نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی دسترنج ¹
• احمد نوحه گر ²
• آرش ملکیان ³

¹ بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خراسان رضوی، مشهد، ایران.

² استاد دانشکدۀ محیط‌زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³ دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

مناطق تغذیه، میزان و توزیـع فضـایی تغذیـه در آبخوان‌های کارستی، به عواملی چون ژئومورفولـوژی کارسـت و میـزان توسـعۀ آن، اقلـیم، شیب، پوشش گیاهی، خاک و عوامل زمین‌شناسی بستگی دارد. آبخوان کارستی آژوان-بیستون در استان کرمانشاه، نقش اصلی را در گسترش مدنیت و تأمین آب موردنیاز جوامع انسانی دارد. هدف این تحقیق، مدل‌سازی مناطق تغذیۀ آبخوان آژوان-بیستون در استان کرمانشاه با استفاده از مدلKARSTLOP است. نقشۀ توزیع فضایی فروچاله‌ها و پولیه‌ها در هر یک از توده‌های موردبررسی، با استفاده از بازدید میدانی، تفسیر بصری و تحلیل مدل رقومی ارتفاع با استفاده از مدل‌های منحنی بسته، ترسیم گردید. سپس به‌منظور تهیۀ نقشۀ پهنه‌بندی توسعۀ ‌کارست ‌سطحی، از مدل منطق فازی و عملگر گاما استفاده شد و درنهایت به‌منظور مدل‌سازی مناطق تغذیه از مدلKARSTLOP استفاده شد. نتایج پهنه‌بندی تغذیه نشان می‌دهد که میزان تغذیۀ سالانۀ به‌دست‌آمده برای آبخوان کارستی بیستون بین 36 تا 83 درصد می‌باشد. بیشترین میزان تغذیه در نواحی با بیش از 78 درصد تغذیه، منطبق بر سطح هموار پولیه‌ها که دارای فروچاله می‌باشند، رخ‌داده و کمترین میزان تغذیه 36 تا 40 درصد و 40 تا 45 درصد نیز در دشت‌های آبرفتی روی می‌دهد. نتایج کلی، بیانگر نقش اصلی ژئومورفولوژی کارست کوه بیستون در توزیع مکانی میزان تغذیه در آبخوان است. نتایج پهنه‌بندی تغذیه با نتایج حاصل از پهنه‌بندی توسعۀ کارست سطحی، کاملاً منطبق است.

کلیدواژه‌ها

• تغذیۀ آبخوان
• کرمانشاه
• کارست
• مدل
• بیستون
• KARSTLOP

عنوان مقاله [English]

Evaluation and zoning recharge in karstic areas (Case Study: Azhvan-Bisotun karst aquifer in Kermanshah)

نویسندگان [English]

• ali dastranj ¹
• ahmad nohegar ²
• Arash Malekian ³

¹ A a

² tehran uni

³ tehran uni

چکیده [English]

Abstract
Feeding areas, and the spatial distribution of recharge in karstic aquifers, depends to factors such as geomorphology karst and its development, climate, slope, vegetation, soil and geological factors. Karstic aquifers in the study area, has the main role in the development of human civilization and supply water to communities. The purpose of this research is modeling the aquifer feeding areas Azhvan-Bisotun in Kermanshah province using KARSTLOP model. The results feed zoning show that the annual charge Bisotun karst aquifer obtained for between 36 to 83 percent. The greatest amount of recharge in areas with more than 78% charged, is accordance sinkholes and the recharge rate of 36 to 40% and 40% to 45% occur in alluvial plains. Bisotun geomorphology karst mountains represent a major role in the spatial distribution of values in the aquifer is recharged.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bisotun
• Recharge
• Karst
• Modeling
• KARSTLOP