مهسا میردشتوان؛ علی نجفی نژاد؛ امیر سعدالدین
چکیده
تجزیه و تحلیل روند و ایستایی متغیرهای هیدرولوژیک، ابزارهایی مفید برای درک تغییرات اقلیمی هستند و میتوانند اطلاعات مفیدی را در مورد تغییرات محتمل در آینده فراهم نمایند. از آنجایی که ناایستایی سریهای زمانی میتواند به دلایل مختلفی نظیر وجود روند در دادهها رخ دهد، در تحقیق حاضر ابتدا آزمون ناپارامتری من-کندال همراه با ...
بیشتر
تجزیه و تحلیل روند و ایستایی متغیرهای هیدرولوژیک، ابزارهایی مفید برای درک تغییرات اقلیمی هستند و میتوانند اطلاعات مفیدی را در مورد تغییرات محتمل در آینده فراهم نمایند. از آنجایی که ناایستایی سریهای زمانی میتواند به دلایل مختلفی نظیر وجود روند در دادهها رخ دهد، در تحقیق حاضر ابتدا آزمون ناپارامتری من-کندال همراه با روشی برای اصلاح تأثیر همبستگی سریالی بر روند (TFPW)، مورد استفاده قرار گرفتند؛ همچنین به جهت ارزیابی رابطه میان روند و ایستایی سریهای زمانی مورد بررسی، ایستایی سریهای زمانی توسط آزمونهای ایستایی بررسی گردید. یافتههای پژوهش حاضر نشان دادند که جریان سطحی در تمامی رودخانههای اصلی مورد مطالعه در دامنههای جنوبی البرز دارای روند کاهشی است. در ایستگاههایی که روند کاهشی معناداری از خود نشان دادند (لتیان و فیروزکوه)، استفاده از روش TFPW معناداری روند جریان سطحی را در ایستگاههای مذکور از بین برد. نتایج آزمونهای ایستایی حاکی از ایستا بودن تمامی سریها پس از حذف همبستگی سریالی موجود در آنها است که این امر میتواند متأثر از عدم وجود روند معنادار در این سریها باشد؛ با این حال ایستگاه فیروزکوه پس از اعمال روش TFPW ناایستایی معناداری در سطح اطمینان 95 درصد از خود نشان داد که این امر ممکن است ناشی از وجود جهش در سری دادههای این ایستگاه باشد. یافتههای پژوهش حاضر میتواند به برنامهریزان و سیاستگذاران در عرصههای گوناگون مرتبط با برنامهریزی منابع آب کشور در انطباق با تغییرات اقلیمی در آینده یاری رساند.