میثم شفیعی؛ محمد علی علیزاده؛ علی اشرف جعفری
چکیده
به منظور بررسی اثر تیمار پیش‌سرما، پتانسیل اسمزی، و تنش خشکی بر جمعیت‌های دو گونة دارویی Satureja sahendica و S. bachtiarica آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه در سال‌های 1389 ـ 1390 در بانک ژن منابع طبیعی و مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به‌اجرا درآمد. تیمارهای مورد استفاده در شرایط ژرمیناتور ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تیمار پیش‌سرما، پتانسیل اسمزی، و تنش خشکی بر جمعیت‌های دو گونة دارویی Satureja sahendica و S. bachtiarica آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه در سال‌های 1389 ـ 1390 در بانک ژن منابع طبیعی و مؤسسة تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به‌اجرا درآمد. تیمارهای مورد استفاده در شرایط ژرمیناتور شامل تیمار پیش‌سرما و سطوح مختلف پتانسیل اسمزی ناشی از غلظت‌‌های پلی اتیلن گلایکول (PEG) 6000 دالتون در پنج سطح (0، 3/0-، 6/0-، 9/0-، و 2/1- مگاپاسگال) بود. تیمارهای مورد استفاده در شرایط گلخانه شامل تیمار پیش‌سرما و تنش خشکی در پنج سطح ظرفیت زراعی (۲۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰، و ۱۰۰ درصد) بود. نتایج نشان داد، با افزایش غلظت پتانسیل اسمزی و تنش خشکی، میانگین صفت درصد جوانه‌زنی و درصد سبزشدن به‌ترتیب آزمایشگاه و گلخانه به میزان 33 و 6 درصد کاهش یافت، در حالی که نسبت طول ریشه‌‌چه به ساقه‌چه و نسبت وزن خشک به تر گیاهچه روند افزایشی داشت. در دو شرایط ژرمیناتور و گلخانه خصوصیات جوانه‌زنی در تیمار پیش‌سرما نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین مقدار بود. در واکنش به پتانسیل اسمزی در ژرمیناتور و با تنش خشکی در گلخانه جمعیت بیجار 2 از مرزة سهندی و پیرانشهر از مرزة بختیاری در اکثر صفات، به دلیل دارابودن بیشترین شاخص بنیه و نسبت وزن خشک به تر نسبت به جمعیت‌های دیگر، مقاوم‌تر بود. مقایسة بین جمعیت‌ها نشان داد که کم‌تحمل‌ترین جمعیت مربوط به جمعیت تاکستان از مرزة سهندی است.
