نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری

نویسنده

چکیده

پایدارسازی تراس‌های ساحلی رودخانه ها و شیب‌‌های طبیعی خاکی در اراضی منابع طبیعی و بستر آبراهه‌های انتقال آب به کمک ریشه درختان به عنوان عامل مسلح کننده خاک یکی از رویکردهای مناسب از نقطه نظر حفظ محیط زیست می‌‌باشد. میزان افزایش پایداری خاک تابع ویژگی‌‌های ریشه شامل نوع و گونه گیاه، قطر و تراکم آن در خاک است. هدف از این پژوهش عبارت از بررسی تأثیر ریشه درخت بید که یک گیاه آب دوست و سازگار با بسیاری از اقلیم‌‌های کشور و نیز تعیین رابطه بین تراکم ریشه آن در خاک و درصد افزایش مقاومت برشی ناشی از آن بوده است. در این پژوهش با بهره‌گیری از دستگاه آزمایش برش مستقیم برجا مجموعه آزمایش‌هایی بر روی خاک دارای ریشه زنده درخت بید و خاک بدون ریشه انجام گرفت. نتایج به دست آمده با بهره‌گیری از نظریه آزمایش برش مستقیم تحلیل شده و چسبندگی و زاویه اصطکاک درونی خاک محاسبه و با خاک بدون ریشه مقایسه گردید. نتایج نشان می‌دهد که در عین حالی که وجود ریشه درخت بید، زاویه اصطکاک درونی خاک را تا 8% کاهش می‌دهد اما در مقابل می‌تواند چسبندگی خاک رس لاغر را تا130% افزایش دهد. برآیند این دو تغییر، موجب افزایش قابل توجه در مقاومت برشی خاک است. نتایج این پژوهش به عنوان رابطه‌های کاربردی در طراحی پروژه‌های عمرانی، ارائه شده و از آنها برای محاسبه درصد افزایش مقاومت برشی در عمق‌‌های مختلف خاک به ازای میزان اختیاری تراکم ریشه، بهره‌گیری می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Variation of shear resistance parameters in fine grain soils due to willow roots density

نویسنده [English]

  • M. H. Davoudi

چکیده [English]

Stabilization of river terraces and natural soil slopes in rangelands by means of tree roots as a reinforcement agent is an environmental adopted method which needs to be developed. In this research a series of tests was carried out on soil blocks containing willow roots and without roots using a large scale in situ direct shear test apparatus. The results were analyzed based on direct shear theory to calculate the cohesion and internal friction angle of rooted and non-rooted soil. The results reveal that in spite of a slight decrease of 8% in the internal friction angle, the appearance cohesion of lean clay soils increase significantly up to 130%. The results of this research are presented in forms of linear and logarithmic relations between increased shear strength and root density at different depths of soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cohesion
  • Internal friction angle
  • Lean clay
  • Root density
  • shear strength
  • Stabilization
  • Willow