نویسندگان

• رمضان طهماسبی ¹
• فرود شریفی ²
• فریدون کاوه ³
• ابوالقاسم توسلی ⁴

¹ عضو هیأت علمی مؤسسه آموزش عالی علمی ـ کاربردی جهادکشاورزی ، ایران

² عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری ، ایران

³ استاد گروه آبیاری دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات ، ایران

⁴ استاد پژوهشی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری ، ایران

چکیده

یکی از بخش‌های عمده هدررفت آب در ایران هدررفت رواناب باران است. Kirkby (2001) در بررسی اثر خصوصیات سطح خاک در تولید رواناب در مقیاس‌های زمانی و مکانی نتیجه گرفت که خصوصیات سطح خاک مانند پستی و بلندی، بافت و ساختمان خاک در مقدار و الگوی مکانی رواناب مؤثر هستند. در این تحقیق که در آبخیز لتیان انجام شد ، تعداد بیست کرت آزمایشی جمع آوری کننده رواناب احداث شدند و در انتهای آنها بانکت‌هایی به ابعاد طولی برابر با عرض کرت جمع‌آوری کننده رواناب، عمق 5/0 متر و عرض بانکت نیز 5/0 متر احداث شد. عمق رواناب حاصل از هر بارندگی طبیعی و 12 بارندگی مصنوعی که با باران ساز با شدت‌های 8 میلی متر تا 42 میلی متر در ساعت ایجاد شده بود، اندازه‌گیری شد. با توجه به اینکه داخل بانکت‌های انتهای کرت‌ها با پلاستیک پوشش داده شده بود، همه رواناب جمع‌آوری شده روی آن اندازه‌گیری شد. سپس پوشش پلاستیکی بیرون کشیده شد تا آب کاملاً در بانکت نفوذ کند. پس از 24 ساعت عمق آب جمع‌آوری شده روی بانکت اندازه‌گیری شد که تا چه عمقی نفوذ کرده است. پس از آن پوشش پلاستیکی ایجاد می‌شد تا برای اندازه‌گیری رواناب بعدی آماده باشد. بخشی از آب باران جمع‌آوری شده در یک بشکه با حجم 220 لیتر ذخیره شد و روی آن از اول بهار با پوشش پلاستیکی پوشانده شد تا از تبخیر جلوگیری شود و از آب جمع‌آوری شده برای تأمین آب کم آبیاری در 15 خرداد تا 30 تیرماه به میزان 62 میلی‌متر استفاده شد و در کرت‌های 9 گانه ذرت علوفه ای SC704 کشت شد. نتایج مقایسه عملکرد محصول نشان داد که با نسبتهای 1:1، 2:1 و 3:1 (نسبت سطوح جمع‌آوری کننده رواناب باران به سطح کشت شده ذرت) میزان عملکرد علوفه ذرت به ترتیب 6/9، 6/22 و 8/28 تن در هکتار بوده است. در حالی که در تیمار شاهد که هیچ‌گونه محدودیت آب وجود نداشت و به میزان 5/41 تن در هکتار عملکرد محصول علوفه ذرت بوده است، کل آب مصرفی در سه تیمار بالا به ترتیب 616، 696 و 776 میلی‌متر بوده است (باران مستقیم به علاوه آب جمع‌آوری شده از رواناب) و عمق آب آبیاری کمکی در هر سه تیمار 62 میلیمتر بوده است. به این ترتیب عملکرد محصول به ترتیب 23، 55 و 69 درصد نسبت به تیمار شاهد (کشت با آبیاری کامل) بوده است. در این تحقیق تأثیر پوشش گیاهی و بافت خاک هم در مقدار رواناب مورد مقایسه قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

• آبخیز لتیان
• بانکت
• تیمار شاهد
• جمع‌آوری آب باران
• ذرت‌علوفه‌ای SC704

عنوان مقاله [English]

Designing of Rainwater Collecting Systems in Micro Catchment by Using AWBM Model for Cultivating of Forage Maize SC704.

نویسندگان [English]

• R Tahmaseb ¹
• F . Sharifi ²
• F Kaveh ³
• A Tavassoli ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

One of the major sectors of water loss is the loss of rain runoff. Kirkby (2001) the Effect of soil surface characteristics in the production of runoff in time and space scales concluded that soil properties such as undulating, soil texture and structure on the amount and spatial pattern of runoff are effective. In this research that was conducted in the Latian watershed, twenty experimental plot Manufacturer runoff collected at the end they were constructed Bankettes longitudinal dimension equal to the width of runoff plot, poster collection, depth 0.5 meter and width of 0.5 meter was constructed. Depth of rainfall runoff from natural and 12 each with artificial rainfall intensity rainfall simulator with 8 mm to 42 mm per hour was established, was measured. Since the end Bankettes within plots were covered with plastic, all collected runoff was measured on it. The plastic cover was pulled out of water completely penetrating Bankette. After 24 hours on Bankette collected water depth was measured so that how deep the penetration has. After the plastic cover was created to prepare for the next runoff is measured. Part of the rainwater Collected in a barrel with a volume of 220 liter were stored on the first of the spring was covered with a plastic cover to prevent evaporation of collected water for limited irrigation water supply in June to 30 July to 15 of 62 mm were used and in forage maize plots nine branches were planted SC704. The results showed that compared with the yield ratios of 1:1, 2:1 and 3:1 (ratio of surface runoff collected rain Manufacturer of level of corn planted) yield of forage corn, respectively 9.6, 22.6 and 28.8 T.ha respectively. Whereas in the control treatment, there was no water limitation and the rate of 41.5 T.ha of forage maize yield was, The total water used in the three above treatments, respectively 616, 696 and 776 mm was. (In addition to direct rain water collected from runoff) and supplementary irrigation water depths in all three treatments was 62 mm. Thus yield respectively 23, 55 and 69 percent compared to the control (grown with full irrigation) has been. In this research the effect of vegetation and soil in runoff amounts were compared.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bankette
• Control Treatment
• Forage Maize SC704
• Latian watershed
• Rainwater Collected