حسن یگانه؛ فاطمه مبرهن؛ فاطمه مهدی قلیان؛ صادق آتشی
چکیده
گلابی خاردار به دلیل توانایی بالا در تحمل شرایط نامساعد آب و هوایی و حفاظت از خاک نقش بسیار مهمی در اکوسیستمهای شور، خشک و نیمه خشک را ایفا میکند. هدف این مطالعه بررسی برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی بخش های مختلف گیاه Opuntia stricta در دو منطقه نکا و انبارآلوم میباشد. نمونه برداری از اندامهای مختلف به صورت تصادفی در سال ...
بیشتر
گلابی خاردار به دلیل توانایی بالا در تحمل شرایط نامساعد آب و هوایی و حفاظت از خاک نقش بسیار مهمی در اکوسیستمهای شور، خشک و نیمه خشک را ایفا میکند. هدف این مطالعه بررسی برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی بخش های مختلف گیاه Opuntia stricta در دو منطقه نکا و انبارآلوم میباشد. نمونه برداری از اندامهای مختلف به صورت تصادفی در سال 1399 انجام شد. برخی ویژگی های گیاه شامل اندازه میوه و کلادود، ویتامین ث و اسیدیته، اندازه گیری پکتین از پوست و گوشت میوه، اندازه گیری کلروفیل و کاراتنوئید، آنتوسیانین پوست و گوشت، اندازهگیری مواد جامد محلول (Tss) از اندامهای گیاه با استفاده از دستگاه کولیس، اسپکتوفتومتر و رفرکتومتر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که میزان وزن خشک بذر، میزان هدایت الکتریکی کلادود و میوهها (EC)، تعداد پایه، تعداد میوه و تعداد کلادود در سطح 5 و 1 درصد معنی دار هستند و میزان وزن خشک بذر در منطقه نکا (71/1) گرم بیشتر از انبارآلوم (3/1) گرم است. همچنین میزان هدایت الکتریکی آبمیوه (EC) در منطقه نکا (78/3) دسیسیمنس بر سانتیمتر بیشتر از انبارآلوم (34/6) دسیسیمنس بر سانتیمتر اندازه گردید. از طرفی تعداد پایه، تعداد میوه و تعداد کلادود در واحد سطح در منطقه نکا (7/1، 51، 16/111) بیشتر از انبارآلوم (33/1، 03/11، 4/36) اندازهگیری شد. میتوان بیان کرد شرایط اقلیمی بر روی پارامترهای رشدی و تولید میوه آن تاثیر گذار است و مهمترین عامل نیز دسترسی به آب است. انتخاب منطقه مناسب جهت بهرهوری بیشتر از این گیاه حائز اهمیت است و توصیه میگردد که در احداث و گسترش این گیاه از ویژگیهای منطقهای و پاسخ گیاه اطلاعات لازم را جمع آوری نمود.
کورش کمالی؛ غلامرضا زهتابیان؛ طیبه مصباح زاده؛ حسین شهاب آرخازلو؛ محمود عرب خدری؛ علیرضا مقدم نیا
چکیده
پایداری خاک به ویژه در اکوسیستمهای شکننده یک شاخص ضروری برای مدیریت پایدار اراضی است و به ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بستگی دارد. با این وجود پایداری خاک به طور مستقیم قابل اندازهگیری نبوده و باید از شاخصهای کیفیت و پایداری خاک استنتاج شود. به منظور بررسی پایداری خاک در منطقۀ بیابانی سمنان، مزارع، باغات و مراتع ...
بیشتر
پایداری خاک به ویژه در اکوسیستمهای شکننده یک شاخص ضروری برای مدیریت پایدار اراضی است و به ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بستگی دارد. با این وجود پایداری خاک به طور مستقیم قابل اندازهگیری نبوده و باید از شاخصهای کیفیت و پایداری خاک استنتاج شود. به منظور بررسی پایداری خاک در منطقۀ بیابانی سمنان، مزارع، باغات و مراتع واقع در یک مزرعۀ آموزشی با مدیریتهای مختلف آبیاری انتخاب و از شاخص پایداری (SI) و روش رتبهبندی تجمعی 9 و 11 پارامتری (CR9 و (CR11 استفاده شد. با حفر و تشریح خاکرخ و نمونهبرداری از افقهای سطحی و زیرسطحی اراضی منتخب، 12 ویژگی مهم و مؤثر در پایداری خاک اندازهگیری و مقادیر شاخصهای مذکور در هر یک از اراضی محاسبه و تأثیر نوع کاربری بر پایداری خاک مقایسه شد. بررسی نتایج نشان داد که مقدار SI بهجز در لایۀ سطحی اراضی زراعی آبی به دلیل تأثیر کشت و کار و نقش مثبت مواد آلی، در بقیۀ اراضی کمتر از یک بوده که نشان از ناپایداری خاک دارد. در لایۀ زیرسطحی تمامی اراضی مورد مطالعه، مقدار SI کمتر از یک شد. این موضوع بیانگر آن است که ویژگیهای خاک در لایههای زیرسطحی در محدودۀ بهینه قرار نداشته و در نتیجه در عملکرد محصول، تخریب خاک و بیابانزایی مؤثرند. مطابق نتایج روش رتبهبندی تجمعی، لایههای سطحی و زیرسطحی خاک در هیچ یک از اراضی مورد مطالعه در کلاسهای خیلی پایدار و پایدار قرار نگرفتند. لیکن این روش پایداری خاک اراضی آبی چندکشتی را به دلیل نقش مثبت در افزایش عاملهای اصلاحی خاک، در وضعیت مناسبتری نسبت به دیگر اراضی طبقهبندی نمود. بررسی همبستگی شاخصهای مورد مطالعه با ویژگیهای خاک نشان داد که کربن آلی، شاخص پایداری خاکدانه، شوری، نسبت جذب سدیم و میانگین وزنی قطر خاکدانهها تأثیر مستقیم و مؤثرتری بر پایداری خاک دارند. همچنین بین مقادیر SI با CR9 و CR11 در لایۀ سطحی همبستگی معنیدار منفی در سطح یک درصد (به ترتیب 58/0 R2= و 74/0 R2=) مشاهده شد؛ لیکن در لایۀ زیرسطحی فاقد همبستگی بودند. در نهایت، روش رتبهبندی تجمعی که از ویژگیهای بیشتر و مؤثرتری برای ارزیابی پایداری خاک استفاده میکند، برای پایش پایداری خاک توصیه شد.