نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا عرفانزاده ¹
• فاطمه السادات حسینی ¹
• سید حمزه حسینی کهنوج ²

¹ گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² گروه زیست شناسی گیاهی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

چکیده

در این مطالعه تاثیر تاج گونه چوبی پرند (Pteropyrum aucheri) بر بانک بذر خاک در جنوب استان کرمان، مراتع روستای سه‌چاه بررسی شد. با مطالعه بانک بذر در دو عمق 0-5 و 5-10 سانتی‌متر در زیر و بیرون تاج این گونه بوته ای، پتانسیل بانک بذر خاک در حفظ و احیا گونه ارزشمند داروئی کشتوک (Pergularia tomentosa) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور 15 پایه از گونه پرند، بطوریکه در زیراشکوب آن گونه کشتوک نیز مشاهده شود، انتخاب شد. نمونه‌برداری از خاک از زیر و بیرون تاج از هر دو عمق صورت گرفت. در زیر تاج (و همچنین بیرون تاج) 10 اوگر به شعاع 5 سانتی‌متر تا عمق 10 سانتی‌متری برداشت و خاک اوگرها برای هر عمق مخلوط و تشکیل یک نمونه خاک را دادند. نمونه‌های خاک به گلخانه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت‌مدرس منتقل و با استفاده از روش جوانه‌زنی بذر، گونه‌های موجود در خاک شناسایی شدند. در کشت گلخانه، مجموعا 2164 بذر جوانه زدند. از این تعداد، 1486 بذر متعلق به زیر تاج (1156 بذر در عمق بالایی و 330 بذر در عمق زیرین) و 678 بذر متعلق به خارج از تاج (341 بذر در عمق بالایی و 337 بذر در عمق زیرین) بودند. تراکم بانک بذر در عمق بالایی بطور معنی‌داری در زیر تاج بیشتر از بیرون تاج بود. میانگین تراکم و غنا گونه‌ای بانک بذر خاک در عمق 5-0 به طور معنی‌داری بیشتر از عمق 5-10 سانتی متر بود. این مطالعه نشان داد که گونه ارزشمند کشتوک نه تنها دارای بانک بذری در زیر تاج بلکه در فضای خارج تاج پرند ایجاد نمی‌کند. بنابراین جهت حفظ و احیا این گونه ارزشمند داروئی نمی‌توان بر بانک بذر خاک آن تکیه نمود.

کلیدواژه‌ها

• حفاظت و احیا
• گونه بوته‌ای
• پوشش تاجی
• تراکم بانک بذر خاک
• غنای گونه‌ای

عنوان مقاله [English]

Studying the effect of the canopy of Pteropyrum aucheri Jaub. & Spach on the soil seed bank in order to restore the medicinal species Pergularia tomentosa L. in southern Kerman province

نویسندگان [English]

• Reza Erfanzadeh ¹
• Fatemeh-al-Sadat Hosseini ¹
• Seyed Homzeh Hosseini Kahnuj ²

¹ Rangeland Management Department, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Department of Plant Biology, University of Jiroft, Jiroft, Iran

چکیده [English]

In this study, the effect of the canopy of Pteropyrum aucheri on the soil seed bank was investigated in southern Kerman province, Sehchah village rangelands. By studying the seed bank at two depths of 0-5 and 5-10 cm under and outside the canopy of this shrub species, the potential of the soil seed bank in preserving and recovering of the valuable medicinal species Pergularia tomentosa was evaluated. For this purpose, 15 individuals of the P. aucheri were selected in which P. tomentosa could also be observed under the canopy of P. aucheri. Soil sampling was carried out from under and outside the canopy from both depths, totally of 60 samples. Under the canopy (and also outside the canopy), 10 soil augers were taken. The soil samples were transferred to the greenhouse in Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, and the species present in the soil were identified using the seed germination method. In the greenhouse cultivation, a total of 2164 seeds germinated. Of these, 1486 seeds belonged to the under-canopy (1156 seeds at the upper depth and 330 seeds at the lower depth) and 678 seeds belonged to the outside of the canopy (341 seeds at the upper depth and 337 seeds at the lower depth). The density of the seed bank at the upper depth was significantly higher in the under-canopy than outside the canopy. This study showed that the valuable species of P. tomentosa not only had a seed bank under the canopy but also did not form a canopy outside the canopy of P. aucheri. Therefore, for the conservation and restoration of this species, it is not possible to rely on soil seed bank.

کلیدواژه‌ها [English]

• Conservation and restoration
• Shrub species
• Canopy cover
• Soil seed bank density
• Plant richness