نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی.

2 استاد پژوهش بخش تحقیقات مرتع موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی-ایران.

3 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی

چکیده

بررسی ارجحیت چهار گونه از گندمیان علوفه­ای چند ساله شامل:Alopecurus textilis L. ، Festuca ovina L.وF. sulcata L. و Agropyron trichophorum (Link) Richter. ، به منظور استفاده در اصلاح و احیاء مراتع ، بذور گونه­ها از رویشگاه­های طبیعی استان اردبیل جمع­آوری شد، پس از آزمون قوۀ نامیه و آماده­سازی بستر کاشت، کشت بذور مذکور در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پلات­های خرد شده با سه تکرار در عرصۀ ایستگاه تحقیقاتی اردبیل از سال 1389 تا 1393 انجام شد. پس از استقرار گیاهان و در انتهای فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده مانی، پوشش تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال، عملکرد علوفه و بذر اندازه‌گیری و به مدت سه سال ادامه داشت. تجزیه واریانس داده­ها با استفاده از نرم افزار SAS و مقایسۀ میانگین به روش دانکن در سطح 5%  انجام شد. نتایج نشان داد که در بین گونه­های مورد مطالعه به جز در صفات درصد زنده مانی در بقیۀ صفات مانند تولید علوفه، ارتفاع بوته، پوشش تاجی، قدرت نهال و تولید بذر اختلاف معنی­دار در سطح 1 % وجود داشت. همچنین مقایسۀ میانگین داده‌ها نشان داد که برترین گونه از نظر ارتفاع بوته، درصد پوشش تاجی و تولید علوفه مربوط به گونۀ A. trichophorumبود. از نظر قدرت نهال گونۀ A. trichophorum و گونۀ F. sulcata بیشترین امتیاز را داشتند، ولی از نظر تولید بذر گونۀ  F. sulcata  بیشترین  امتیاز را داشتند. بنابراین، این گونه­ها می­توانند در فرآیند اصلاح و توسعۀ مراتع در مناطق نیمه­خشک مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of preferred indicators of range plant species for improvement and restoration of semi-steppe ranglands. (A case study of Ardabil- ranglands)

نویسندگان [English]

  • Jaber Sharifi 1
  • Ali Ashraf Jafari 2
  • Yones Rostamikia 3

1 Assistant professor in Forests and Rangeland Research Division, Research center of agriculture and natural resource of Ardabil province- Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran.

2 Professor, Rangeland Research Division Research institute of forests and rangelands- Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran.

3 Assistant professor in Forests and Rangeland Research Division, Research center of agriculture and natural resource of Ardabil province- Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran.

چکیده [English]

