عباسعلی قزل سوفلو؛ محبوبه حاجی بیگلو
چکیده
برآورد رسوب معلق حوضههای دارای آمار و اطلاعات به آسانی امکانپذیر است ولی حوضههای فاقد آمار، روشهای دیگری را میطلبد. بر این اساس، روشهای تجربی موسوم به منحنی سنجۀ رسوب یا روابط "دبی- دبی رسوب" ارائه شده است. تحقیق حاضر درصدد ارائۀ روشهای بهتر تفکیک داده و در نهایت تهیه و تدقیق منحنی سنجۀ رسوب معلق در ایستگاههای ...
بیشتر
برآورد رسوب معلق حوضههای دارای آمار و اطلاعات به آسانی امکانپذیر است ولی حوضههای فاقد آمار، روشهای دیگری را میطلبد. بر این اساس، روشهای تجربی موسوم به منحنی سنجۀ رسوب یا روابط "دبی- دبی رسوب" ارائه شده است. تحقیق حاضر درصدد ارائۀ روشهای بهتر تفکیک داده و در نهایت تهیه و تدقیق منحنی سنجۀ رسوب معلق در ایستگاههای هیدرومتری مراوه تپه، هوتن، قازانقایه واقع بر رودخانۀ اترک در حوضۀ آبخیز اترک سقلی واقع در استان گلستان است. به منظور افزایش دقت برآورد رسوب از دستهبندی ماهانه، فصلی، کل نمونهها، دورۀ خشک و مرطوب و کلاسهبندی دبی همراه با تناوب برازش منحنی سنجۀ رسوب به روشهای برازش تک خطی، برازش تک خطی با تعدیل FAO، برازش ترکیبی (چند خطی)، روش ترسیمی (حداکثر غلظت) و برازش حد وسط دستهها بهرهگیری شده است. به این منظور، از شاخصهای آماری به منظور انتخاب روش برتر استفاده شد. نتایج نشان داد مدل منحنی سنجۀ رسوب با برازش یک خط برای کل دادهها با اعمال تصحیح FAO در ایستگاه مراوه تپه، روش برازش یک خط در تقسیمبندی دادهها براساس دورۀ خشک و مرطوب با اعمال تعدیل FAO در ایستگاه قازانقایه و روش برازش یک خط در تقسیمبندی دادهها براساس کلاسهبندی دبی در ایستگاه هوتن در بین مدلهای مورد آزمون دارای کمترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیشبینی را در برآورد رسوب ایستگاههای مورد مطالعه داراست. براساس روشهای منتخب میزان متوسط رسوب ویژۀ معلق حوضۀ آبخیز اترک تا محل ایستگاه مراوه تپه، قازانقایه و هوتن به ترتیب برابر 705، 683 و 781 تن در سال در کیلومتر مربع برآورد گردید.