نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

2 دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

3 استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

4 دانشیارگروه ترویج و توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،ایران.

چکیده

توجه به رعایت زمان چرای دام در مراتع اهمیت بسیاری در حفظ مراتع کشور و جلوگیری از تخریب آن خواهد داشت. هدف از این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر رعایت زمان چرای دام در مراتع شهرستان کوهدشت استان لرستان می­باشد. مطالعۀ حاضر جزء تحقیقات پیمایشی بوده و جامعۀ آماری مورد نظر را دامداران عشایری شهرستان کوهدشت تشکیل می­دهند. حجم نمونه نیز از میان 1038 نفر جامعه آماری، 310 نفر از طریق فرمول کوکران تعیین شد. در پرسش‌نامه‌ها متغیرهای مختلفی از جمله ویژگی‌های اقتصادی - اجتماعی بهره‌برداران و عوامل مؤثر در مدیریت چرا مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق به منظور بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت زمانی چرا از الگوی‌های اقتصادسنجی مدل لاجیت استفاده شد. پارامترهای الگوی لاجیت به روش حداکثر راست‌نمایی برآورد شد. به منظور بررسی برازش داده‌های نمونه از شاخص‌های ضریب تبیین و درصد پیش‌بینی صحیح استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان می­دهد که میان گروه­های مختلف بهره­برداران در رعایت زمان چرای دام از مراتع اختلاف معنی­داری وجود داشته است. داشتن مرتع قشلاقی، تاریخ ورود زودهنگام و خروج دیرهنگام دامداران از مراتع ییلاقی، تأثیرگذارترین عوامل بر رعایت زمان چرای دام از سوی بهره­برداران بوده است. با توجه به نتایج، در دامدارانی که مرد بودند وابستگی بالای معیشتی سرپرست خانوارها به شغل دامداری و بهره­برداری از مرتع بیشتر است و به همین دلیل زودتر وارد مرتع ییلاقی می­شدند و بهره­بردارانی که مرتع قشلاقی نداشتند تمایل کمتری به رعایت زمان چرای دام داشتند و در این راستا اگر حمایت­هایی جهت تأمین علوفۀ دستی بین آنان صورت گیرد سبب رعایت زمان چرای دام در بین این دامداران می­شود. شهرستان کوهدشت یکی از شهرستان­های فعال از لحاظ دامداری است و به دلیل ورود و خروج دام علاوه بر تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی محلی تأثیرات منفی بر پوشش گیاهی مراتع دارد که با شناسایی عوامل مؤثر بر ورود و خروج دام می­تواند به برنامه­ریزان جهت رفع این مشکلات کمک نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing Effective Factors on »Time Management of Livestock « Grazing on Lorestan Province Rangeland (Case Study: KouhDasht city)

نویسندگان [English]

  • samira hajipuor 1
  • Hossein Barani 2
  • hassan yaganeh 3
  • Ahmad Abadi Sarvastani 4

1

2

3 phd, gorgan, University of Agricultural Sciences and Natural Resources

4 PHD, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

چکیده [English]

