نویسندگان

• فرهاد آقاجانلو ¹
• مرتضی اکبرزاده ²
• احمد موسوی ¹

¹ عضو هیأت علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، ایران

² استادیار موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، ایران

چکیده

تاثیر قرق در روند تغییرات پوشش گیاهی مراتع طبیعی منطقه احمدآباد استان زنجان از سال 1380 تا 1385 با استقرار 3 واحد نمونه که هر کدام شامل دو نوار (ترانسکت) موازی به‌طول 30 متر، با 20قطعه (کوادرات) ثابت 1 متر مربعی در هر واحد نمونه (60 قطعه در 3 واحد نمونه) در داخل و همان تعداد در خارج قرق، مورد بررسی قرار گرفت. اندازه‌گیری مقدار تولید در داخل و خارج قرق در 20 قطعه تصادفی 1*1 متر مربعی به روش قطع و توزین و با جداسازی گونه‌ها انجام و پس از خشک شدن در هوای آزاد، مقدار تولید در واحد سطح محاسبه شد. برای مقایسه تغییر عامل‌های مورد بررسی و عناصر مربوط به خاک از آزمون t استفاده شد. نتایج نشان داد که پوشش تاجی کل، بوته‌ای‌ها، گراسهای دائمی و علفی‌های پهن‌برگ دائمی در سال آخر اجرای طرح نسبت به سال اول در قرق دارای اختلاف معنی‌دار است ( 01/0> p ). میانگین تراکم بوته‌ای‌ها در داخل و خارج قرق و علفی‌های دائمی در داخل قرق در سال 81 نسبت به سال 85 از اختلاف معنی‌دار برخوردار بوده (بترتیب در سطح احتمال خطای 05/0و 01/0) و مقایسه پوشش تاجی گونه‌های زیاد شونده نشان داد که پوشش تاجی گونه‌های Crucianella glaucaو Artemisia sieberi در سال 85 نسبت به سال 81 از اختلاف معنی‌داری در داخل قرق برخوردار است(به‌ترتیب در سطح احتمال خطای 05/0و 01/0). مقدار افزایش گونه‌های کم شونده در داخل قرق نسبت به خارج قرق بیشتر بوده و مقایسه میانگین درصد ازت و ماده آلی خاک در دو عمق متفاوت تفاوت معنی‌داری بین سال اول و آخر اجرای طرح نشان نداد .

کلیدواژه‌ها

• ازت و ماده آلی و گونه کم شونده
• پوشش تاجی
• تراکم
• ترکیب گیاهی
• زیاد شونده و مهاجم
• قرق

عنوان مقاله [English]

The Effect of Precipitation and Short - term Exclosure on the Rangeland Vegetation Cover of Ahmad-Abad, Zanjan

نویسندگان [English]

• Farhad Aghajanlou ¹
• Morteza Akbarzadeh ²
• Ahmad Mousavi ¹

¹

²

چکیده [English]

The effect of exclosure on the changes of vegetation cover of rangelands of Ahmad-Abad region located in Zanjan province has been studied during 2002 to 2006. Three transects comprises of 60 fixed quadrate were establish within exclosure area and outside as well. The changes of vegetation cover were studied to made comparison between the changes of manipulated factors and soil elements using t test. The results showed that total vegetation cover and vegetation cover of shrubs , perennial grasses and forbs of last year had significant difference compared to those of first year within exclosure (p<0.01). But the response of vegetative forms to exclosure, grazing and precipitation were the same. The average density of shrubs within and outside of the exclosure and that of perennial grasses within exclosure of the year 2002 in comparison with those of the year 2002 were significantly different (at a level 0.05 and 0.01, respectively). The comparison of vegetation cover of increaser species such as Crucianella glauca and Artemisia sieberi showed there are significant differences between years 2002 and 2006 within exclosure (significant levels of 0.05 and 0.01, respectively). The decreaser species within the exclosure has been increased compared with outside of the exclosure. Comparison of means of percentage of nitrogen and organic mater at two different depths, inside and outside of the exclosure, showed no significant differences between the start and end years of the study period.

کلیدواژه‌ها [English]

• Decreaser & increaser & invader species
• Density
• Exclosure
• Nitrogen and organic mater
• vegetation composition
• Vegetative cover