هیدرولوژی سطحی هستند و در آزمایشات امکان تکرار خصوصیات بارش طبیعی را بوجود می آورند. در این تحقیق ضمن معرفی یک دستگاه شبیهساز باران دو نازله، آزمایشات واسنجی شامل آبدهی نازلها، یکنواختی بارش در سطح پلات و توزیع اندازهی قطرات انجام شده است. نتایج حاصل ...
بیشتر
شبیهسازهای باران کوچک و قابل حمل از ابزارهای اساسی در مطالعات فرسایش خاک و هیدرولوژی سطحی هستند و در آزمایشات امکان تکرار خصوصیات بارش طبیعی را بوجود می آورند. در این تحقیق ضمن معرفی یک دستگاه شبیهساز باران دو نازله، آزمایشات واسنجی شامل آبدهی نازلها، یکنواختی بارش در سطح پلات و توزیع اندازهی قطرات انجام شده است. نتایج حاصل از واسنجی آبدهی نازلها نشان داد که دبی خروجی دو نازل تحت فشارهای 20، 40، 60 و 80 کیلوپاسکال مشابه بوده و بین آنها تفاوت معنیداری مشاهده نمیشود. برای رسیدن به حد مطلوبی از یکنواختی بارش در سطح پلات آزمون یکنواختی بارش با تغییر فاصلهی بین نازل ها (50،60 و 70 سانتی متر) و زاویه نوسان آنها (30،45 و 60 درجه) در فشار ثابت 60 کیلوپاسکال به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که ضریب یکنواختی در سطح پلات 2 متر مربعی از 57 تا 61 درصد و شدت متوسط بارش نیز از 48 تا 101 میلیمتر در ساعت متغییر است. در ادامه با استفاده از روش عکسبرداری با سرعت بالا محدوده میانه قطری قطرات شبیهسازی شده در فشار بهینه ( 60 کیلوپاسکال) بین 4/2 الی 6/2 میلیمتر اندازهگیری شد.
زهره سپهری؛ زینب جعفریان؛ عطا کاویان؛ قدرت اله حیدری
چکیده
از آنجاییکه آتش سبب تغییر خصوصیات خاک میشود؛ آگاهی از اثرات آتشسوزی بر روی خاک جهت مدیریت مراتع پس از آتشسوزی اهمیت دارد. مطالعهای برای بررسی تأثیر آتش بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژیکی خاک مرتع در منطقۀ چرات شهرستان سوادکوه انجام گرفت. نمونهبرداری در دو تیپ گیاهی Astragalus gossypinusو Artemisia aucheri انجام و تعداد 120 ...
بیشتر
از آنجاییکه آتش سبب تغییر خصوصیات خاک میشود؛ آگاهی از اثرات آتشسوزی بر روی خاک جهت مدیریت مراتع پس از آتشسوزی اهمیت دارد. مطالعهای برای بررسی تأثیر آتش بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژیکی خاک مرتع در منطقۀ چرات شهرستان سوادکوه انجام گرفت. نمونهبرداری در دو تیپ گیاهی Astragalus gossypinusو Artemisia aucheri انجام و تعداد 120 نمونه خاک برداشت شد. طرح آزمایش به صورت فاکتوریل با پایه کاملاً تصادفی با ۳ تکرار بود. پنج تیمار شامل خاک شاهد، خاک سوخته با مشعل و خاک سوخته در کوره با دمای ۱۰۰،۳۰۰ و ۵۰۰ درجه سانتیگراد برای آزمایش آماده گردید. در آزمایشگاه ویژگیهای بافت، رطوبت اشباع، pH، ماده آلی، ظرفیت زراعی، نقطه پژمردگی، رطوبت در دسترس و ظرفیت نگهداری اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دما درصد ذرات شن و pH خاک افزایش و درصد رس، سیلت و رطوبت اشباع کاهش یافت. در مجموع حرارت و آتش بهطور قابل توجهی پتانسیل خاک برای نگهداری رطوبت و نفوذپذیری را کاهش داده است. در نتیجه با تغییر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خصوصاً هیدرولوژیکی خاک، محیط زندگی میکروارگانیسمها و ریشههای گیاهان تغییر کرده و میزان رواناب و فرسایش افزایش مییابد.
