نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• خدیجه نقی زاده اصل ¹
• محمد جعفری ²
• حسین آذرنیوند ²
• محمدعلی زارع چاهوکی ²
• حمید رضا عباسی ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

² استاد گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.

³ مربی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، تهران، ایران

چکیده

در این تحقیق تأثیر عوامل محیطی بر تنوع گونه‌ای در دشت اشتهارد مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌برداری به روش سطح حداقل انجام شد، در هر تیپ برای اندازه‌گیری ویژگی‌های گیاهی با توجه به وسعت هر تیپ 3 ترانسکت 500 متری با فواصل 50 متر بین ترانسکت­ها (به دلیل تنک­بودن پوشش گیاهی منطقه) مستقر گردید. در هر پلات نوع و تعداد گونه‌های گیاهی موجود و درصد آنها تعیین شد. همچنین در ابتدا و انتهای هر ترانسکت پروفیل حفر و از عمق 20-0 سانتی‌متر نمونه خاک برداشت شد. از خصوصیات خاک رس، سیلت، شن، ماده آلی، آهک، اسیدیته، هدایت الکتریکی، کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم اندازه‌گیری شد. بعد از جمع‌آوری اطلاعات، شاخص‌های تنوع گونه‌ای شانون-وینر و سیمپسون تعیین شد. در نهایت، مهم­ترین عوامل مؤثر بر تغییرات تنوع گونه‌ای با روش تجزیه مؤلفه‌های اصلی مشخص شد. نتایج نشان داد که از بین عوامل موردبررسی، ارتفاع، شیب، عمق و آهک خاک بیشترین تأثیر را بر تنوع گونه‌ای داشتند.

کلیدواژه‌ها

• تجزیه مؤلفه‌های اصلی
• تنوع گونه‌ای
• شاخص سیمپسون
• شاخص شانون- وینر
• عوامل محیطی

عنوان مقاله [English]

Study of the effect of environmental factors on vegetation diversity in Eshtehard rangelands

نویسندگان [English]

• khadije naghizadeh ¹
• mohammad jafari ²
• hosein azarnivand ²
• mohamad ali zare chahiiki ²
• Hamidreza Abasi ³

چکیده [English]

The effect of environmental factors on vegetation diversity in Eshtehard rangeland was studied in present study. Sampling was done using Minimal Area method. To measure the plant properties in each type, regarding the extent of each type, three 500 meter transects with 50 meter intervals between transects (due to the scarce vegetation cover) were established. In each plot, the number and types of existing species and their percentages were determined. Also, profiles were dug at the beginning and end of each transect and soil specimens were sampled at 0- 20 cm depth. Among soil properties, the percentage of clay, silt, sand, organic matter, lime, acidity, electrical conductivity, calcium, magnesium, sodium and potassium were measured. After collecting data, Shanon-Winer species diversity and Simpson indices were determined using Ecological methodology Software. Finally, the most important factors effecting the species diversity variation were specified using Principle Component Analysis. The results showed that among the studied factors, elevation, slope, soil depth and lime are the most effective ones.

کلیدواژه‌ها [English]

• species diversity
• environmental factors
• Principal component analysis
• Shanon – Winer index
• Sympson index