امین صالح پورجم؛ محسن محسنی ساروی؛ جواد بذرافشان؛ شهرام خلیقی سیگارودی
چکیده
بررسی رخداد خشکسالی، به منزلة حادثهای محیطی، از جایگاه ویژهای در مدیریت منابع طبیعی و نیز برنامهریزیهای مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگیهای خشکسالی در ایستگاههای منتخب سینوپتیکی شمال غربی ایران با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM3 تحت سناریوی A2 اقدام گردید. بدین ...
بیشتر
بررسی رخداد خشکسالی، به منزلة حادثهای محیطی، از جایگاه ویژهای در مدیریت منابع طبیعی و نیز برنامهریزیهای مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگیهای خشکسالی در ایستگاههای منتخب سینوپتیکی شمال غربی ایران با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM3 تحت سناریوی A2 اقدام گردید. بدین منظور، با بهره‌گیری از مدل کوچک مقیاس‌‌کنندة آماری[1] SDSM 4.2.9، ریزمقیاس‌نمایی آماری با کاربرد داده‌های مشاهداتی روزانه، پیشبینیکنندههای مشاهداتی، و نیز پیشبینیکنندههای بزرگ مقیاس مشتق از مدل گردش عمومی جو همراه با صحتسنجی مدلها به‌انجام رسید. سپس، به محاسبة نمایة استانداردشدة بارش[2] (SPI) در مقیاس‌های زمانی مختلف 3، 12، 24، و 48 ماهه در دورة مشاهداتی (۱۳۵۶ ـ 1385) و سه دورة شبیهسازیشدة آتی (مشتمل بر دوره‌های ۱۳۸۶ ـ 1415، ۱۴۱۶ ـ 1445، و ۱۴۴۶ ـ 1475) اقدام گردید. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهندة کاهش بارش متوسط سالانه در دوره‌های شبیهسازیشدة آتی نسبت به دورة مبنا در ایستگاههای اردبیل، خوی، و ارومیه و نیز افزایش بارش متوسط سالانه در دوره‌های شبیهسازیشدة آتی نسبت به دورة مبنا در ایستگاه تبریز است. این در حالی است که ایستگاه اردبیل با کاهش 97 میلی‌متری (32 درصدی) بارش متوسط سالانه در دورة چهارم نسبت به دورة مبنا بیشینة مقادیر کاهش را به خود اختصاص داده است. همچنین، نتایج این تحقیق نشان‌دهندة امکان رخداد خشکسالیهایی با شدت، مدت، و فراوانی بیشتر در دوره‌های شبیهسازیشدة آتی است. همچنین، مقایسة نتایج حاصل از ایستگاههای مختلف نشان میدهد که ایستگاه اردبیل در مقیاس‌های زمانی 3، 12، و 24 ماهه شدیدترین دورة خشکی را مبتنی بر بیشینة شدت تجمعی دوره‌های خشکی در میان ایستگاههای مختلف داراست. در مقیاس زمانی 48 ماهه نیز ایستگاه ارومیه با دارابودن شدت تجمعی SPI برابر 78/92- (دورة 49 ماهة خشکی واقع در دورة دوم) شدیدترین دورة خشکی را در میان ایستگاههای مختلف به خود اختصاص داده است.
[1]. Statistical Down Scaling Model
[2]. Standardized Precipitation Index
قباد رستمی زاد؛ شهرام خلیقی سیگارودی؛ محمد مهدوی
چکیده
پارامترهایی همچون برگاب، نفوذ، ذخیرة آب در چالابهای سطح زمین و پروفیل خاک، و تبخیر و تعرق از مجموعۀ عواملی است که در یک حوضه سبب تلفات و مانع تبدیل مستقیم بارش به رواناب میشود. در این تحقیق، سعی بر آن شد تا با استفاده از مدل HEC- HMS و مقایسة نتایج حاصل از روشهای مختلف برآورد تلفات بارش (روش تلفات‌نمایی، شرایط اولیه و میزان ثابت ...
بیشتر
پارامترهایی همچون برگاب، نفوذ، ذخیرة آب در چالابهای سطح زمین و پروفیل خاک، و تبخیر و تعرق از مجموعۀ عواملی است که در یک حوضه سبب تلفات و مانع تبدیل مستقیم بارش به رواناب میشود. در این تحقیق، سعی بر آن شد تا با استفاده از مدل HEC- HMS و مقایسة نتایج حاصل از روشهای مختلف برآورد تلفات بارش (روش تلفات‌نمایی، شرایط اولیه و میزان ثابت تلفات، گرین و آمپت، شمارة منحنیSCS))، کمبود اولیه و میزان ثابت تلفات) و برازش به وسیلة تابع هدف درصد خطای حداکثر روشها برای شبیه‌سازی رواناب اولویتبندی شود. بر همین اساس، روشی که کمترین میزان درصد تغییرات دبی مشاهداتی نسبت به دبی محاسباتی داشت در اولویت اول قرار گرفت و روشهای دیگر در اولویت بعدی. نتایج نشان داد روشهای بهینه برای برآورد تلفات بارش حوضة مورد مطالعه، بهترتیب اهمیت عبارتاند از تلفات‌نمایی، گرین و آمپت، شرایط اولیه و میزان ثابت تلفات، شمارة منحنی، کمبود اولیه و میزان ثابت تلفات.