عطااله کاویان؛ عطا صفری؛ آیدین پارساخو
چکیده
این تحقیق، به بررسی و برآورد میزان رسوبدهی جادههای جنگلی حوزه آبخیز دارابکلا با استفاده از مدلهای WARSEM و SEDMODL پرداخته و بهمنظور ارزیابی نتایج حاصل، با استفاده از شبیهساز باران به صورت مستقیم میزان تولید رسوب در سطح جادههای مذکور اندازهگیری شد. بهمنظور اجرای مدلهای WARSEM و SEDMODL، عملیات صحرایی برای اندازهگیری ...
بیشتر
این تحقیق، به بررسی و برآورد میزان رسوبدهی جادههای جنگلی حوزه آبخیز دارابکلا با استفاده از مدلهای WARSEM و SEDMODL پرداخته و بهمنظور ارزیابی نتایج حاصل، با استفاده از شبیهساز باران به صورت مستقیم میزان تولید رسوب در سطح جادههای مذکور اندازهگیری شد. بهمنظور اجرای مدلهای WARSEM و SEDMODL، عملیات صحرایی برای اندازهگیری پارامترهای مختلفی از قبیل طول جاده، عرض جاده، ارتفاع و پوشش شیروانی جاده، شیب طولی جاده، شکل و پیکربندی جاده، سطح جاده و غیره در تعداد 63 قسمت مختلف در مسیری به طول 11979 متر از جادههای جنگلی منطقه مورد مطالعه انجام شد. برای اندازهگیری مستقیم رسوبدهی جادههای مورد مطالعه از دستگاه بارانساز صحرایی با ویژگیهایی از قبیل ارتفاع نازل 3 متر و ابعاد پلات 2 مترمربع استفاده گردید. نتایج حاصل از مدلهای WARSEM، SEDMODL و اندازهگیری مستقیم تحت شبیهسازی باران نشان داد که میزان رسوبدهی جادههای مورد مطالعه، بهترتیب 918/9، 109/5 و 141/4 کیلوگرم در مترمربع در سال میباشد. سایر نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95%، اختلاف معنیداری بین دادههای مشاهدهای (شبیهسازی باران) و نتایج مدل SEDMODL وجود نداشته، همچنین مدل مذکور با مقادیر RD، MD، BIAS، RE و RMSE بهترتیب 42/21، 54/4، 04/0، 59/17 و 71/0 مدل مناسبتر برای برآورد رسوبدهی در جادههای جنگلی منطقه مورد مطالعه میباشد.
عطااله کاویان؛ فریال حیاوی؛ مهدی بروغنی
چکیده
فرسایش پاشمانی، نخستین مرحله در فرایند فرسایش، نتیجه بمباران سطح خاک به وسیله قطرات باران است. قطرات باران در هنگام برخورد به سطح خاکْ ذرات خاک را جابه جا و ساختمان خاک را تخریب میکنند. در این تحقیق به بررسی تأثیر مقادیر مختلف پلی اکریل آمید (0، 2، 4، و 6 کیلوگرم بر هکتار) بر مقدار فرسایش پاشمانی در سه بافت رسی، سیلتی رس، و شنی ...
