نویسندگان
چکیده
در این پژوهش رویشگاه گونه Camphorosma monspeliaca در استان چهارمحال و بختیاری مورد بررسی قرارگرفت. گونه C. monspeliaca یکی از گونه‌های غیر بومی در استان و انحصاری رویشگاه دوتو تنگ صیاد است که در محدوده‌ای به گستره 3500 هکتار پراکنش دارد. با توجه به احتمال تاثیر گونه‌های غیربومی بر محیط رویشی جدید، عناصر خاک در دو عمق 10- 0 سانتیمتری و 30-10سانتیمتری در سه مرحله عملیات صحرایی، آزمایشگاهی و تجزیه داده‌ها با نرم افزارSPSS، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این گونه در کل چشم انداز رویشگاه انتشار دارد و بهترین الگوی پراکنش آن در دامنه‌های شمالی، جنوبی و اراضی مسطح می‌باشد. گونه‌های همراه در برای های مختلف، متفاوت می‌باشند. نتایج نشان داد تفاوت در دو عمق معنی‌دار نبود ولی در توده‌های گیاهی مورد بررسی از لحاظ عناصر معدنی خاک تفاوت معنی‌داری دیده شد. اثر متقابل عمق و توده‌های گیاهی معنی‌داری نشد. از بین عناصر سدیم، پتاسیم، منیزیم، فسفر، کلسیم، نیتروژن و کربن آلی خاک؛ میانگین سدیم، منیزیم و کربن خاک در توده‌های همجوار در عمق سطحی (10- 0 سانتیمتری) و سدیم و کربن آلی در خاک عمقی (30-10سانتیمتری) در سه موقعیت کمترین میزان را دارد و بین توده‌های این گونه و توده‌های همجوار اختلاف معنی‌داری (05/p< ) وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت این گونه بر سدیم خاک موقعیت رویش تاثیر می‌گذارد و جذب سطحی سدیم خاک درحضور این گیاه افزایش می‌یابد. تولید ماده آلی و افرایش لاشبرگ در پای بوته‌های این گونه باعث افزایش کربن می‌شوند. افزایش منیزیم خاک موقعیت رویش این گونه را می‌توان به توان رقابت یونی و جذب سطحی این عنصر درعمق سطحی (10- 0 سانتیمتری) دانست. این گونه به‌رغم تاثیر منفی بر ویژگی‌های خاک با افزایش ماده آلی خاک تاثیر مثبت بر خاک می‌گذارد. از این گیاه به عنوان گونه‌ای با ارزشهای چند منظوره (دارویی، صنعتی، دامی، حفاظت خاک و فضای سبز...) می‌توان در مدیریت مراتع بهره‌گیری نمود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Effect of Camphorosma monspeliaca on soil elements in Chaharmahal and Bakhtiari province
نویسندگان [English]
- H. Khedri Gharibvand
- Gh. A. Dianati Tilaki
- M. Mesdaghi
- M. Sardari
چکیده [English]
The aim of this research was to determine the effects of Camphorosma monspeliaca species on soil nutrient elements in its habitat. For rangeland, ecological positive or negative effects of plant species on environment must carefully be examined before allowing their plantation in vast areas; on the other hand this species with their special characteristics have special effects on their surrounding environment that should be considered. Camphorosma monspeliaca is one of non-native and adapted species in Chaharmahal and Bakhtiari province that its habitat has 3500 ha area. Effect of this species on environment requires more studies on their different aspects. Here we studied effect of this species on soil in order to assess its ecological effects on environment. This species distributed in all of the landscape but most distribution of species located at southern and northern aspects and in areas with flat topography. Companion species in topography position are different. This species can establish in non saline soil. The research was carried out at three stages of field sampling, soil test and statistical analysis. The research method was based on comparison between adjacent stand and stands of this species. Soil variables in two depth 0-10 cm and 10-30 cm were measured. Result showed that in two depths, were not significant difference but, in case of soil mineral elements, plant stands have significant difference; effect of depth and plant stands was not significant. There was significant difference adjacent stand and stands of this species in terms of Na, Mg, OC and in stands of this species were greater than the adjacent stands. This species increased content of carbon organic¬ and Na, Mg. From the results obtained on three topographic position, despite of negative effect of Camphorosma monspeliaca on sub soil with increase of Na and Mg, it can be concluded that Camphorosma monspeliaca had a positive effect on soil organic¬ matter. In general this plant has a good perspective and further studies about different aspects of this species are necessary.
کلیدواژه‌ها [English]
- Camphorosma monspeliaca
)