نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

امروزه، مدل‏های دینامیک، به‏ عنوان مهم‏ترین ابزارِ بررسی‏ پدیدة فرسایش و رسوب‏گذاری، به دلیل دخالت عوامل زیاد و پیچیده‌بودن فرایندِ این پدیده مد نظر قرار گرفته‌اند. از این ‏رو، تحقیق حاضر با هدف مدل‏سازی تغییرات روزانة رسوب حوزة آبخیز کجور، با استفاده از آمار بارندگی، دبی، و رسوب روزانه طی سال‏های 1386 تا 1389 انجام شد. فرایند مدل‏سازی برای کلیة داده‏ها به صورت یک‌‌جا و دسته‏بندی ماهانه و فصلی آن‌ها در اَشکال خطی و غیرخطی صورت گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که مدل‏های روزانه روابط خطی و غیرخطی مناسبی ارائه نکردند و تقسیم‏بندی ماهانه و فصلی وقایع به دست‏یابی به روابط مناسب‏تری با ضریب تبیین معنی‏دار در سطح پنج درصد و خطای نسبی کمتر از 40 درصد در بین معادلات به‌دست‌آمده منجر شد. رسوب روزانة حوزة آبخیز کجور از دبی روز واقعه و چهار روز قبل تأثیر پذیرفت و در 80 درصد معادلاتِ انتخابیِ ماهانه و فصلی دبی روز واقعه مؤثر‏ترین عامل انتقال رسوب در منطقه بود. در ماه‏های تیر، شهریور، آذر، و اسفند و فصل پاییز مدل‏های غیرخطی و در سایر ماه‌‏ها و فصولْ مدل‌‏های خطی برازش بهتری با داده‌‏ها داشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing Models of Daily Sediment Yield Estimation for Kojur Forest Watershed

نویسندگان [English]

  • Zakariya Asadolahi 1
  • Mahdi Vafakhah 2
  • Seyed Hamidreza Sadeghi 3

1 M.Sc. Student, Department. of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Iran

2 Assistant Professor, Department of Watershed Management Engineering, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Iran

3 Professor, Department of Watershed Management Engineering, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Iran

چکیده [English]

Todays, dynamic models are supposed as the most important tools in erosion and sediment phenomena
due to their complexities and existence of many affecting factors. Towards, the present study was
conducted in the Kojour watershed for daily sediment modeling using daily rainfall, discharge and
sediment during 2007 to 2010. The modeling process was carried out all data and the monthly and
seasonally classification data in linear and nonlinear models. The results indicated that daily linear and
non-linear models did not indicate a suitable model. The monthly and seasonally classification of the
data led to achievement of better models with determination coefficient significant at 5 percent level
and relative error less than 40 percent as compared with those obtained from no classification. It was
also found out that daily sediment of Kojour watershed was affected by discharge occurred event day
and before four days. The discharge occurred event day is the most effective factor in 80% selected
models in the study watershed. The nonlinear models were better estimation than linear models in
July, September, December and March and autumn but linear models were better than nonlinear
models in other months and seasons.

کلیدواژه‌ها [English]

  • daily discharge
  • Kojour forest watershed
  • Sediment yield
  • statistic model