نویسندگان

• ابراهیم گویلی ¹
• محمدرضا وهابی ²
• فاضل امیری ³
• شیوا رشیدی ⁴

¹ کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

² استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

³ عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران

چکیده

در برنامه ریزی چرای دام از مراتع باید با توجه به اختلاف در وزن زنده و احتیاج ها متفاوت انرژی واحد دامی، مقدار علوفه مورد نیاز را تعیین کرد. از طرف دیگر باید نیاز روزانه واحد دامی استفاده کننده از مرتع را بر اساس کمیت و کیفیت ترکیب علوفه مصرفی دام برآورد نمود. برای همین منظور بعد از انتخاب بخشی از مراتع منطقه فریدونشهر در استان اصفهان، اقدام به تیپ بندی پوشش گیاهی شد و در هر تیپ از تمامی گونه‌هایی گیاهی مورد چرای دام 500گرم علوفه در مرحله گلدهی(فصل چرا) جهت تعیین کیفیت نمونه علوفه نمونه برداری و جمع آوری شد. پروتئین خام، دیواره سلولی منهای همی سلولز (ADF) ماده خشک قابل هضم (DDM) و انرژی متابولیسمی (ME) در سه تکرار به عنوان عوامل تعیین کننده کیفیت علوفه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نژاد دامی غالب استفاده کننده از مراتع مورد مطالعه؛ گوسفند نژاد لری است که برای تعیین وزن زنده واحد دامی آن از سه گله موجود ‌در 11 سامان عرفی با دام غالب از نژاد مورد نظر 10 میش بالغ و خشک سه ساله و 10 میش 4 ساله (ترکیب اصلی گله)، 5 راس قوچ سه ساله و 5 راس قوج 4 ساله و نهایتا 5 راس بره 6 ماهه به طور تصادفی انتخاب، علامت گذاری و در دو نوبت وزن شدند. عمل وزن کردن یک بار قبل از شروع چرا (اواسط اردیبهشت) و یک بار بعد از پایان فصل چرا (اوایل شهریور) انجام گرفت. میانگین وزن میش بالغ زنده غیرآبستن و خشک به عنوان وزن دام بالغ مد نظر قرار گرفت و 45 کیلو گرم متوسط وزن زنده به عنوان وزن میش بالغ این نژاد که معادل آن نسبت به واحد دامی کشور برابر 92/0 بدست آمد. نیاز غذایی در شرایط نگهداری و چرا در مرتع (70 درصد بیشتر از حالت نگهداری) با استفاده از رابطه پیشنهادی ماف محاسبه شد. مقدار انرژی متابولیسمی مورد نیاز روزانه دام بر اساس کیفیت علوفه در مرحله گلدهی حدود 09/1 کیلوگرم که با کاهش 30 درصدی کیفیت علوفه مقدارطی دوره چرا تا 58/1 کیلو گرم علوفه خشک در شبانه روز افزایش می‌یابد با توجه به تفاوت‌هایی که در ترکیب تیپ‌های گیاهی و علوفه تامین کننده انرژی متابولیسمی وجود دارد، نمی توان فقط مقادیر ثابت علوفه خشک را بدون توجه به ترکیب گیاهی مبنای محاسبه نیاز غذایی دام قرار داد.

کلیدواژه‌ها

• انرژی متابولیسمی
• فریدون شهر
• کیفیت علوفه
• گوسفند
• نژاد لری محلی
• نیاز غذایی

عنوان مقاله [English]

Determination of daily Animal Requirement for Lori Sheep Race in Rangeland Feridonshahr

نویسندگان [English]

• Ebrahim Gavili ¹
• Mohammadreza Vahhabi ²
• Fazel Amiri ³
• Shiva Rashidi ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

For planning the grazing of rangeland according to difference in body weight and different energy requirements should determine forage requirement of animal unit. In the other hand, daily need of animal in rangeland depends on the quantity and quality of intake forage composition. For this purpose selected part of the rangeland of Fereidunshahr in Isfahan province was classified to vegetation types. In each type of all plant species about 500 grams at flowering stage were collected. Nitrogen (N) and acid detergent fiber (ADF) were measured through chemical analysis. Crude protein, ADF, dry matter digestibility and metabolizable energy either 3 replicates were assessed in the laboratory as indicators of forage quality. The Lori sheep race is user dominant Animal unit. In order to determine the animal unit body weight, from 3 existing herds within 11 unit management with dominant Animal from this race, 10 three and 10 four Dry adult ewes(main structure of the herd), 5 three and 5 four years old rams and 6 month old lambs randomly selected and were weighed in two period. Weighing operation performance once before grazing beginning (first may) and once after the end of grazing season (first September). In conclusion 45 kg body weight as animal unit was calculated and livestock rations of animal requirement in maintenance condition and grazing in rangeland (0.7 times of keeping in a stable) calculated using the MAFF equation. The result showed that animal requirement based on forage quality at flowering stage was 1.09 kg that for grazing session (30% reduction of forage quality) is 1/58 kg in day. Because there are difference in structure of vegetation types and metabolism energy so a permanent quantity of dry forage cannot specify as basic of computation the daily need

کلیدواژه‌ها [English]

• Central Zagros
• Daily requirement
• Feridunshahr
• forage quality
• Lori sheep breed
• Metabolism energy
• range