Observing livestock grazing time in rangelands is quite important for conservation of rangelands and protecting them against degradation. This study was aimed at assessessment of factors that contribute to observing grazing time in rangelands of Kouhdasht County in Lorestan province. This study is a survey research and the statistical population is composed of nomadism pastoralists of Koohdash County. Based on Cochran formula, sample size was defined 310 persons out of 1038 pastoralists. Many different variables including socio-economic conditions of users and factors contributing to grazing management were assessed in this study. Among the econometric models, Logit Model was used in order to assess factors impacting on time management of grazing. Logit model parameters were estimated with maximum likelihood method. Coefficient of determination and accurate prediction percentage were used in order to assess the finesses of sample’s data. Results showed that there is a significant differencebetween different groups of users in terms of considering grazing time. Having winter pastures, early arrival date, and late exit of pastoralism from summer rangelands had the highest effect. Based on achieved results, when heads of families were pastoralists, households were much more dependent on rangelands as a source of livelihood. Therefore, they entered earlier to summer rangelands. Besides, those who did not have winter pastures were less inclined to care about grazing time. In this regard, if they are further supported through handy feeding, they will be motivated to observe grazing time. Kuhdasht is an active center in livestock farming. Entrance into and exit of livestock out of the rangeland leaves direct and indirect impacts upon local life. It has as well negative effects on rangeland vegetation. Defining factors that affect on livestock entrance and exit will help planners to take appropriate measures for removing problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rangelands
  • Considering of Grazing Time
  • Logit Model
  • KouhDasht city
 [1] Amanollahi Baharvand, E. (2004). Degradation of Iranian nomadic and sedentary tribes and nomads, National Studies, 5(1): 155-183. (In Farsi).
[2] Arzani, H., Eftekhari, A., Dehdari, S., Borhani, M. And Kiani, R. (2013). Final design report: The effect of rangeland Status and Capacity in dry and semiarid climate Zones. Organization: Tehran University, Faculty of Natural Resources. 87 p.
[3] Azizi, P. (2008). Study of the Economic- Social tribe Shahsavan, Tehran, Ghomes Publication.( In Farsi).
[4] Azkia, M. (1997). Investigation and evaluation of socio economic of range management plan in Fars and Kohkiloyeh va Boyer Ahmad,Tehran University Press, 26, 39- 45.  (In Farsi)
[5] Burn, J. C. (1984). Managing forage availability for animal responses in temperate species grazing systems. 4 th Forage Grassland cost, 386- 393.
[6] Busby, F. (1987). Go for the gold. J. Rang. Meng., 40(2): 99-131.
[7] Butterffield, J., Bingham, S. And savory, A. (2006). Holistic management handbook stland, press.
Washington. 248.
[8] Campbell, E. G. (1983). Food habits of mountain goats & cattle on chopaka mountain. J. Range.
Manag, 36 (4): 489 – 491.
[9]  Department of  Natural Resources City Kuhdasht. (2015).
[10]  Eftekhari, A.R,. Arzani, H., Mehrabi, A.K., Jafari, M., Bihamta, M.R. and Zandi Esfahan, E. (2012). Investigation Effects of Range Management Plans, Property size and Pastorallist Population on Rangeland characteristics (Case Study: Zarandyeh Rangelands). World Applied Sciences Jornal, 18(10):1381-1388.
[11] Ghanbari, I. (2001). Impact assessment of the project admission control winter to summer breeding areas in the province. First National Conference on Livestock and Rangeland Management Research Abstracts, Semnan, Iran 400. (In Farsi).
[12] Grice, A. C. and Hodgkinson, K. C. (2016). Global Rangeland, Progress and prospects. Translated Arzani, H., Borhani, M. And Charehsaz, N., tehran: Pune. 360.
[13] Hajipoor, S. (2016). Investigating effective factors on management of animal grazing time among nomads (case stady: Kuhdasht distrtict). Athesis submitted in partial fulfillment. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. 130 . (In Farsi).
[14] Hensher, D.A. and Johnson, L.W. (1981). Applied Discrete Choice Modeling. Croom Helm Ltd.
[15] Jode, H. (2010). Modern and Mobile: The Future of Livestock Production in Africa’s Drylands. UK: International Institute for Environment & Development (IIED).
[16] Johnson, N., Ravnborg, H.M., Westerman, O. and  Prodst, K. (2011). User participation in watershed
management and research. Journal of Water Policy, 3, 507-520.
[17] Judge G.G., W. Griffithes., R. C. Hill., H. Lukepohl and T. Lee. (1985). The Theory and Practice of Econometrics Econometrics (Wiley Series in Probability and Statistics). 2nd Edition. Wiley. New York. USA. 1056.
[18] Khalighi, N. and Ghasemi, M. H. (2004). A study on the effect of socio-economic Factors on farmers participation in Range management projects North of Golestan Province). Journal of Agricultural Sciences and Ecological Economics, 63. 435- 445.( In Farsi).
[19] Maddala, G.S. (1991). Introduction to econometrics. 2nd edition, Macmillan, New York.
[20] Moghaddam, M. R. (2007). Rane and Rangeland Menagement University of Tehran press, Iran, 470. (In Farsi).
[21] Morley, F. H. (1981). Management of grazing systems. Grazing Animal. Elsevier, Amesterdam.
379- 400.
[22] Moshiri, S. R.(1992). Geography nomadic, University payam Noor Publishing center.( In Farsi).
[23] Najafi, B., Shirvanian, A. and Haghshenas, T. (2008). Factors Affecting Pasture and Meat Production Imbalance in Fars Province: A Case Study of Koohnamak Pastures in Darab. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 12(45): 673-683. (In Farsi).
[24] Nicol. A. M. (2005). Translators Arzani, H. and Nassesi, K.A.Grazing in Pastures. Tehran University Press. 300. (In Farsi)
[25] O’Farell, P. J., Donaldson, J. S. & Hoffman, M.T. (2007). The influence of ecosystem goods & services on livestock management practices on the Bokkeveld plateaul, south Africa. Agric. Eco. & Env, 122, 312- 324.
[26] Oakley, P. and Marsden, D. (1999). Approaches to participation in rural development. International Labor Office Geneva, Italy,138.
[27] Rezaeian, A. (1992). Management Principles of Study and compliation Books Humanities University in Iran. 243. (In Farsi).
[28] Saeedi Goraghani, H., Heidary, G., Barani, H. and Alavi, S. Z. (2012). Assessment the effect of type common right of ranchers on range condition and production (Case study: Damavand Summer Rangeland in Amol County). Journal of Rangeland, 5(3):334-343. (In Farsi).
[29] Seidi Shahivandi, M., Khaledi, SH., Shakiba, R. And Mirbagheri, B. (2013). Climatic zoninig of corn farming in Lorestan province using GIS techniques. Applied Geographical Science Research. 29, 195- 214. (In Farsi).
[30] Shahraki. M. R. And Barani. H. (2012). Examining factors on destruction of Golestan provincem rangelands.J of Conservation and Utilization of Natural Resources, 1(3), 59- 78. (In Farsi).
[31] Valentin, J. F. (2001). Grazing management, (second edition). Academic press Londan. 65p.
[32] Zare Chahooki, M. A. (2010). Analysis of the data in the study of natural resources with software SPSS. Publications of University of Tehran. 310 p. (In Farsi).
[33] Zinyowera, M.C., Jallow, B.P., Maya, R.S and Okoth-Ogendo, H.W. O. (1997). Africa. In: Watson, R.T., Zinyowera, M.C., Moss, R. H. and Dokken, D. J. (eds) The Regional Impacts of Climate Change: an Assessment of Vulnerability: Summary for Policy- makers. A special report of IPCC Working Group II. Cambridge University Press, Cambridge, UK, 29-84 p.