بیشتر
فرسایش پاشمانی، نخستین مرحله در فرایند فرسایش، نتیجه بمباران سطح خاک به وسیله قطرات باران است. قطرات باران در هنگام برخورد به سطح خاکْ ذرات خاک را جابه جا و ساختمان خاک را تخریب میکنند. در این تحقیق به بررسی تأثیر مقادیر مختلف پلی اکریل آمید (0، 2، 4، و 6 کیلوگرم بر هکتار) بر مقدار فرسایش پاشمانی در سه بافت رسی، سیلتی رس، و شنی رسی لوم تحت شدت بارندگی 95 میلیمتر در ساعت با استفاده از بارانساز FEL3 و کاسه پاشمان در آزمایشگاه پرداخته شد. برای اندازهگیری نرخ فرسایش پاشمانی از فنجان پاشمان استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که بین بافت های مختلف، از لحاظ کاهش میزان پاشمان، هیچ اختلاف معنیدار آماری وجود ندارد. اثر تیمارهای مختلف بهکاررفته پلی اکریل آمید در میزان فرسایش پاشمانی نشان داد در بافت شنی رسی لومی بین تیمار شاهد و تیمارهای 4 و 6 کیلوگرم بر هکتار اختلاف معنیدار در سطح 95 درصد (Fvalue=4.5 و Pvalue= 0.039) وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد میزان فرسایش پاشمانی به ترتیب 3/42 و 52 درصد در تیمارهای 4 و 6 کیلوگرم بر هکتار در مقایسه با تیمار شاهد کاهش یافته است. یافتههای این تحقیق برای مدیریت بهتر خاکهای کشاورزی، ضمن تولید پایدار و حفاظت خاک، مفید است.
عطااله کاویان؛ فاطمه آدینه؛ قربان وهاب زاده؛ عبدالواحد خالدی درویشان
چکیده
بررسی خصوصیات شکل مواد بستر و تغییرات مکانی آنها در طول حوزة آبخیز میتواند به شناخت بیشتر فرایندهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حوزة آبخیز کمک کند و بسته به تغییرات مکانی این رسوبات در طول رودخانة اصلی و مخزن سد اهمیت زیادی در مکانیابی سازههای هیدرولیکی و مدیریت مناسب مخازن سدهای بزرگ دارد. با توجه به مطالعات اجرایی ...
بیشتر
بررسی خصوصیات شکل مواد بستر و تغییرات مکانی آنها در طول حوزة آبخیز میتواند به شناخت بیشتر فرایندهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حوزة آبخیز کمک کند و بسته به تغییرات مکانی این رسوبات در طول رودخانة اصلی و مخزن سد اهمیت زیادی در مکانیابی سازههای هیدرولیکی و مدیریت مناسب مخازن سدهای بزرگ دارد. با توجه به مطالعات اجرایی احداث سد مخزنی چهاردانگة ساری، این پژوهش در حوزة آبخیز قلعهسر در بالادست حوزة آبخیز چهاردانگة مازندران انجام پذیرفت. بدینمنظور، پس از شناسایی منطقة مورد نظر، شش مقطع در طی آبراهة اصلی در جهت پاییندست رودخانه تعیین شد و برداشت رسوبات بستر به شیوة ترکیبی انجام گرفت. نمونهها در آزمایشگاه آنالیز شد و ویژگیهای مورفومتری رسوبات بستر، شامل چولگی، کشیدگی، میانگین، نما، درصد شن، ماسه، سیلت، رس، بافت رسوبات، اندازههای بزرگ، متوسط، کوچک ذرات، قطر ظاهری، کرویت، گردشدگی، ضریب پهنی، عامل شکل، و D10، D50، و D90 رسوبات بستر، در جهت پایاب اندازهگیری و محاسبه شد. نتایج بررسی در جهت پاییندست نشان داد که دامنة تغییرات عامل شکل و کرویت روندی کاهشی، دامنة تغییرات متوسط اندازة ذرات و گردشدگی روندی افزایشی، دامنة تغییرات ضریب پهنی روندی پیچیده، و دامنة تغییرات اندازة سهمحوری روندی یکنواخت و ناچیز داشته است. نتایج این بررسی، همچنین، نشان داد که این تغییرات ممکن است تحت تأثیر عوامل فیزیوگرافی، لیتولوژی، و زمینساخت منطقه قرار گرفته باشد.