نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران

2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

استفاده از اراضی شور و کم بازده برای تولید علوفه گام مهمی در راستای بهره‌وری بهینه از منابع آب و خاک با کیفیت پایین، تأمین علوفۀ دام‌ها و حفاظت از منابع پایه به حساب می‌آید. لذا به منظور بررسی توان استقرار، حجم تاج‌پوشش، رشد ارتفاعی، میزان تولید و در نهایت معرفی گونه­های مناسب برای اصلاح اراضی شور و کم بازده منطقۀ مورد تحقیق، ایستگاه تحقیقات بیابان گرمسار (با شوری 30 تا 35 ds/m) و گونه­های غیربومی و پرتولیدAtriplexleucoclada,Atriplexcanescens و گونه‌های بومی و خوشخوراک Atriplexverrocifera , Aeluropuslagopoidesو Aeluropuslittoralis انتخاب شده و هریک در سه تکرار کاشته شدند. گونه‌های منتخب مقاوم به شوری و خشکی هستند. در هر تکرار از گونه‌های مورد نظر به تعداد 15 نمونه در هر ردیف کاشته شد. نتایج نشان داد که درصد استقرار گونه‌های گیاهی At. ca , At. le , At. ve , Ae. laو Ae.li  به ترتیب برابر با 5/95%، 5/95%، 100% ، 7/97% و 100% می­باشد که نشان از قدرت استقرار مناسب همۀ گونه‌های مورد بررسی دارد. تحلیل نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس تولید سالانه نشان داد که  تمامی گونه‌های یاد شده قادر به تولید علوفه در اراضی شور با حداکثر ds/m35 هستند. در بین گونه‌های مورد بررسی گونه­های  At. ca و At. le   از لحاظ میزان تاج پوشش و ارتفاع دارای بیشترین عملکرد بودند. گونۀ At. le  با تولید بیش از 2 تن در هکتار پر تولید ترین گونۀ مورد بررسی شناخته شد. از بین صفت‌های مورد بررسی نیز صفات میزان تولید و تاج پوشش صفت‌های بهتری برای نشان دادن اختلافات بین گونه‌ها شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The possibility of forage production and establishment of salt tolerant species in saline and low-yield lands (Case study: Garmsar- Semnan)

نویسندگان [English]

  • Dariush Ghorbanian 1
  • Ehsan Zandi esfahan 2
  • Heydar Sharafieh 1
  • Alireza Eftekhari 2

1 Research Instructor, Research Center for Agriculture and Natural Resource, Agricultural Research, Education and Extention Organization (AREEO), Semnan, Iran

2 Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

چکیده [English]

The use of saline and lands low-yield lands for forage production is an important step towards optimal utilization of low quality soil and water resources and supplying livestock forage as well as conservation of soil and water resources. Therefore, this research was aimed to investigate the establishment potential, canopy cover percentage, height growth and yield. Garmasar Desert Research Station with a soil salinity of 30-35 ds/m and Atriplex canescens, Atriplex leucoclada, Atriplex verrocifera, Aeluropus lagopoides and Aeluropus littoralis were selected and the species were cultivated in three replications. In each replication, 15 individuals of the study species were cultivated on each row. According to the results, the establishment percentage of At. ca, At. le, At. ve, Ae. la and Ae. li was recorded to be 95.5%, 95.5%, 100%, 97.7%, and 100%, respectively, indicating high establishment potential. The results of analysis of variance for annual yield showed that all the study species were able to produce forage in saline lands with a soil salinity of 35 ds/m.Among the study species, At. ca and At. le had the highest canopy cover and height. The highest forage production (more than 2 kg ha-1) was recorded for At. le, compared with other study species.Our results clearly showed that yield and canopy cover superior to other traits in showing the differences among the study species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forage production
  • Canopy cover
  • salt tolerant species
  • Establishment
  • Semnan
 [1] Akhani, H., 2006. Biodiversity of Halophytic and Sabkha Ecosystems in Iran. Sabkha Ecosystems. Volume II: West and Central Asia. Springer, pp. 71-88.
[2] Anon., 2006. Electronic Conference on salinization: Extent of salinization and strategies for salt-affected land prevention and rehabilitation, 6 February–6 March 2006. Organized and coordinated by IPTRID (International Programme for Technology and Research in Irrigation and Drainage), FAO.
[3] Anon., 2009. Introduction of salt-tolerant forage production systems to salt-affected lands in Sinai Peninsula in Egypt: a pilot demonstration project. Final Report, DRC, Egypt—ICBA, UAE.
[4] Arzani, H., Zohdi, M., Fish, E., Zahedi Amiri, G. H., Nikkhah, A. and Wester, D. 2004. Phenological effects on forage quality of five grass species. Journal of Range Management 57:624-629.
[5] Banakar, M.H. and Ranjbar, GH.H, 2013. Study of growing, possibility of establishment and yield of salt species in saline land, Journal of environmental stress  in agronomy sience, 6(2): 137-146.
[6] El Shaer, H.M., 1999. Potentiality of animal production in the Egyptian desert region. In: Proceedings of the Conference on Animal Production in the 21st Century Challenges and Prospects, 18–20 April 2000, Sakha, Kafr El Sheikh, Egypt, pp. 93–105.
[7] El Shaer, H.M., 2004. Potentiality of halophytes as animal fodder under arid conditions of Egypt. Rangeland and Pasture Rehabilitation in Mediterranean Areas. Cahiers Options Méditerranéennes 62, 369–374. in the Near East region, Small Ruminant Research, 91 (2010) 3–12.
[8] El Shaer, H.M., 2010. Halophytes and salt-tolerant plants as potential forage for ruminants, Small Ruminant Research 91 (2010) 3–12
[9] Glenn, E.P., Brown, J.J., Blumwald, E., 1999. Salt tolerance and crop potential of halophytes. Crit. Rev. Plant Sci. 18, 227–255.
[10]  Jafari, M, 2008. Reclamation of Aridlands, Tehran University press, 247p.
[11] Le Houérou, H.N., 1994. Forage halophytes and salt-tolerant fodder crops in the Mediterranean Basin. In: Squires, V.R., Ayoub, A.T. (Eds.), Halophytes as a Resource for Livestock and for Rehabilitation of Degraded Lands. Kluwer Academic Publishers, pp. 123–137.
[12] Mirdavoudi, H.R., 2014. Evaluation of planting possibility, establishment and comparison forage quality in four slat species  in Mighan salt desert in Markazi province, Iranian Journal of range and desert research of Iran, 21(2):283-294.
[13] Moghaddam, M.R., 2009. Range and range managment, University of Tehran press, 470p. 
[14] Moghimi, J., 2005. Introduction of many important rangeland species for range renovation and development, Aroon press, 669p. 
[15] Mohammadi, R., Heshmati, GH.A., Naseri, K, and Mirshahi, M.H, 2010. Evaluation the effect of planting Atriplex canescens on richness, diversity and soil(Case study: Amasabad, Mashhad), Journal of Rangeland and Watershed, 63(4):515-527. 
[16] Squires, V.R., Ayoub, A.T., 1994. Halophytes as a Resource for Livestock and for Rehabilitation of Degraded Lands. Kluwer Academic Publisher, Dordrecht Boston, London, 315 p.
[17] Zahran, M.A., 1993. Juncus and Kochia: fiber and fodder producing halophytes under salinity and aridity stresses. In: Pessarakli, M. (Ed.), Handbook of Plant and Crop Stress. Marcel Dakker, Inc., NY, pp. 505–530.