نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدهاشم حسینی ¹
• مجید عباسی زاده ²
• محمدرضا خالقی ¹

¹ استادیار گروه منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام، ایران.

² استادیار گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان، ایران.

چکیده

در مناطق دارای فاقد آمار یا با آمار ناچیز، برای برآورد دبی باید از روش‌های غیر مستقیم استفاده نمود. در بین روش‌های غیر مستقیم، روش‌های تحلیل منطقه‌ای سیلاب، بیشترین کاربرد را دارا می‌باشند. یکی از روش‌های ارائه شده  برای تحلیل منطقه‌ای سیلاب در مناطق خشک و نیمه خشک روش هیبرید است. این روش بر اساس روش ایستگاه- سال بوده و در آن از تمام آمار قابل دسترس ایستگاه‌ها جهت غلبه بر مشکلات کمبود آمار استفاده می‌شود. روش هیبرید شامل دو بخش است که در بخش اول منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش تجزیه تحلیل عاملی و بر اساس مهمترین پارامترهای حوزه به مناطق همگن تقسیم و آمار سیلاب‏های اوج در هر طبقه با هم ترکیب می‌شوند. در بخش دوم، آمار دبی‌های اوج سیلاب سالیانه بر اساس یک فاکتور تقریبی، استاندارد می‌شوند و سپس در مرحله نهایی فرآیند هیبرید، عامل تقریبی استاندارد بر اساس تکنیکی مرکب از رگرسیون و تحلیل فراوانی سیل اصلاح می‌شود. نتایج بدست آمده نشان می دهد که کمترین میزان خطاهای نسبی برای مدل‌های بدست آمده مربوط به دوره بازگشت 50 ساله بوده و هر چه میزان دوره بازگشت کاهش و یا افزایش یابد، میزان خطاهای نسبی نیز افزایش می‌یابد. به طوریکه در دوره بازگشت 2 و 100 سال میزان خطاهای نسبی به ترتیب 03/1 و 79/0 می‌باشد. این امر بیانگر این است که در منطقه مورد مطالعه روش هیبرید برای دوره بازگشت‌های 20 تا 50 سال مناسب است.
 

کلیدواژه‌ها

• آنالیز فراوانی سیلاب
• روش هیبرید
• تجزیه تحلیل عاملی
• خراسان رضوی

عنوان مقاله [English]

Flood frequency analysis based on hybrid regression method for providing regional flood model (Case study: Khorasan Razavi province)

نویسندگان [English]

• S. H. Hosseini ¹
• M. Abbasizadeh ²
• M.R. Khaleghi ¹

¹ Assistant Professor, Islamic Azad University of Torbatjam bran¬ch, Torbatjam, I.R.Iran

² Assistant Professor, Islamic Azad University of Arsanjan branch, Arsanjan, I.R. Iran

چکیده [English]

In regions with deficient or no data, it is necessary to apply indirect methods to estimate the peak flow. Regional flood analysis is the most accurate and reliable technique in such cases. One of the regional flood methods for flood analysis in arid and semi arid regions is Hybrid technique, which was applied on data of Khorasan Razavi province watersheds to estimate the peak flow. Hybrid method based on station - year method which considers available statistics from all stations to overcome statistics shortage problem. Hybrid method consists of two sections. At first, the most important parameters including area, annual rainfall and height are determined using factor analysis. Annual peak flow was standardized based on an approximate factor and then approximate standard factor was improved based on combined regression and analysis frequency. The results showed that the lowest relative error for the models was related to 50-year return period while relative error increased in other return period. As the relative errors were 1.03 and 0.79, respectively in the return periods of 2 and 100 years. Therefore, according to results, Hybrid method is suitable for return periods 20 to 50 years in the study area.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flood frequency analysis
• hybrid method
• factor analysis
• Khorasan Razavi province