نویسندگان

• فرهاد دلیری
• حسین سید سراجی
• مجید خلقی

چکیده

امروزه بهره‌گیری از روش‌های مهندسی سیستم در مدیریت منابع طبیعی، منابع آب و صنعت جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در سال‌های اخیر به علت نبود مدیریت یکپارچه حوزه‌های آبخیز در بیشتر نقاط کشور بویژه منطقه گلستان، سیلاب‌های شدید باعث به‌وجود آمدن خسارات زیادی از نظر اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شده است. هدف از ارائه این مقاله، تجزیه و تحلیل سیستم آبخیز با بهره‌گیری از مدل بهینه‌سازی تخصیص منابع، در آبخیز گرمابدشت حوزه قره سو منطقه گلستان می‌باشد. در این بررسی تخصیص بهینه منابع آبخیز گرمابدشت با بهره‌گیری از مدل بهینه‌سازی تک هدفه برای بیشینه کردن میزان درآمد بهره‌برداران در کنار هدف‌های مختلف زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی پیشنهاد و با نتایج الگوی بهینه بهره‌برداری بدست آمده از روش برنامه‌ریزی هدف توصیه شده در منطقه مقایسه و ارزیابی شد. نتایج نشان داد در صورتی‌که در یک برنامه‌ریزی خطی، (LP)5 یک مدل بهینه‌سازی تک هدفه به شکل درست فرمول بندی شود ممکن است نتایج قابل قبول‌تری را برای تجزیه و تحلیل سیستم آبخیز نسبت به یک روش برنامه‌ریزی هدف (GP)6 ارائه نماید. به‌طوری‌که تخصیص منابع بر پایه روش برنامه‌ریزی خطی ضمن کاهش 10 درصدی رسوب از میزان مجاز به دلیل تامین معیار کاهش سیلاب، باعث بیشینه‌سازی درآمد بهره‌برداران با افزایش 5 درصد از میزان مورد قبول، با توجه به محدودیت سرمایه در اختیار و نیز تحقق نسبی هدف‌های دیگر بررسی شد.

کلیدواژه‌ها

• آبخیز گرمابدشت گلستان
• آنالیز سیستم
• تخصیص بهینه
• کاهش سیلاب
• مدیریت یکپارچه

عنوان مقاله [English]

Watershed system planning and management using optimization model (Case study: Gharmabdasht Watershed)

نویسندگان [English]

• F. Daliri
• H. S. Seraji
• M. Kholghi

چکیده [English]

The system analysis plays an important role in natural resources, water resources and industrial engineering. In recent years, most parts of Iran like Golestan province, due to the lack of integrated river basin management, have been suffered numerous losses in variant environmental, social and economic aspects. In this paper an application of system analysis has been applied to optimal pattern of various resources in Gharmabdasht Watershed situated in Golesten province, Iran. To achieve an optimal allocation of natural resources in this area, firstly a linear programming algorithm has been used to maximize the benefits. Then its results have been compared with an optimal allocation of resources using a goal programming. This comparison shows if a single objective optimization (LP) be formulated correctly, it can be that the proposed pattern, has been acceptable outputs in which be compared to goal programming(GP). The allocation natural resources based on LP method, in addition to reducing %10 of sediment from admissible amount effected by safety flood abatement criterion, has also maximized the beneficiary incoming with %5 plus needful along satisfied all of the goals.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flood abatement
• Gharmabdasht Watershed
• integrated management
• Optimal Allocation
• system analysis