نگین خاتونی؛ مهدی کلاهی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شناخت عمیق و تحلیل رفتارهای پیچیده، پویا و غیرخطی عوامل مؤثر در فرایند اجرای پروژههای احیاء اکوسیستم است. یافتن ارتباطات مختلف و تعیین مهمترین عوامل در هر حوضهای، جهت دستیابی به نتایجی چون چگونگی اثرگذاری عوامل بر یکدیگر، رویکرد توسعه پایدار در احیاء اکوسیستم، ایجاد انگیزه مشارکتی در گروداران بهویژه مردم ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شناخت عمیق و تحلیل رفتارهای پیچیده، پویا و غیرخطی عوامل مؤثر در فرایند اجرای پروژههای احیاء اکوسیستم است. یافتن ارتباطات مختلف و تعیین مهمترین عوامل در هر حوضهای، جهت دستیابی به نتایجی چون چگونگی اثرگذاری عوامل بر یکدیگر، رویکرد توسعه پایدار در احیاء اکوسیستم، ایجاد انگیزه مشارکتی در گروداران بهویژه مردم محلی و نیز شناخت پیوندهای ارتباطی با حداکثر خیر جمعی، ضروری است. از اینرو، مجموعهای از متغیرها و مرزهای سیستمی مرتبط تعیین شدند. سپس با جمعبندی نظرات خبرگان و مردم محلی هفت روستای حوضه آبخیز ارغواندره مشهد، به کمک مصاحبه، پرسشنامه و پیمایش میدانی، دادهها بعد از جمعآوری، با روشهای SWOT و QSPM تحلیل شدند . در مجموع 33 پرسشنامه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. در ادامه، از ابزار Vensim و روش پویاییشناسی سیستمی، جهت مدلسازی بهره گرفته شد و روابط علی و معلولی، جریان و انباشت، و حلقههای کاهنده، افزاینده و تعادلی در قالب یک مدل جامع، طراحی و ساخته شدند. نتایج پژوهش نشان داد مدل احیاء اکوسیستم، علاوه بر توانمندسازی جوامع محلی و سایر گروداران وابسته، موجب ایجاد انگیزه مشارکت جمعی آنها خواهد شد. یافتهها بر رویکرد تفکر سیستمی کلنگرانه تاکید دارند. از آنجایی که یکی از نقاط قوت این منطقه و درآمد مردم محلی به خصوص خانمها از طریق گیاهان دارویی و طب سنتی است، این مدل، از طریق مدیریت کلنگرانه، به جلب یاریگری و مشارکت مردم در راستای احیاء اکوسیستم منطقه با رویکرد حفاظت گیاهان دارویی در جهت رشد اقتصاد محلی، حفظ و پایداری خاک، احیاء و اصلاح اکوسیستم جنگلی و نیز افزایش روابط تعاملی و مدیریت تعارض میان کلیه گروداران میرسد.
فاطمه محمدآبادی؛ مهدی کلاهی
چکیده
مشارکت اجتماعی عاملی مهم در توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع انسانی است. این مشارکت در بخش منابع طبیعی نیز نقش به سزایی در دستیابی به مدیریت پایدار ایفا میکند و رویکردی مهم در تحقق اهداف و رسیدن به موفقیت در طرحهای منابع طبیعی است. درهمین راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر مشارکت مردم در طرحهای منابع طبیعی اجرا شده، ...
بیشتر
مشارکت اجتماعی عاملی مهم در توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع انسانی است. این مشارکت در بخش منابع طبیعی نیز نقش به سزایی در دستیابی به مدیریت پایدار ایفا میکند و رویکردی مهم در تحقق اهداف و رسیدن به موفقیت در طرحهای منابع طبیعی است. درهمین راستا، این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر مشارکت مردم در طرحهای منابع طبیعی اجرا شده، با استفاده از روش پیمایشی و تکمیل پرسشنامه در شهرستانهای سرخس (روستاهای بزنگان، زالوغال و کلاته عوض)، تربت جام (روستاهای موسی آباد، تمینک علیا، تمینک سفلی و کلاته قاضی) و کاشمر (روستاهای جردوی، بهاریه و قوچ پلنگ) واقع در استان خراسان رضوی انجام شد. جهت انجام نمونهبرداری، از 3077 خانوار موجود در ده روستا، تعداد 807 خانوار به روش خوشهای و سیستماتیک تصادفی انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفتند. دادههای جمعآوری شده توسط نرمافزارهای SPSS و Amos تحلیل گردید. مدلیابی و مدلسازی معادلات ساختاری برای تهیه برنامه دیداری و ترسیمی انجام شد. شاخصهای اصلی و ضرایب برازش مدل مشخص شدند. نتایج آزمونهای آماری نشان داد که افراد به مشارکت در طرحها مشتاق بودند و عواملی مانند سودآوری اقتصادی طرحها، تحصیلات، شغل، تضادهای اجتماعی و جذابیتهای محیطی تاثیر مهمی در مشارکت مردم در منطقه ایجاد کرده است (05/0sig<). در نتیجه، میبایست این عوامل موثر بر مشارکت را تقویت کرده و جهت اجرای موفق طرحهای منابع طبیعی، بیشتر مد نظر قرار داد. در نهایت، شناسایی این عوامل در هر منطقه عاملی مهم در موفقیت طرحهای آن منطقه خواهد بود.