Preference evaluation of four species of perennial forage grasses including Alopecurus textilis L., Festuca ovina L. and F. sulcata L. and Agropyron trichophorum. In order to use for improvement and restoration of rangelands, seeds of species were collected from of Ardebil province. After seed germination test and preparing of seed bed. This eyperiment was done based on Randomized completely block design with 3 replicates in dryland conditions from 2010 -2014 in Ardabil station. After plants establishment and end of growing, crown cover Total height, seedling vigority, forage and seed production. Analysis variance of data was done using SAS software and the mean comparison with Duncan method at 5% level. The results showed that, the species in term of studied traits, had significant difference exept survival, The highest height, crown cover and forage production. Be longes to Agropyron trichophorum, The highest seedling vigority belodes to Agropyron trichophorum and Festuca sulcata finally, Therefore these con be used in improvement and developmend procces of pasture in arid and semi arid region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perennial grasses
  • Evaluation
  • forage dry matter yield
  • Seed yield
  • Ardabil Province
[1] Azarnivand, H., Zare Chahouki, M. A. (2008). Range Improvement. Univesity of Tehran Press.
[2] Britta, T. (2010). Effects of climate change on the coupled dynamics of water and vegetation in drylands. Plant Ecology and Nature Conservation, University of Potsdam, 3, 226-237.
[3] F.A.O. 1967. Pasture development and range improvement through botanical and ecological studies. UNDP, No. TA 2311. Rome.
[4] Ghorbani, A., Sharifi. J., Kavianpoor, A.H., Malekpour, B. and Mirzaei Aghche Gheshlagh, F. (2013). Investigation on ecological characteristics of Festuca ovinaL. in south-eastern rangelands of Sabalan. Iranian Journal of Range and Desert Reseach. 2, 379-395
[5] Hull, R. 1992. Energy relations and carbohydrate partitioning in Turfgrass.p.175-205.in D.V. Waddington et al.(ed). Turfgrass. Agron.Monogr.32. ASA, CSSA, and SSA, Madison,WI.
[6] Hybner, R., Nelson, B., Taylor, B., Brazee, B. and Nordquist, T. (2008). Comparative Evaluation plantings of cool and warm season grasses; www. sharpseed.
[7] Jafari, A., Connolly, V. and Walsh. E. J. (2003). Genetic analysis of yield and quality in full-sib families of perennial ryegrass (Lolium perenne L.) under two cutting managements. Irish Jour. Agric. Food Res. 42:  275-292.
[8] Kemp, D.R., culvenor, R.A. (1990). Improving the grazing and drought tolerance of temperate perennial grasses. New Zealand. J. of Agriculture rsearch 37, 365-378.
[9] Mirhaji, T., Sanadgol, A.A. and Jafari, A.A. (2013). Evaluation of 16 accessions of Festuca ovina L. in the nursery of Homand-Abesard Rangeland Research Station. Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 20 (1), 11-22.
[10] Nie, Z. N., Miller, S. M., Moore, G and Li, G. (2008). Field evaluation of perennial grasses and herbs in southern Australia. 2. Persistence, root characteristics and summer activity, Australian Journal of Experimental Agriculture 48(4), 424–435.
[11] Orloff , B., Charles Brummer., E., Shrestha., A and Daniel. Putnam., H. (2016). Cool-Season Perennial Grasses Differ in Tolerance to Partial-Season Irrigation Deficits. Agronomy Journal - Crop Economics, Production & Management, 108 (2), 692-700.
[12] Peymani-fard, B., Malekpour, B. and Faezipour, B. (1985). Guide to dry farming of the most important range plant species in Iran. Researrch Institute of Forests and Rangelands- Iran, press.
[13] Qasriani, F . (2010). Handbook of the national evaluation plan for the most important forage grasses, Research Institute for Forests and Rangelands, 40 p.
[14] Sanadgol, A. A. (1991). Study of adaptation plant range in maravetappe, chapar-ghoeme and Aqqala  areas. Technical Report Research Institute of Forests and Rangelands, Iran, press.
[15] Sharifi, J. and Shamoradi. A.A. (2008). Research of ecological characteristic Poa araratica in rangeland ecosystem of aras watershed Gharehsu Ardabil province. Seientific and Research Quarterly of Agricultural Jahad, 78,  2-10.
[16] Sharifi, J., Shamoradi, A. A., Nori, A., Azimi, F. m . and Mohmmadi, D. (2013). The Study of Vegetation Dynamics in Rangeland Ecosystems of Ardabil Province, Final Report of  Research Project, Research Institute of Forests and Rangelands, Iran.
[17] Sharafatmand-Rad, M., Heshmati, Gh., Forouzeh, M. R. and Badripour, H. (2014). Evaluation of relationship of production and utilization of Agropyron cristatum and Stipa barbata with height, basal diameter and canopy diameter as dimensional variables. Iranian Journal of Range and Desert Reseach,. 21(3), 447-454.
[18] Simane, B.P., Struik, C., Nachit, M.M. and Peacock, M.J. (1993). Ontogenic analysis of yield components and yield stability of durum wheat in water-limited environments. Euphytica, 71, 211-219.